Portal:Teknolociye/Nuşte

Sistemo operatif zıwanê komputeriyo u komputeri qontrol keno. Bekçiyê kompitori yan zi zıwanê ciyo. SO (Sistemê Operatıfi) qontrol keno ka kamcin zıwan bı kamcin proxramidır qısey keno u ka bı senin babeta pêdır êlaqa (komunikasyon) ronenê. SO dıma sera 1960 de roneya (vırazya). SO qontrol keno ka proxramê nusteyê makinay, qertê vengi, qertê interneti (êlaqay neti), qertê monitor (ekran) u êy çiyê bini senin gûrweyenê. Peyniyê sera 1970’an de DOS bı zıwandê şeklana vırazya u nêy de merdım mecbur bı ho qomando dayê. Ka kompitor sekero u se nêkero. Miyanê serandê 1980’an de merdım imkanê grafiki rona u gurweynayenda kompitori kerdı bêqod. Fıkrê aliman no bi kı insan rtesım dıha rêhet vineno u imkanê grafiki de dıha rêhet gurweyê ho dom keno. Yani qandê hême proxram u dokument merdım ikon (dosya) vıraştı. Peyniyê nêy proxraman de o kı her tım gurweyayê u sitemi qontrol kerdê fına DOS bi. PC de SO yê sıfteyını (dıma Apple) WIN 3 bi. Merdım şeno no sistemi bı piyaza bıdo pêver. Şimado bıhuwê vacê êlaqa piyaz u kompitor çıçiyo. Êlaqa cı noyo kı DOS u WIN piya ze piyazi ya qat qat bi. Yani hême hêrf, şekıl, amor u çiyê bini ze resım resayê monitor. Gurwe ardoxê kompitori peyni de sebi, çıçi bi êy nêdiyê.Nıka mayê WIN XP u WIN Vista gurweynenê u tiya de SO+grafik êyniyê. U bekçılıxeyda êlaqay kenê. (dewamê cı...)