İsrail
İsrail | |
---|---|
![]() | |
Desmal û Arma | |
![]() ![]() | |
Melumat | |
Ware | Dewleta xosere |
Mıntıqa | Rocakewtena Miyani |
Embıryani | Suriya, Urdun, Mısır û Lubnan |
İdare | Cabinet of IsraelKnesset |
Erd | 20 770 km2 |
Nıfus | 9 187 000 |
Hıkumet | Cumhuriyeto parlamenter |
Serdar | Isaac Herzog |
Kodê telefoni | +972 |
Leteyê saete | Israel time zone |
Kodê interneti | .il |
Zıwano resmi | İbranki |
Merş | Hatikvah |
Cayo tewr berz | Mount Hermon |
Cayo tewr nızm | Deryao Merde |
Pere | New shekel |
Ravêrşiyayışê heqa merdıman | 0,92 |
Xerita | |
![]() |
İsrail (be İbranki: יִשְרָאֵל Yisra'el; be Erebki: إسرائيل Isrā'īl) yew dewleta qıta Asyao. Caê xo rocawanê (ğerbê) qıta Asya dero. Dormey ra Lubnan, Urdun, Suriya, Mısır u Deryao Sıpê estê. Paytextê İsrail Urşelimo. Nıfusê xo 8,051,200. Zıwanê xoyo resmi İbrankiyo. Sistemê idarey demokrasiya parlamentera. Dewleta İsraili erdê Fılıstini sero niya ro u serra 1948ine de ki xo, xoser ilan kerdo.
Etimolociye[bıvurne | çımeyi bıvurne]
Namê İsraili, Tewrate ra yeno. Key Yequb pê keyey xo ra goç keni, Homa ju melek keno merdum u rışeno/şaweno Yequbi sero. Yequb dano pêro meleki u melek areze keno ki o nêşeno bıdo pêro Yequbi ro. Yequb melegi rê vano ki dua ke mı u melek hem keno dua u hem zi Yequbi keno bımbarek u ey rê namê İsraili dano. Namê İsraili yeno arezey ra Teno ke dano pêro Homa ro/Teno ke verba Homay vındeno. Namê Yequbi vureno u beno İsrail. Lac u waê Yequbi, dıma heme inan rê Lacê İsraili vaciyeno.
Demografiye[bıvurne | çımeyi bıvurne]
İsrail de pêro piya 6.110.600 Cıhudi esti u şarê İsrailiê bini Areb, Çinıc, Rumen, Taylandıc u binan ra yeno pêro. Ninan teber de İsraili de 60.000 ra vêşi Afrikayıci zi esti.
Zıwanê İsraili İbrankiyo, Cıhudki zıwano resmiyo. Cıhudki ra vêşi Arebki zi zıwano resmiyo ema caê Cıhudki deha herao u deha beno qebul. %92ê şarê İsraili sukan de cıwiyeni u bini dewan derê.
Coğrafya[bıvurne | çımeyi bıvurne]
İsrail Rocvetışê Miyani de ca gêno. Cayê xo verocê rocvetışê Deryao Miyanêne dero. Zımey cı de Lubnan, rocvetışê cı de Urdun, zımey rocvetışê cı de Suriya, verocê cı de Sina u Deryao Sur estê. Verocê İsrali, Çolê Necefi ra yeno pêro. Zımey cı de Hendeğê Şeriay esto. Rocvetışê veroci de tayê koyê qıteki estê ema ê zaf berz niyê. Hetê Deryayê Miyani de deşti estê.
İdare[bıvurne | çımeyi bıvurne]
İsrail mehozot (İbraniki: מחוזות; tekin: mahoz) zi zaniyeno. İsrail hetê idareyi ra biya şeş mıntıqey. Nê mıntıqey: Merkez, Hayfa, Qudıs, Zıme, Veroc, u Tel Avivo.
|