Herbê Dınyayê Dıyıne
| Herbê Dınyayê Dıyıne | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||
| |||||||||
| Heti | |||||||||
| Mıtefiki Yewiya Sovyetan Dewletê Yewbiyayeyê Amerika Qraliya Yewbiyayiye Cumhuriyeta Çini (1912-1949) Fransa ::Fransaya Xosere Polonya ::Milisê Polonya Yuğoslavya Kanada Australya Zelanday Newiye Yunanıstan Çekoslovakya Afrikay Veroci Norwec Hollanda Belçıka Brezilya |
Mihver Almanyay Naziyan Japonya İtalya Macarıstan Romanya Bulgaristan | ||||||||
| Qumandani | |||||||||
| Josef Stalin Franklin D. Roosevelt Harry Truman Neville Chamberlain Winston Churchill |
Adolf Hitler Hirohito Benito Mussolini | ||||||||
| vınikerdışi | |||||||||
| Vıniya asparan: - 16,000,000 Vıniya sivilan: - 45,000,000 Vıniyayış heme : - 61,000,000 |
Vıniya asparan : - 8,000,000 Vıniya sivilan: - 4,000,000 Vıniyayış heme: - 12,000,000 | ||||||||
Herbê Dınyayê Dıyıne, herbê do gırdo u hirao ke miyanê serranê 1914-1918i de biyo. O zi zey herbê verêni, seserra 20ıne de, herbanê dınya ser de tewr tesirınan ra yew biyo u no herb de ki, zey herbê verêni dewletê gırdi sebeta menfaetanê xo pawıtene kewnê cı.
Nê herbi de ki ancia zey verêni, dı hetan miyan de ameyo kerdene u teyniya makinanê herbi ra nê, taktikanê herbkerdene qeydê/usılê newey tetbiqkerdene ra bıgê, tıfongan, roketan, tanqan, mêrmiyanê heway, sistemê radari, modelanê teyaranê neweyanê herbi, yanê her het ra tesir kerdo u weşiyeramıtena insanan vurna.
Hetan ewro rêça tesirê nê herbi beliya. Dınya de hetê siyaseti, iqtısadi, teknolociye, kulturi u sosyolociye ra ke niya da, rêça xo tesirına.
Nê herbi ra tepiya dınya 2 qutıban u Herbo Serdın endi hetan ewro mezgê insonan de ca gırewto u miyandê Yewbiyayışê Sovyetan u Yewbiyayışê Amerika ra heta vızêri ki ameyêne kerdene.
Herbê dıyıne de 55-60 milyon merdımi yenê kıştene. Hıdudê Ewropa Miyanêne u Rocvetışi, u Rocvetışê Miyanêni nê herbi ra tepiya newe ra yeno antene.
Nê handayê insanê ke merdê, ninan ra tewr zêde sivilisti biyê. Tewr xıravıniya nê tarixi, vıraşten u eştena Bombaya Atomia (Nagazaki, Hiroşima).
