Asmênşınas

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra

Asmênşınas (cı rê astronom zi vaciyeno) merdımo ke asmên ya zi astrofiziki sero kar keno u cıgeyrayışan vırazeno, cı rê vaciyeno. Asmêno ke verê tarixi ra nat zaf mıxtelif kulturan ra zaf merdıman anto xo ser. Coka zaf merdıman cısımanê asmêni sero çım eşto, katib u rahiban zi inan rê desteg kerdo. Miyandê cıgeyrayışanê astoronomikan de şiyayış u ameyışanê geyrenıkan rê onyayış, qaytê inan kerdış zi elaqaya merdıman anta. Be a raye ra merdımê ke xo kahin diyê, zemanê averi sero fıkıri vıraştê, ida kerda ê averê zemani vênenê. Wına bawer beno, asmên sero çımeştış u onyayışê cı kerdış Mezopotamya de veciyê u inan asmên sero cıgeyrayışê xo zaf gırd kerdê.

Alımanê binan ra ğeyri, asmênşınasi be cısımanê ke ê sero kar kenê, inan ra temas nêkenê. Coka ê semedê çiyê vênayene çımkerdışan rê şınê. Pêro astronomi qandê çımkerdış kerdene be teleskop ya zi ekipmananê binan ra guriyenê.