Cezayir
| Cezayir | |
|---|---|
 | |
| Desmal û Arma | |
 | |
| Melumat | |
| Ware | Dewleta hegemonyal |
| Mıntıqa | Afrikaya Zımey |
| Embıryani | Morokko, Libya, Nicer, Mali, Tunıs, Moritanya, Sehraya Rocawani, İtalya û İspanya |
| İdare | Government of AlgeriaMilitary of Algeria |
| Erd | 2 381 741 km2 |
| Nıfus | 43 900 000 |
| Hıkumet | Sistemê serdareya nimeyın |
| Serdar | Abdelmadjid Tebboune |
| Kodê telefoni | +213 |
| Leteyê saete | UTC+01.00 |
| Kodê interneti | .dz |
| Zıwano resmi | Erebki û Standard Algerian Berber |
| Merş | Kassaman |
| Cayo tewr berz | Mount Tahat |
| Cayo tewr nızm | Chott Melrhir |
| Pere | Algerian dinar |
| Ravêrşiyayışê heqa merdıman | 0,75 |
| Xerita | |
.svg) | |
Cezayir mıntıqa ra zımey (şımalê) qıtay Afrika dero. Zımey (şımalê) Cezayir de Deryao Sıpê (Deryao Miyanên); veroc (cenub) de Moritanya, Mali u Nijer; (rocvetış, şerq) de Tunus u Libya; rocawan (ğerb) de Fas u Sahraya Gerb estê. Paytextê Cezayir Suke Cezayiro. Cezayir ezaê Mıletê Yewbiyayey u Yewiya Erebia.
Tarix[bıvurne | çımeyi bıvurne]
Tarixê Cezayir zaf acıkliya. Ewelunra Berberun ronıştı bı. Feqat beneta serunra 200 - 800 da İmperatoriya Roma u İmperatoriya Bizansi erdê Cezayir işğal kerd. Seserra 8. daEmevi Erebun hıkum kerd Cezayir u Berberun piyeri İslamiyet qebul kerde. Seserra 15. da İspanya hucum kerd da Cezayir. Feqat Barbaros İmperatoriya Usmanıcan ra yardım vaşt. Seserran 15 - 19. da Cezayir gırêdaey İmperatoriya Usmanıcan.
Seserran 19. Fransa Cezayir işğal kerd u Cezayir biya koloniya/mıstemera Fransa. Eskerê Fransa zaf terteley kerd u dızda erdê şarê Cezayirun. Serrun ra 1954 - 1962 şare Cezayirun fetılna zulumkar Fransa. Feqat ewra şarê Cezayir raxat niya; cenga sivilun raxat ni deci.
İklım u sûki[bıvurne | çımeyi bıvurne]
İklimê Cezayir vuriyeno. Zımey (şımalê) Cezayir da, iklim weşa. Feqat veroce (cenub) Cezayir zaf germina; tici zaf erzena. Verocê (cenubê) Cezayir colun ra vıraziya. Mıntıqa ra Deryao Sıpê (Deryao Miyanên) de hewa zaf wenika.
Sûkê (Bacarê) Gırdi:
- 1. Cezayir, Nıfus: 1,519,570
- 2. Oran, Nıfus: 700,000
- 3. Constantine, Nıfus: 500,000
- 4. Adrar, Nıfus: 326,429
- 5. Annaba, Nıfus: 348.554
Sûka Cezayiri merkezê iqtısad u siyasetê Cezayira. Banê tarixi zafa.
Nıfus[bıvurne | çımeyi bıvurne]
Nıfusê Cezayiri 32 milyono. % 90 şarê Cezayir ronıştı ya zımeyê (şımalê) Cezayir. % 99 şarê Cezayir Ereba u Berbera. % 99 şare Cezayir Mısılmana. Merdumê ğeribi taêya. Zıwano resmi Erebkiyo; feqat % 20 merdumê Cezayir Berberki qısey kenê. Nuskar u wendoğê xo zafê.
Ekonomiye[bıvurne | çımeyi bıvurne]
İqtısadê Cezayiri qewetın niyo. Endustriya petrol u qazi zaf muhima. Standardê heyati hewl niyo.
Çımey[bıvurne | çımeyi bıvurne]
- CIA World Factbook, be İngilizki Archived 2006-05-30 at the Wayback Machine
- El Mouradia Sitey Serweziri, be Fransızki u Erebki
- Sitey Meclisê Cezayiri
- Huner u Mimarina Cezayiri الجزائر فن و هندسة Archived 2018-03-15 at the Wayback Machine
| |||||||||||
