Alfabey Zazaki: Ferqê çımraviyarnayışan

Content deleted Content added

Inline

Revizyonê 5 Nisane 2013, seate 00:58 de

Alfabeyê Zazaki de 32 [hirıs u dı] herfi estê. No alfabe be herfanê Latinki ra nuşiyeno. Terefê tayê nuştoğan ra, alfabeyo ke be yardımê roştberanê Zazayan u zıwanzanoğanê zey C. M. Jacobsoni ra aferniyayo u terefê tayê binan ra zi, alfabeyo Kurdkiyo ke Celadet Ali Bedirxani afernayo, yeno gurenayış.

Alfabeyê C. M. Jacobsoni: A B C Ç D E Ê F G Ğ H I İ J K L M N O P Q R S Ş T U Ü V W X Y Z
Alfabeyê C. A. Bedirxani: A B C Ç D E Ê F G H I Î J K L M N O P Q R S Ş T U Û V W X (Ẍ) Y Z

**Alfabeyê Zazaki**
Herfe	Aa	Bb	Cc	Çç	Dd	Ee	Êê	Ff
Name	a	be	ce	çe	de	e	ê	fe
Wendış (IPA)	/α/	/bε/	/dzε/džε/	/tsε/tšε/	/dε/	/ε/	/e/	/fε/

Herfe	Gg	Ğğ / Ẍẍ	Hh	Iı / Ii	İi / Îî	Jj	Kk	Ll
Name	ge	ğe/ẍe	he	ı/i	i/î	je	ke	le
Wendış (IPA)	/gε/	/γε/	/hε/	/ɨ/	/i/	/žε/	/kε/	/lε/

Herfe	Mm	Nn	Oo	Pp	Qq	Rr	Ss	Şş
Name	me	ne	o	pe	qe	re	se	şe
Wendış (IPA)	/mε/	/nε/	/o/	/pε/	/qε/	/rrε/	/sε/	/šε/

Herfe	Tt	Uu	Üü / Ûû	Vv	ww	Xx	Yy	Zz
Name	te	u	ü/û	ve	we	xe	ye	ze
Wendış (IPA)	/tε/	/u/	/u:/	/vε/	/wε/	/xε/	/yε/	/zε/

Herfê gırdi

A, B, C, Ç, D, E, Ê, F, G, Ğ/Ẍ, H, I/İ, İ/Î, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, Ş, T, U, Ü/Û, V, W, X, Y, Z

Herfê werdi

a, b, c, ç, d, e, ê, f, g, ğ/ẍ, h, ı/i, i/î, j, k, l, m, n, o, p, q, r, s, ş, t, u, ü/û, v, w, x, y, z

Herfê vengıni (8)

a, e, ê, ı/i, i/î, o, u, ü/û

Herfê bêvengi (24)

b, c, ç, d, f, g, ğ/ẍ, h, j, k, l, m, n, p, q, r, s, ş, t, v, w, x, y, z

Alfabe ra ğeyri vengê bini

Wendış u nımuney

Herfe	Wendış	Arezekerdış	Nımune
Alfabeyê Zazaki
A, a	α	-	ap
B, b	bε	-	bıze / bize
C, c	dzε/džε	verê "a,e,ı,o,u" de = /dz/ verê "ê,i,ü" de = /dž/ peyniya çekuye de verê "ê" de = /dz/	cıle / cile ciran / cîran rocê (yew roce)
Ç, ç	tsε/tšε	verê "a,e,ı,o,u" de = /ts/ verê "ê,i,ü" de = /tš/ peyniya çekuye de verê "ê" de = /ts/	çım / çim çite puçê (yew puç)
D, d	dε	-	dest
E, e	ε	-	des
Ê, ê	e	-	dês
F, f	fε	-	fek
G, g	gε	-	ga
Ğ, ğ Ẍ, ẍ	γε	-	ğezale ẍezale
H, h	hε	-	her
I, ı İ, i	ə	-	zımêli zimêlî
İ, i Î, î	i	-	isot îsot
J, j	žε	-	jew
K, k	kε	-	kesa
L, l	lε	-	lınge
M, m	mε	-	manga
N, n	nε	-	nan
O, o	o	-	oğır / oẍir
P, p	pε	-	puç
Q, q	qε	-	qatır / qatir
R, r	rrε	-	rınd / rind
S, s	sε	-	saci / sacî
Ş, ş	šε	-	şêr
T, t	tε	-	tire / tîre
U, u	u	-	ustıne / ustine
Ü, ü Û, û	uə	-	düri dûrî
V, v	vε	-	verg
W, w	wε	-	ware
X, x	xε	-	xılık / xilik
Y, y	yε	-	yar(e)
Z, z	zε	-	zımıstan / zimistan

Ferqê vengan /herfan

'a	á	a	o
'alale (elelo, elok, culıxe)	?	asmên	oğır

b	p	ph
ban	porr	phan

c	ç	çh
cem	çım	çhem (ro, la)

d	t	th	ť
dü (du)	tüye (tuye)	thüye (kund)	ťeyr (theyr)

é	e	ê
érd (erd, hard)	des	dês

f	v	w
fek	vewre (vore)	ware

g	k	kh	q
galık	kal	khal[ık]	qal

ğ	h	ħ ya zi 'h	x	y
ğele	hal	ħal, 'heş	xal	yene

ı	i
bın	bin

j	ş
jên (zên)	şêr

l	´l
lınge	łınci

m	n
mar	nan

r	rr	ŕ
sere (sare)	serre	seŕ[ı]

s	ś	z
sole	śi (kemere)	zıme

u	ü	û
ustıne	lüye (luye)	łûr (merreo gırd)

Bıvênên

Zazaki

@@ Line 19: / Line 19: @@
 ==Wendış u nımuney==
+<div style="clear:both"/>
+{| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse"
-[[Image:Elifba.JPG|thumb|350px|Alfabeyê Zazaki]]
+|- bgcolor="#ECECEC"
+|-
-*'''A a ''' [a]
+| colspan=5 style="background:#eee;" | '''Alfabeyê Zazaki'''
-ap
+|-
+! Herfe
-*'''B b''' [be]
+! Wendış
-bıze
+! Arezekerdış
+! Nımune
-*'''C c''' [dze]
+|-
-:* verê "''a,e,ı,o,u''" de = /dz/
+|A, a||α||-||'''a'''p
-:* verê "''ê,i,ü''" de = /dj/
+|-
-:* peyniya çekuye de verê "''ê''" de = /dz/
+|B, b||bε||-||'''b'''ıze / '''b'''ize
-cıle, ciran, rocê (jü roce)
+|-
+|C, c||dzε/džε||verê "''a,e,ı,o,u''" de = /dz/<br/>verê "''ê,i,ü''" de = /dž/<br/>peyniya çekuye de verê "''ê''" de = /dz/ ||'''c'''ıle / '''c'''ile<br/>'''c'''iran / '''c'''îran<br/>ro'''c'''ê (''yew roce'')
-*'''Ç ç''' [tse]
+|-
-:* verê "''a,e,ı,o,u''" de = /ts/
+|Ç, ç||tsε/tšε||verê "''a,e,ı,o,u''" de = /ts/<br/>verê "''ê,i,ü''" de = /tš/<br/>peyniya çekuye de verê "''ê''" de = /ts/ ||'''ç'''ım / '''ç'''im<br/>'''ç'''ite<br/>pu'''ç'''ê (''yew puç'')
-:* verê "''ê,i,ü''" de = /tş/
+|-
-:* peyniya çekuye de verê "''ê''" de = /ts/
+|D, d||dε||-||'''d'''est
-çım, çite, puçê (jü puç)
+|-
+|E, e||ε||-||d'''e'''s
-*'''D d''' [de]
+|-
-dest
+|Ê, ê||e||-||d'''ê'''s
+|-
-*'''E e''' [e]
+|F, f||fε||-||'''f'''ek
-des
+|-
+|G, g||gε||-||'''g'''a
-*'''Ê ê''' [ê]
+|-
-dês
+|Ğ, ğ<br/>Ẍ, ẍ||γε||-||'''ğ'''ezale<br/>'''ẍ'''ezale
+|-
-*'''F f''' [fe]
+|H, h||hε||-||'''h'''er
-fek
+|-
+|I, ı<br/>İ, i||ə||-||z'''ı'''mêli<br/>z'''i'''mêlî
-*'''G g''' [ge]
+|-
-ga
+|İ, i<br/>Î, î||i||-||'''i'''sot<br/>'''î'''sot
+|-
-*'''Ğ ğ''' [ğe]
+|J, j||žε||-||'''j'''ew
-ğezale
+|-
+|K, k||kε||-||'''k'''esa
-*'''H h''' [he]
+|-
-her
+|L, l||lε||-||'''l'''ınge
+|-
-*'''I ı''' [ı]
+|M, m||mε||-||'''m'''anga
-zımêli
+|-
-*'''İi''' [i]
+|N, n||nε||-||'''n'''an
+|-
-isot
+|O, o||o||-||'''o'''ğır / '''o'''ẍir
+|-
-*'''J j''' [je]
+|P, p||pε||-||'''p'''uç
-jew
+|-
+|Q, q||qε||-||'''q'''atır / '''q'''atir
-*'''K k''' [ke]
+|-
-kesa
+|R, r||rrε||-||'''r'''ınd / '''r'''ind
+|-
-*'''L l''' [le]
+|S, s||sε||-||'''s'''aci / '''s'''acî
-lınge
+|-
+|Ş, ş||šε||-||'''ş'''êr
-*'''M m''' [me]
+|-
-manga
+|T, t||tε||-||'''t'''ire / '''t'''îre
+|-
-*'''N n''' [ne]
+|U, u||u||-||'''u'''stıne / '''u'''stine
-nan
+|-
+|Ü, ü<br/>Û, û||uə||-||d'''ü'''ri<br/>d'''û'''rî
-*'''O o''' [o]
+|-
-oğır
+|V, v||vε||-||'''v'''erg
+|-
-*'''P p''' [pe]
+|W, w||wε||-||'''w'''are
-puç
+|-
+|X, x||xε||-||'''x'''ılık / '''x'''ilik
-*'''Q q''' [qe]
+|-
-qatır
+|Y, y||yε||-||'''y'''ar(e)
+|-
-*'''R r''' [re]
+|Z, z||zε||-||'''z'''ımıstan / '''z'''imistan
-rınd
+|-
+|}
-*'''S s''' [se]
-saci
-*'''Ş ş''' [şe]
-şêr
-*'''T t''' [te]
-tire
-*'''U u''' [u]
-ustıne
-*'''Û û''' [û]
-dûri
-*'''V v''' [ve]
-verg
-*'''W w''' [we]
-ware
-*'''X x''' [xe]
-xılık
-*'''Y y''' [ye]
-yar(e)
-*'''Z z''' [ze]
-zımıstan
 ==Ferqê vengan /herfan==