Kulturê İrani
Kulturê İrani (Farski: فرهنگ یران, translit. Farhang-e Irān) hetê tarixi ra cihani sero tewr kulturanê kıhanan ra yewo, pozisyonê cıyo cêopolitik ey gêno çıman ver, keno yewê kulturanê gırdan. Kulturê İrani aver dormey xo sero, tepeya zi têdıma cayanê nezdiyan sero xeylê çi berdo u ardo. Yew ca pê namey İrani Gırdi esto, uca zaf cayanê qıtekan gêno xo miyan, kulturanê inan pê kulturê İrani keno têmiyan.
Kultur pê cıwiyayışê merdıman piya şıno, coka her dı zi yewbini ra çiyê gênê, danê cı u wıni resenê. İslam u işğalê mısılmanan ra ver İran dı kultur dormey dinê Zerduşti resao, şekıl biyo. Merdımanê demanê antikan İran sero zaf sûki, dewi, bani, cayê firazi, perestışgey vıraştê. İranıcanê verênan o taw dınya sero yew medeniyeto pil vıraşto, war biyo. 650an ra tepeya Mısılmanan herrê İranıcan vıstê xo dest, işğal kerdê. İranıcan mecbur mendo dinê xo vırnao, kultur zi dini ra piya vırnao, dormey dinê Mısılmanan dı vıriyo. Newroz roşanê do gırdo, İranıci ey kenê firaz. Teberê newrozi dı roşani pê namanê Sizdah be dar (roşanê dormey), Jashn-e-Tirgan (roşanê awıke), Jashn-e-Sadeh (roşanê adıri), Jashn-e-Mehregan (roşanê payızi), Shab-e-Yalda (şewa zımıstani) u Charshanbeh Suri estê.
İranıcan heykel, dêsnuşte, kerrenuşte, pırdi u kılimi zi vıraştê, hetê zıwani ra xeylê aver şiyo, her çi nuşto, viyarno a nuştışi ser, kıtabi u nuştey verday.
Linkê teberi
[bıvurne | çımeyi bıvurne] Commons category sero dehana vêşi wesiqey estê |
- Secretariat of The High Council of The Cultural Revolution
- Ministry of Culture and Islamic Guidance Archived 2008-12-06 at the Wayback Machine
- Islamic Republic of Iran Physical Education Organization Archived 2012-04-14 at the Wayback Machine
- Islamic Republic of Iran Academy of The Arts Archived 2021-01-26 at the Wayback Machine
- Islamic Republic of Iran International Center for Diologue Among Civilizations
- Culture of Iran
- Cultural Research Bureau of Iran Archived 2002-04-10 at the Wayback Machine
- Iran Institute for Humanities and Cultural Studies Archived 2007-01-07 at the Wayback Machine
- Iran a cultural profile
- The Culture of Iran Archived 2016-07-27 at the Wayback Machine
- Persian Language Archived 2008-05-30 at the Wayback Machine (Persian)
- Iran: Cultural and Historical Zones
Nuştey sero videoy
- Iran's Cultural and Historical Heritage Archived 2016-03-04 at the Wayback Machine PressTV (2012)