Xoverdayışê Şêx Seidi
 |
No nuşte standardanê Wikipediya ra peyser mendo u zerrekê xo hewl niyo! No nuşte gani dest ra ravêro u reyna bınusiyo!
|
Xoverdaişê / Mıdefa Şêx Seidi yew herekatê de Zazayano. Roca 4 Çıle 1925 de Şêx Seid u xeylê merdumê pili dewê Kırkan de yenê têhet. Şêx Seid; serdaranê Diyarbekıri, Erğeni, Lıcê, Farqin, Dara Hêni, u Hêni de qısey keno.
Şêx Seid 12 Ocak de Çolig de, 15 Çıle de Dara Hêni de, 21 Ocak de Lıcê de u 25 Çıle de ki şono Hêni. Şêx Seid ke Piran de çe/key brayê xo Abdurrahim de ro, eskerane Tırk kune kiye, Şêx Abdurrahim u deyra taye merdemu wazene bizere bere xepis bierzi. Şêx Abdurrahim, ney red keno u netica ney harabe vecino. Semed nu provaqasyone Tırkan[Çıme bımocne] averdayişe xo müdaafa 8 Şubat 1925 beno.
Reiso aşiretê Hasanan Miralay Halid Bey, satede (derhal) dorme (corsme) Muş geno xo dest. Eşira Cibran ra Hasan Bey ki, Xınıs, Şêx Abdullah ki Varto zapt kerd. Yew-Dı roce teqdayis (carpisma) ra tepiya Ergani u Madenik bi zapt. Şêx Seid, 7000 cengaver ra piya Kiği, Gêl ser şi. Hêni, Lıcê u Piranik zapt kerd u roca 14 Şubat Dareheni tımeniyera (butu) guret/gurwet xo dest. Nacarê Modanız Feqi Hesen Wali tayin kerd. Çapakçur (Çolig) ra tepiya/bahdo Xarpêt kot dest. Xeylê insan poste/pışte day Şêx Seid u Şêx Seid efendi nafaki sere Diyarbekır ser şi.
Hukmatê Tırkiya ki bıtersa xo ver, tümeninê Sarıkamış ra 9., Erzurum ra 8., Diyarbekır ra 7. u Mardin ra 1., Urfa ra Alaya Suvarina (Asporizuna)14, Van ra ki tümena Süvaruna (Asporuzuna) 1 u iyeke hududê xo dere finora lewayiş (hareket).
Şêx Seid efendi Sıliwan u dörme Silvan guretra xo dest ucara istiqameta Pali ser, dıma Malazgirt, Piran, Bulanık cerunora dest. Ucara wılayetê Maletiye ser kune raye u aver şone, Pêrtage, Çemısgezegeik kuno destane Zazayon.
Nafaki istiqametê Sêwrege (Soyregı), Zazayan her hetra Diyarbekır ser kune taaruz u hurdemena taaruz de kune ser. Çebere (kebere, çevere) Mardin ra kune Diyarbekır. Eskeranê Fransız u eskerune Tırkan ra raye kene rake Diyarbekır istila bikere nu semed ra ray mücadehideke rayra bi u wasteneke bere Diyarbekır ihnanre cadayi bi u Tirkan u Fransizan ra ameyvi guretene.
Roca 15 Nisane de Şêx Seid esir gina destane Tırkan u 28 Haziran de Şêx Seid Efendi ra piya 46 oemabazê xo eşti dare.
No cengê Zazayan de 14 suki, 700 dewe, nezdiyê 9000 key beno xırabe. 50.000 keş mecbur kene şere yew caye bihnde mesken be, teqribi 7.500 keşi erzene zindanu 660 kes idam beno, 80.000 merdum kişiyo.
Galeriye
[bıvurne | çımeyi bıvurne]-
-
-
-
-
Şêx Seid be Kasım u Şêx Ebdullahi ra
Bıvênên
[bıvurne | çımeyi bıvurne]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||