Cı geyrayışê Ateizm'i bıvin

{{Ateizm}}
[[Image:Irreligion map.png|thumb|Ateizm]]
'''Ateizm''' namê şiyayışo felsefiyo ke tede [[Homa]], çiyê dini, çiyê ğeyali u çiyê metafiziki rê bawer niyo. Ateizm çiyo ke raşto, ney pê raya diniye ra akerde kerdış qebul nêkeno; ney pê mezgi ra akeno. Ateizm pêro be [[Bêdini|bêdini]] vaciyeno hema ninan miyan de ferq esto; zey Ateizmi dinê rocvetışê duri de ki Homa çıniyo.

Ateizm Homa u ya zi vıraştoğo bin qebul nêkeno u inca ra [[Teizm|teizm]]i ra cıra beno. [[Deizm]]i ra gore Homa esto u vıraşto heme çi, Ateizm ney ra zi cıra beno. [[Panteizm]]i de Homa heme tebieto u Ateizm ney ra zi cırayo. [[Agnostisizm]] vano ki merdum nêşeno pê mezgê xo Homa bımuso ya zi bızano, Ateizm Agnostisizmi ra zi cıra beno.

Yew cıgeyrayışo newe vano ki 13%ê merdumanê cihani, ateistê; amorê merdumê ke yew dini rê bawer nêkeni %20ê nıfusê cihanio.<ref>{{Cite web |title=Archive copy |url=http://www.wingia.com/web/files/news/14/file/14.pdf |access-date=2015-04-17 |archivedate=2013-10-21 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131021065544/http://www.wingia.com/web/files/news/14/file/14.pdf}}</ref> %20ê merdumê [[Yewiya Ewropa]] ateistê<ref>http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_341_en.pdf</ref>; 30% nıfusê [[Kanada]] ateistê.<ref>{{Cite web |title=Archive copy |url=http://www.pitzer.edu/academics/faculty/zuckerman/Zuckerman_on_Atheism.pdf |access-date=2015-04-17 |archivedate=2014-08-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140806125950/http://www.pitzer.edu/academics/faculty/zuckerman/Zuckerman_on_Atheism.pdf}}</ref>

Merdumê ke bawer nêkenê; %79ê merdumê [[Çekıstan|Cumhuriyetê Çeki]], %60yê merdumê [[Estonya]], %71ê merdumê [[Koryay Zımey]], %60yê merdumê [[Japonya]], %56ê merdumê [[Hong Kong]] u %52yê merdumê [[Çin]]i vırazenê. Serra 2005 de %1ê nıfusê [[DAY|Amerika]]y biyê ateist u dıma 7 (hewt) serran, serra 2012 de %12ê nıfusê [[DAY|Amerika]] xo Ateist vatê.<ref>{{Cite web |title=Archive copy |url=http://www.pewforum.org/files/2012/10/NonesOnTheRise-full.pdf |access-date=2015-04-17 |archivedate=2014-06-29 |archiveurl=https://www.webcitation.org/6QhAHAv1T?url=http://www.pewforum.org/files/2012/10/NonesOnTheRise-full.pdf}}</ref> [[DAY|Amerika]] de amorê dindaran serra 2005 de  %73 biyo, serra 2012 de kowto %60i ra, yanê kemiyao.<ref>http://www.bbc.co.uk/news/magazine-19262884</ref>

Merdumo ke [[Homa]] u estiya Homay ğeyali vınêno, cı rê [[Ateist|ateist]] vaciyeno. Tayê cayan de nuseno ki merdumo ke Homay nêşınaseno/nêzano, cı rê ateist vaciyeno hema ney raşt niyo çunkê gorey ateistan Homa çıniyo, çiyo ke çıniyo senên bışınasiyo.

== Etimolociye ==
Namê ateisti, zuanê [[Yunanki]] rayo, ''theos'' Yunanki de yeno arezey ra ''[[Homa]]''. Verê theosi, herfa a yeno u herfê a enê vatey keno negatif. Namê Ateizmi serra 1587 de kowto zuanê [[İngılızki]] ra.

== Vêrde ==
Vêrdeyê ateizim, zaf kıhano, şıno [[Yunanıstano Antik]]i. [[Yunanıstano Antik|Yunanê Antiki]] de [[Anaksimandros]], [[Anaksagoras|Anaksogoras]], [[Demokritos]] u [[Epikuros]] ateizmi temsıl kerdê, ateistê namdari biyê. Rocvetış de zi [[Hindıstan]]i de [[Carvaka]] ekolê ateisti vıraşto. Dıma Ronesansi, Ewropa zaf aver şiya u xoseriya dini vıraziye. Dıma Revolusyonê Fransızi, seserra 19. de  [[Ludwig Feuerbach]], [[Arthur Schopenhauer]], [[Karl Marx]], [[Friedrich Engels]] u [[Friedrich Nietzsche]] ateist biyê.

Serra 1966ıne de [[Time]] (pêseroke) “Homa merd?” pers kerd u dıma nê persi musiyao ki nimê pêro dınya bınê idarey ateizmi dero.”<ref>TIME Magazine cover online. 8 Apr 1966. Retrieved 2007-04-17.</ref> Serra 1977 de [[Enver Hoca]] [[Arnawudiye]] de ateizm ilan kerd, [[Arnawudiye]] dınya ser de ateizm de dewleta verêniya biya.<ref>Majeska, George P. (1976). "Religion and Atheism in the U.S.S.R. and Eastern Europe, Review." The Slavic and East European Journal. 20(2). pp. 204–206.</ref>

== Fotogaleriye ==
<center><gallery>
Image:Bezbozhnik u stanka 22-1929.jpg|Pêseroka Bezbojnik û Stanka
Image:Descent of the Modernists, E. J. Pace, Christian Cartoons, 1922.jpg|Pêseroka Bezbojniki ra yew karikatur ("Nicadê modernistan") 
|Pêseroka Bezbojniki
</gallery></center>

== Referansi ==
<references/>

[[Kategoriye:Ateizm]]