Vladimir Lenin

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
(Vladimir İlyiç Ulyanov ra ame ardış)
Vladimir Lenin
Melumato şexsi
Dewlete Yewiya Sowyeti
Cınsiyet Camêrd
Cayê biyayışi Ulyanovsk
Biyayış
Merdış (Mezelcay Lenini de tırb biyo)
Cayê merdışi Bolshiye Gorki
Sebebê merdışi (Gonibıyayışê mezgi ra merd)
Wendış Faculty of Law, Saint Petersburg State University
Pi Ilya Ulyanov
Maye Maria Ulyanova
Zıwani Ruski, Fransızki, İngılızki û Almanki
Partner Nadezhda Krupskaya
İqtıdariye , , , , û -, , , , û
Xanedan Blank family
İmza İmzay cı

Vladimir Lenin ya zi namey xoyo tam Vladimir İlyiç Ulyanovo. Labelê namey xoyo zehf yeno zanayiş Lenino. Sere 22 Nisane 1870 de Simbrisk de ameyo dinya û 21 Çele 1924 de Moskowa de merdo. Yew siyasetkarê do Ruso. Fikrê xo sosyalisto. Sereki Dewrımê Tişrinê verêni kerdo. Serê Marksizmi de vınderto û zehf çi heqa sosyalizmi de nuştê. Verê eni de teoriye cê zey Leninizm zi yena zanayış.

Vladimir Ilyich Lenin
Владимир Ильич Ленин

Domanin û Cıwaniya Lenini[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Lenin lacê piyêke memurê Rusi namey cê İlya Nikolayeviç Ulyanovo û namey maya ey zi Maria Aleksandrovna Ulyanova. Lenin Kıliseya Ortodoksanê Rusi waftiz biyo. Serey serranê heyatê xo de dı çiyanê ke zehf decinê yenê serey Lenini. Ê yewıne merdişê piyê ey sere 1886 de û ê dıyine zi dalıqnayişê bıray eyo. Bıray ey waşto kı Çarê Rusi bıkışo labelê ame bı tepışnayişi û dıma ra zi ame bı dalıqnayişi.

Serrê Dewrımi[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Lenin dimay ke çend serran Samara de xebetiyo sere 1893 de St. Petersburgde nışt ro. Ay serande serê Markisizmide vındert. 7 Kanun 1895de ame tepışnayişi. Dımay 14 aşman Shushenskoye ke Sibiryadarê hame sirgun kerdışi. Sere 1898de yew sosyalist cênike dır namey aya Nadejda Krupskaya bi zeweciya. Dımay ke cezay ê qedya şı çend tewir welatanê Ewropa .

Dewrımê Şıbati[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Dewrımê Tışrino Verêni[bıvurne | çımeyi bıvurne]

8 Teşrinede hetê kongreye Sovyet Rusiser zey Serekê konseyê şari ame weçinayişi. Lenin bı eno weçinayişi bıbı serekê Rusya. 24 ê Oktobere 1917 de Lenin û embazanê ê ixtılal kerd û Rusya kerde bınê fermane xo.

Teşkılatê İstihbarati[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Enternasyonela III[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Lecê Miyanê Rusya[bıvurne | çımeyi bıvurne]

NEP[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Serrê peyêni[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Mergê Lenini[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Lenini rê suiakst ame bı kerdışi û bıbı dırbetın. Fişege ameya mılê êde bi û omure êrê zırar dabı. Sere 1922 de felc vêrna û kişte êye raşte bi puç. Têra serede felco dıyıne zi vêrna û xo siyasetra duri da. Adare 1923 de felcê hirıne vêrna û nêşka hındi qesey bıkero û heya mergê xo miyanê cayde mend. Lenin 21 Çele 1924 key pancas û dı serebı Moskowa de merd.

Bıvênên[bıvurne | çımeyi bıvurne]