Makroekonomiye

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra

Makroekonomiye, komanê zey dewlete, xebatkaran, kardaoğan ser xebetina u wazena ke elaqeya/gıreya enê koman bışınasno. Heto bin ra mikroekonomiye koman nê, şexsi gêna vera çıman u analiz kena.

Vacime eke yew dewlete de ke maaşê insanan zêdiya, gelo tesirê xo enflasiyon, konjunktur u faiz sera senêno? mınasebetê enê kriteran (enflasyon, konjunktur u faiz) miyanê xo de senêno?

Persa bıngeyıne ê makroekonomiye fonksiyonê dewlete seraya.

Gorey mınasebeto corên, hukmat (dewlete) polika nana ro u kar u barê xo fino raye, wazeno ke ma vacime bêkariye miyan ra wedaro u enflasiyon waro do. Dewlete (hukmat) wazena ke ebe xeyrê hacetanê zey qamçuri (vergi), faiz, miqtare pereyano ke piyasa dero u xêrcê dewlete (giderê dewlete) hedefanê xo biyaro ca.

Hedefê dewlete/hukmati ênêyê:

  1. Enflasiyon wederiyo.
  2. Bêkari çine bê.
  3. İmport u eksportê dewlete têdust bê, wa dewlete dewletanê binan ra giredayi mebo u dewlete hetê ekonomi ra gırd bo.
  4. Mılet ke reyna hukmat çinıt we, enê çiyanê corênan gêno vera çıman u gorey dê hukmato newe çineno we.