Sosyalizmo nasyonal

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
Desmala Naziyan

Sosyalizmo nasyonal (zıwanê Almanki de Nationalsozialismus) nasyonalizmo etniko ke be sosyalizmi arê beno. Sosyalizmo nasyonalizm oyo ke politikayo ke rasizm, anti-kapitalizm, anti-semitizm u anti-Marksizm arê keno, vênayışo politiko. Sosyalizmo nasyonal be sistemê liderê İtalya Benito Mussolini faşizmi ra gıreydao, ına veciyo. Almanya de vıraziyayışê partiya Adolf Hitleri ra tepeya, partiya cı hukmat vısto xo dest ra u dıma zi sistemê sosyalizmê nasyonalisti vıraziyao. Hitler qayde u prensibê sistemi vıraştê u a kerdê. Sosyalizmo Nasyonal tarixê Çıle 30, 1933 de iqtıdar rê ameyışê Partiya Karkerê Almaniê Sosyalistê Nasyonali ra hata iqtıdar ra cêri ra kewtışê partiye ra, pêro Almanya de ideolociya resmiye vêniyao. Cı rê Nazizm zi vaciyeno. No sistem ra gore, gereke ke hukmat ekonomiye destê xo de bıgêro, yani ekonomiye de kapitalizm rê ca mebo. Desto bin ra zi rasizm u nasyonalizm zi sosyalizmo nasonal vırazenê. Konseptê ırq u şari, sosyalistê nasyonalistan çım de planê veri de vêniyayê. Hukmatê Nazi de şarê Almani şaro verên vêniyao, Adolf Hitler qafê xo ra gore ırqê zey Ari vıraşto u şarê xo serê heme şar u mıletan de diyo. Yew zi antisemitizm de zi şarê Cıhudi sero zaf zulım u qırrkerdış vıraştê. Sistemê Nazi, erdê ke o işğalê kerdê de heqanê merduman zaf cawıtê u ixlal kerdê.