Karl Marx: Ferqê çımraviyarnayışan
m r2.7.1) (robot serzêde kirin: pa:ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ |
m robot serzêde kirin: am:ካርል ማርክስ |
||
Line 20: | Line 20: | ||
[[af:Karl Marx]] |
[[af:Karl Marx]] |
||
[[am:ካርል ማርክስ]] |
|||
[[an:Karl Marx]] |
[[an:Karl Marx]] |
||
[[ar:كارل ماركس]] |
[[ar:كارل ماركس]] |
Revizyonê 14 Gulane 2011, seate 21:09 de
Namey xono tam Karl Heinrich Marx (z. 5 Gulane 1818 - m. 14 Adare 1883 Londra)o. Yew filozof, ekonomigir û şoreşgerê sesereye newyesınede cıwêyao. Awankerê Komunizmiyo. Derheqê zehf çiyande nûştey xo esto. Marksi bawer kerdêne ke qapitalizm go xo bı xo peyniye xo biyaro.
Heyatê Marksi
Karl Heinrich Marx zey domanê hirınê ê keyeyke Cuhudi bajarê Trier (Prusya) de hame dınya. Semedo ke Prusya bawernameye (diploma) huquqi nêdayne Cuhudiyan piyê Marksi baweriye xo çarna Xıristiyani. Namey maye ê Henrietta bi. Namey way û bıranê ê zi Sophie, Hermann, Henriette, Louise, Emilie û Caroline bi.
Wendış
Marks heya ke hiryes (13) seriye xo keyede wend. Dımay ke Gymnasium ra mezun bı hewtyes seriye xode semedo ke huquq bıwano şı zaningehe Bonni. Marx waştêne edebiyat û felsefe bıwano labelê piyê ê nêverda we aynan bıwano. Dımay serêke piyê Marksi ê şırawıt zaningehe Friedrich-Wilhelms i ke Berlidewa. Marks ûca fıkranê ateistanra tesir gırot. Marks sere 1849 şı Londra û heya mergê xo ûca mend. Ûca embazê xo Friedrich Engels nas kerd. Kitabê Marx û Engelesi ke zehf yeno nas kerdışi Das Qapitalo. Eno kitab hirı cildiyo. Cildo yewın û heya ke perçeyke dıyınera Marxi û Engelsi piya nûşto. Ay ê hirıne Engelsi nûşto. Karl Marks zehftir çar hebi merdımanra tesir gıroto. Eni Hegel, Adam Smith, David Ricardo û Rousseau yê.
Merg
Dımay ke Kanune 1881 de cêniye Marksi Jenny merde Marks nêweş kewt. Marks bronşit û Ploreziyera merd. Karl Marks tarixê 14 Adare 1883 de merd. Mezelê ê Londradeo.
Nuştoğ: Newera