Tokyo

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
Tokyo
Melumat
Dewr Metropolitan prefecture, capital of Japan, tourist destination, Metropol, global city, Megasûke, largest city, sûka gırse, prefecture of Japan, Metropol û financial centre
Dewlete Japonya
Mıntıqa Minami-Kantō û Greater Tokyo Area
Wılayet Kantō Plain
Merkezê idareyi Japonya
Ware Japonya
Erd 2 194,05 km2
Nıfus 14 264 798
Berziye 6 m
Serdar Yuriko Koike
Leteyê saete UTC+09:00
Merş Tokyo Metropolitan Song
Sazbiyayış
Cayo tewr berz Mount Kumotori
Leteyi Western Tokyo, Tokyo, Tokyo Metropolitan Government, ward area of Tokyo û Tokyo Islands
Namegırewtış Paytext û rocvetış
Geokod 1850144
Cayê nezdiyi Tokyo Bay
Website www.metro.tokyo.lg.jp
Xerita
Xerita
Map

Tokyo (be Japonki: 東京; Tōkyō), bacarê Japonyao u Tokyo rocakewtena (rocvetış, şerq) ê Japonya dero. Tokyo hem paytextê Japonyao hem zi tewr gırd bacaro. Nıfusê Tokyoy zaf deyrao u dınyade rêza yewıne dero.

Serra 1968ıne de hıkumetê Tokugawa ke dêm diya, dıma (dıme ra) imperatoro (İmperator Meiji) ke paytextê dewrê wexti Kyoto de ronıştaye bi, bar kerd şi Edo u namey Edoy vurniya ra Tokyo, mena cı yena ra paytextê cıyo ke Rocvetış dero.

Tarix[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Namey verênê Tokyo “Edo”ya zi "Yedo" biyo. Serra 1868 da İmparator Meiji texte kerde u nameyê bacarê Tokyo. Seserra 18. nıfus ê Tokyo biya 1 milyon. Serra 1923 da seba ke zelzeley Kanto Tokya zaf xirap bıya. Waxte Herbê Dınyayê Dıyine, Dewletê Amerikayê Yewbiyayey zaf bomba şavıd Londra u zaf merdumu merd. Feqat hokumet ê Japonya zaf xewitiya u newe Tokya vıraşt. Serra 1964 da Olimpiyatu Tokya da kay kerd.

Tarixê Tokyo zaf zelzeley estê. Serrunra 1703, 1782, 1812, 1855 u 1923 Tokyo zaf xırap kerd. Zelzeley 1923 da 140,000 merdumu merd. Ewro bacarê Tokyo zaf saglamo; ınke zelzeleyi zaf merdumi nı kışen.

İklım u nıfus[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Hewa Tokyo wenuka. Zaf silun waren. Seba ke silun, erde Tokyo kheweo (kıhoyo). u daru zafa. Feqat her serra zelzele esta. Nıfus ê Tokyo 12 milyona; feqat nıfus ê metro 35 milyona; dınya da yewıniya. Tede taê şarê geribu êsta.

İqtısad[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Iqtısadê Tokyo girda. Dinya de sıra (8.) dera. Endustriy Teknoloci u komputerê Tokyo zaf be kaliteyê. Merkez e firmaun Mitsubishi, Toyota u Honda Tokya da runisti. Endustriy turizm u komunikasyon zaf pila. Seba ke zelzeleyun endustriy konstruksiyon zaf kaliteyê.

Sûkê bıray[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Berlin, New York City, Gallera Verociya Newi, Jakarta, Seul, Cairo Governorate, Pekin, Roma, Paris, Moskowa, São Paulo, Londra, Şam, Amman, Kazablanka, Delhi û Honolulu

Çımey[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Arşivê Embarê Wikimediya de heqa Tokyo de vêşêri multimedya esta.