Adam Smith: Ferqê çımraviyarnayışan
m r2.7.1) (robot serzêde kirin: yi:אדם סמיט |
m r2.7.1) (Boti: my:အဒမ်စမစ် vurna |
||
| Line 91: | Line 91: | ||
[[mr:अॅडम स्मिथ]] |
[[mr:अॅडम स्मिथ]] |
||
[[ms:Adam Smith]] |
[[ms:Adam Smith]] |
||
[[my: |
[[my:အဒမ်စမစ်]] |
||
[[ne:एडम स्मिथ]] |
[[ne:एडम स्मिथ]] |
||
[[nl:Adam Smith]] |
[[nl:Adam Smith]] |
||
Revizyonê 19 Gulane 2012, seate 01:40 de
Adam Smith yew fılozof u nasyonalekonomê İskoçıc biyo. Adam Smith ser 1723 dı suka İskoçya Fife dı maya xu ra bi u ser 1790 dı suka İskoçya Edinburgh dı şi héqeyda xu ser.
Liberalê dınya Adam Smithi rê vanê: "piyê Liberalizim". Kıtab u fıkir kı Adam Smithi kerdo beynelminel kıtabê ciyê "O destokı nêaseno".
Çı wext Adam Smith, ser 1737 dı Universiteyê Glasgowi dı wendê, graneya wendenda xu dabiyo matematik u tarixê tabiati ser. Wextê telebetey dı kı Adam Smith zaf goşdareya Francis Hutchesons kerdo. Wenden u seminerê Hutcheson zi ser filozofiyê morali u debarey şari biyo. Ser 1740'i dı Adam Smith bar kerdo u şiyo Oxford (Baliol college). Adam Smith 7 ser zıwan, tarix u filozofi wendo u mektebi ra fek verdayo u Oxford ra diploma (mezuniyet) nêgiroto u çend seri Kirkcaldy marda xü heti ravêrnayo. Adam Smith çend seri Universiteyê Edinburgh dı ser retorik u edebiyati semineri dayo u no wexti dı biyo embazê David Hume. Adam Smith 1751 dı Üniversiteyê Glasgowi dı dersê mantiqi dayyo u ser 1752 dı zi ser filozofiyê morali ser ders dayo.
Ser 1752 ra tepya Adam Smith fıkrê xu yê "ticareti dı serbestey" ardo zıwan u no fıkrê xu pawito. Karê ciyê en naskerde u sıfte 1759 dı bi namedê "Theory of moral sentiments" neşır kerdi. Dıma no kıtabê xu 18 mengê xu Toulouse ravêrna u çend mengi zi Cenvre dı u nezdiyê 10 mengi zi Paris dı. Paris dı Adam Smith bi François Quesnay embazey kerdo. Quesnay o wextan dı ekonomê do zaf naskerde biyo.
Adam Smith dıma fına peydı şıno Kirkcaldy dı ca beno u des ser dıma (1776) dı kıtabê xu yê en beynelminel "An inquiry into the nature and causes of the wealth of nations" nuşnayo. Ser 1778'i dı gümrigê Edinburgh'i dı gürweyeno. Ser 1787'i dı Universiteyê Glaskow'i dı çı weçeynenê "lord rektorey/mıdurey"
Gırdeya Adam Smithi kıtabê çiyê "Réheteya Şaran/Welatan" (The wealth of nations) dıro u na kıtaba cı, cırê nameyê "piyê debarey milli" da. Na kıtaba çı héme welatanê dınya dı u taybetey mabênê ekonoman dı cayê xu yê beynelmineley girot.
Çarnayox: Faruk İremet
Eserê cı
- The Theory of Moral Sentiments (1759)
- Réheteya Şaran/Welatan (The wealth of nations, 1776)