Qraliya Yewbiyayiye

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
Qraliya Yewbiyayiye
Desmal û Arma
Melumat
Ware Dewleta hegemonyal
Mıntıqa Common Travel Area
Embıryani İrlanda
İdare Government of the United KingdomParlamentoy Qıraliya Yewbiyayiye
Erd 242 495 km2
Nıfus 67 326 569
Hıkumet Monarşiya Qanuni
Serdar Charles III of the United Kingdom
Kodê telefoni +44
Leteyê saete UTC±00:00
Kodê interneti .uk
Zıwano resmi İngılızki
Merş God Save the King
Cayo tewr berz Ben Nevis
Cayo tewr nızm The Fens
Pere Sterlinê İngılızi
Ravêrşiyayışê heqa merdıman 0,93
Xerita

Qraliya Yewbiyayiye (be İngılizki: United Kingdom) ya zi Qraliya Yewbiyayiya Britanya Gırde u İrlanday Zımey gegane zi tenya Britanya, mıntıqa ra zımeyê rocawanê qıta Ewropa dera.

Dormeyê Britanya de İrlanda, Okyanuso Atlas u Deryayê Zımey estê. Paytextê Britanya Londraya. Britanya çar (4) dıwelan ra yena pêra (mıteşekkıla): İngıltere, İskoçya, Gali (adey Britanya Gırde) u İrlanday Zımey (adey İrlanda da). Seba ke cı rê Qraliya Yewbiyayiye (be İngılızki United Kingdom) ki vaciyeno. Britanya ezayê NATOy, ê Yewiya Ewropa u Mıletê Yewbiyayey (UN)ia. Sistemê idarey monarşiya qanuniya; labelê Britanya be demokrasiye yena idare kerdene.

Tarix[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Medeniyetê Britanya zaf dewletiyo. Wextê kolonyalizm de qralanê Britanya % 33 dınya sero hukım kerdo: zey Kanada, Amerika, Hindıstan, Pakıstan, Erebıstan, Awıstralya, Zelandaya Newiye, Afrikaya Cenubi uêb.. Labelê wextê Herbê Dınyayê I. u II. de Britanya qeweta xo kerde vini.

İklım u sûki[bıvurne | çımeyi bıvurne]

İklımê Britanya honıko; silıye zaf varena. Seba awıke germıne (Gulf Stream) hewayê Britanya zaf serdın niyo. Erdê Britanya her daim kheweo.

Bacarê gırdi:

Bacarê Londra zaf raver şiyo. Banê xeylê berzi u bınaê ke hetê mımarine ra mıkemmel vıraziyaê, tede estê. Londra paytextê borsayo, merkezê iqtısad u siyasetê Britanyayo.

Xerita Britanya

Nıfus[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Nıfusê Britanya 58 milyono. Britanya hetê nıfusi ra Ewropa de (Almanya u Fransa ra dıme) rêza hirêyıne dera. Şarê Britanya zafêr sûkan de cıwiyenê, dewıcê xo senıkê; nuştekar u wendoğê xo zafê. Dinê Britanya Xıristiyaniya, labelê ateisti zafê. Tayê Mısılmani, Musewiy, Hinduy u Sikhi ki estê. Zıwano resmi çıniyo, hama şarê Britanya İngılızki qısey keno. Tayê ki İrlandki u Galki qısey kenê.

Ekonomiye[bıvurne | çımeyi bıvurne]

İqtısadê Britanya zaf qewetıno. Dınya de rêza pancıne (5.) dero. Teknolociye u sektorê iqtısadê Britanya zaf raver şiyê. Turizmê xo zaf muhımo; her serre 27 milyon turisti şonê Britanya. Futbolê İngılızan zaf raver şiyo. Manchester United, Liverpool, Arsenal, Chelsea taxımê futboliê İngıltereyê.

Çımey[bıvurne | çımeyi bıvurne]