Deylem

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
Deylem
Melumat
Dewr City of Iran û Mıntıqay coğrafya
Dewlete İran
Ware Deylaman District
Geokod 136296
Xerita
Map

Deylem ya zi Deylemıstan (be Erebki: ديلام Deylam, be Farski: دیلمان Deyleman), dorverê koyıno ke rocawanê dengızi hazari dero. Namey xo zaf rewin u tarixkiyo. Rocvetey cı de Taberıstan/Mazenderan, rocawanê xo de zi Gilan esto. Na mıntıqa zaf koyına u gorey cayanê binan ra zaf erey biyo mısılman. Deylemiji seserra 9ıne ra dıme Şıitiye qebul kerda. Hetan o wext şarê Deylemi zerdûşti bi. Deylemiji demê Sasaniyan de eskerê esparıni (süwariy) biy. Dewletanê Tırkan u Ereban de zi eskerê pereyıni biy. Selehettin Eyyubi zi pawıtışi Kudusi dao Deylemıjan. Sey İmparatoriya Partıjan, Sasaniyan u sey dewletanê Şıi Bûweyhiyan, Tahiriyan u Ziyariyan hetê Deylemijan ra roniyayi. Qelayê Alamuti zi mıntıqayq Deylemıjan de roniyayiya. Zafiya Heşşaşiyan (haşhaşi) Deylemıji biy. Dewleta Selçukıjana gırde pê suikastanê heşşaşiyan meydan ra ameya wedartış. Deylemijan seserra 11ıne ra dıme koç kerdo Anatoliye. Melumatanê tarix u zıwanşınasnayışi ra, goreyê William Burley Lockwood, Vladimir Minorski, David.N.Mackenzie, Karl Hadank, Arthur Christensen û xeylê merdumanê binan ra, Deylemiji Zazayê ewroyinê u khalıkê Zazayanê qebul kerdo. Hema zi nameyanê Zazayan ra yew zi Dımıli yo. Çekuya Dımıli Deylemi ra yena, tenya fek de bineyk vuriyayış ameyo meydan.

Çımeyi[bıvurne | çımeyi bıvurne]

  • Minorsky, 1964: dipnot 63: 30
  • Minorsky, 1965: 192-93
  • Les Dialects D'avroman Et De Pewa, A. Christensen, 1921, Kopenhag
  • W.B.Lockwood, A Panorama of Indo-European Languages, London 1972.
  • John A. Shoup, Ethnic Groups of Africa and the Middle East.
  • Deylem - Seyfi Cengiz
  • Ali Kaya Deylemden Dersime