Herbê Dınyayê Dıyıne: Ferqê çımraviyarnayışan
mNo edit summary |
m <br/> |
||
Line 7: | Line 7: | ||
|netice = Mıtefika kerd qezenc. |
|netice = Mıtefika kerd qezenc. |
||
|coğrafya = [[Ewropa]], [[Asyay Verocê Rocvetışi]], [[Afrikay Zımey]], [[Rocakewtena Miyani]] |
|coğrafya = [[Ewropa]], [[Asyay Verocê Rocvetışi]], [[Afrikay Zımey]], [[Rocakewtena Miyani]] |
||
|lecdar1 = [[Dewletê Mıtefiki|Mıtefiki]] |
|lecdar1 = [[Dewletê Mıtefiki|Mıtefiki]]<br/>[[Yewiya Sovyetan]]<br/>[[Dewletê Yewbiyayeyê Amerika]]<br/>[[Qraliya Yewbiyayiye]]<br/>[[Cumhuriyeta Çini (1912-1949)]]<br/>[[Fransa]]<br/>::[[Fransaya Xosere]]<br/>[[Polonya]]<br/>::[[Milisê Polonya]]<br/>[[Yuğoslavya]]<br/>[[Kanada]]<br/>[[Australya]]<br/>[[ Zelanday Newiye]]<br/>[[Yunanıstan]]<br/>[[Çekoslovakya]]<br/>[[Afrikay Veroci]]<br/>[[Norwec]]<br/>[[Hollanda]]<br/>[[Belçıka]]<br/>[[Brezilya]] |
||
-------- |
-------- |
||
[[Moğolıstan]] |
[[Moğolıstan]]<br/>[[Filipini]] |
||
|lecdar2 = [[Dewletê Mihveri|Mihver]] |
|lecdar2 = [[Dewletê Mihveri|Mihver]]<br/>[[Almanyay Naziyan]]<br/>[[Japonya]]<br/>[[İtalya]]<br/>[[Macarıstan]]<br/>[[Romanya]]<br/>[[Bulgaristan]] |
||
------- |
------- |
||
[[Finlanda]] |
[[Finlanda]]<br/>[[Tayland]]<br/>[[İraq]] |
||
------- |
------- |
||
[[Mançukuo]] |
[[Mançukuo]]<br/>[[Cumhuriyeta Sosyalista İtlaya]]<br/>[[Xırwatıstan]]<br/>[[Slovakya]] |
||
|lecdar3 = |
|lecdar3 = |
||
|qumandan1 = [[Josef Stalin]]<br |
|qumandan1 = [[Josef Stalin]]<br/>[[Franklin D. Roosevelt]]<br/>[[Harry Truman]]<br/>[[Neville Chamberlain]]<br/>[[Winston Churchill]] |
||
[[Winston Churchill]] |
|||
---- |
---- |
||
[[Çan Kay Şek]]<br |
[[Çan Kay Şek]]<br/>[[Charles de Gaulle]] |
||
⚫ | |||
[[Charles de Gaulle]] |
|||
⚫ | |||
---- |
---- |
||
[[Miklós Horthy]]<br |
[[Miklós Horthy]]<br/>[[Ion Antonescu]]<br/>[[Carl Gustaf Emil Mannerheim|Carl Mannerheim]] |
||
|qumandan3 = |
|qumandan3 = |
||
|quwete1 = |
|quwete1 = |
||
|quwete2 = |
|quwete2 = |
||
|quwete3 = |
|quwete3 = |
||
|vınikerdış1 = '''Vıniya asparan:'''<br |
|vınikerdış1 = '''Vıniya asparan:'''<br/>- 16,000,000<br/>'''Vıniya sivilan:'''<br/>- 45,000,000<br/>'''Vıniyayış heme :'''<br/>- 61,000,000 |
||
|vınikerdış2 = '''Vıniya asparan :'''<br |
|vınikerdış2 = '''Vıniya asparan :'''<br/>- 8,000,000<br/>'''Vıniya sivilan:'''<br/>- 4,000,000<br/>'''Vıniyayış heme:'''<br/>- 12,000,000 |
||
|vınikerdış3= |
|vınikerdış3= |
||
|noti = |
|noti = |
Revizyonê 4 Tışrino Peyên 2019, seate 12:02 de
Herbê Dınyayê Dıyıne | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Heti | |||||||||
Mıtefiki Yewiya Sovyetan Dewletê Yewbiyayeyê Amerika Qraliya Yewbiyayiye Cumhuriyeta Çini (1912-1949) Fransa ::Fransaya Xosere Polonya ::Milisê Polonya Yuğoslavya Kanada Australya Zelanday Newiye Yunanıstan Çekoslovakya Afrikay Veroci Norwec Hollanda Belçıka Brezilya |
Mihver Almanyay Naziyan Japonya İtalya Macarıstan Romanya Bulgaristan | ||||||||
Qumandani | |||||||||
Josef Stalin Franklin D. Roosevelt Harry Truman Neville Chamberlain Winston Churchill |
Adolf Hitler Hirohito Benito Mussolini | ||||||||
Vınikerdışi | |||||||||
Vıniya asparan: - 16,000,000 Vıniya sivilan: - 45,000,000 Vıniyayış heme : - 61,000,000 |
Vıniya asparan : - 8,000,000 Vıniya sivilan: - 4,000,000 Vıniyayış heme: - 12,000,000 |
Herbê Dınyayê Dıyıne, herbê do gırdo u hirao ke miyanê serranê 1914-1918i de biyo. O zi zey herbê verêni, seserra 20ıne de, herbanê dınya ser de tewr tesirınan ra yew biyo u no herb de ki, zey herbê verêni dewletê gırdi sebeta menfaetanê xo pawıtene kewnê cı.
Nê herbi de ki ancia zey verêni, dı hetan miyan de ameyo kerdene u teyniya makinanê herbi ra nê, taktikanê herbkerdene qeydê/usılê newey tetbiqkerdene ra bıgê, tıfongan, roketan, tanqan, mêrmiyanê heway, sistemê radari, modelanê teyaranê neweyanê herbi, yanê her het ra tesir kerdo u weşiyeramıtena insanan vurna.
Hetan ewro rêça tesirê nê herbi beliya. Dınya de hetê siyaseti, iqtısadi, teknolociye, kulturi u sosyolociye ra ke niya da, rêça xo tesirına.
Nê herbi ra tepiya dınya 2 qutıban u Herbo Serdın endi hetan ewro mezgê insonan de ca gırewto u miyandê Yewbiyayışê Sovyetan u Yewbiyayışê Amerika ra heta vızêri ki ameyêne kerdene.
Herbê dıyıne de 55-60 milyon merdımi yenê kıştene. Hıdudê Ewropa Miyanêne u Rocvetışi, u Rocvetışê Miyanêni nê herbi ra tepiya newe ra yeno antene.
Nê handayê insanê ke merdê, ninan ra tewr zêde sivilisti biyê. Tewr xıravıniya nê tarixi, vıraşten u eştena Bombaya Atomia (Nagazaki, Hiroşima).