Cezayir
| Cezayir | |
|---|---|
_-_DZA_-_UNOCHA.svg) | |
| Desmal û Arma | |
 .svg) | |
| Melumat | |
| Ware | Dewleta hegemonyal |
| Mıntıqa | Afrikaya Zımey |
| Embıryani | Morokko, Libya, Nicer, Mali, Tunıs, Moritanya, Sehraya Rocawani, İtalya û İspanya |
| İdare | Government of AlgeriaParliament of Algeria |
| Erd | 2 381 741 km2 |
| Nıfus | 46 164 219 |
| Hıkumet | Sistemê serdareya nimeyın |
| Serdar | Abdelmadjid Tebboune |
| Kodê telefoni | +213 |
| Leteyê saete | UTC+01.00 |
| Kodê interneti | .dz |
| Zıwano resmi | Erebki û Standard Algerian Berber |
| Merş | Kassaman |
| Cayo tewr berz | Mount Tahat |
| Cayo tewr nızm | Chott Melrhir |
| Pere | Algerian dinar |
| Ravêrşiyayışê heqa merdıman | 0,75 |
| Xerita | |
.svg) | |
Cezayir, mıntıqa ra zımeyê qıtaya Afrika dero. Zımeyê Cezayiri de Deryayo Sıpê (Deryayo Miyanên); veroc de Moritanya, Mali û Nijer; rocvetış de Tunıs û Libya; rocawan de Fas û Sehraya Ğerbi estê. Paytextê Cezayiri Sûka Cezayiriya. Cezayir ezayê Mıletanê Yewbiyayeyan û Yewiya Erebiyo.
Tarix
[bıvurne | çımeyi bıvurne]Tarixê Cezayiri zaf jandaro. Verênde ra Berberi ronışte biyê. Feqat beyntarê serranê 200 - 800 de İmperatoriya Roma û İmperatoriya Bizansi erdê Cezayiri işğal kerdo. Seserra 8ıne de Emewiyanê Ereban hıkum kerdo be Cezayiri û Berberan pêro İslamiyet qebul kerdo. Seserra 15ıne de İspanya hucım kerdo be Cezayir. Feqat Barbarosi İmperatoriya Usmanıcan ra yardım waşto. Seserranê 15 û 19ıne de Cezayir gırêdayeyê İmperatoriya Usmanıcan biyo.
Seserra 19ıne de Fransa Cezayir işğal kerd û Cezayir biyo koloniya/mıstemera Fransa. Eskerê Fransa zaf terteleyi kerdi û erdê şarê Cezayiri talan kerd. Serra 1954ıne ra heta serra 1962ıne şarê Cezayiri zulımkarê Fransa kerdi teber. Feqat ewro şarê Cezayiri rehet niyo; cengê sivilan rehet nêda cı.
İklım û sûki
[bıvurne | çımeyi bıvurne]İklimê Cezayiri vurriyeno. Zımeyê Cezayiri de iklım weşo. Feqat verocê Cezayiri zaf germıno; tici zaf erzena. Verocê Cezayiri çolan ra vıraziyayo. Mıntıqa ra hetê Deryayê Sıpêyi (Deryayê Miyanêni) de hewa zaf honıko.
Sûkê (bacarê) Gırdi:
- 1. Cezayir, Nıfus: 1,519,570
- 2. Oran, Nıfus: 700,000
- 3. Constantine, Nıfus: 500,000
- 4. Adrar, Nıfus: 326,429
- 5. Annaba, Nıfus: 348.554
Sûka Cezayiri merkezê iqtısadi û siyasetê Cezayiriyo. Banê tarixiyi zafê.
Nıfus
[bıvurne | çımeyi bıvurne]Nıfusê Cezayiri 32 milyono. % 90 şarê Cezayiri zımeyê Cezayiri de ronışteyo. % 99 şarê Cezayiri Ereb û Berberê. % 99 şarê Cezayiri Mısılmano. Merdumê ğeribi senıkê. Zıwano xoyo resmi Erebkiyo; feqat % 20 merdumê Cezayiri Berberki qısey kenê. Nuskar û wendoğê xo zafê.
Ekonomiye
[bıvurne | çımeyi bıvurne]İqtısadê Cezayiri qewetın niyo. Endustriya petroli û qazi zaf muhima. Standardê heyati hewl niyo.
Çımeyi
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- CIA World Factbook, be İngilizki Archived 2006-05-30 at the Wayback Machine
- El Mouradia Sitey Serweziri, be Fransızki u Erebki
- Sitey Meclisê Cezayiri
- Huner u Mimarina Cezayiri الجزائر فن و هندسة Archived 2018-03-15 at the Wayback Machine
| |||||||||||
