Karber vaten:Zazayaso

Tabloê "Xêr Amay"

Note: Bıra Zazayaso, when new users join to the Zazakipedia, writing the table below to their message pages, is a good way to encourage them... --Mirzali 11:21, 30 Keşkelun 2008 (UTC)

Gamê Verêni Şıma xêr amey Wikipediya Zazaki / Zazakipedia !..:) Her çi ra ravêr şıma ra reca ma awa ke, nuşte u meqalanê xo be Zazakiê pak u zelali bınuşê. Eke şıma çım bercê pelga kategoriya Gramerê Zazaki, taêna rınd şikinê Zazaki bınuşê. Naê xo virra mekerê: Seba (semedê) pheşti daena Wikipedia, hetê tekniki ra wayir biyaena yew (jü) marifetê de hewli lazım niya. Heto bin ra, şıma key ke meqale nusenê ya ki vurnenê kesi ra metersê..! İta Wikiyo - pheşti daena Wikipedia, raşti ki zaf reta (asana/qolaya)..! Eke şıma pelganê Wikipedia de bıgêyrê u tenê qurdi kerê, xeylê çi şikinê bımusê. Nuşteyanê xo de, hadarê nuxte u virgulan vınderê (diqat bıkerê), u nuxta ya ki virgule dıma çekuyan miyan de tenê (hebê) mabên cı dê!. Ma wazenime ke şıma heta peyniye pheşti bıdê ma. Waxtê şıma ke bi, dest bercê Wikipedia Zazaki. Çıke, na proje seba (semedê) zonê ma Zazaki zaf hewla, zaf mıqerrema u zaf muhima. Serba iştırakanê şıma, nıka ra berxudar bê, weş u war bê..! Homa/Heq iştırakanê şıma daimi kero. Kami ra pers bıkêri, kami ra pheşti bıgêri? Şıma eke wazenê sistemê gurenayışê Wikipedia sero zanayışê xo hira bıkerê ya ki cewabê yew perse bımusê, şıma şikinê ni pelganê bınênan de pers bıkerê; Pelga Portalê Cemaeti de Pelga werênayışia Pela Seri de Pelga Pheşti/Yardım de Ya ki cıkuyê pelganê idarekaranê Wikipedia Zazaki; Mirzali, Xosere, Asmen u Belekvori de irtibat kuyê.

Wikipedia de hadarê ninan vınderê (diqat kerê) Wikipedia, phonc ustınan sero ama ronaene, şıma hona ke pheşti nêdao Zazakipedia gani (lazımo ke) ni phonc ustınan rınd bıwanê. Xêrê xo, nusteyê ke şıma pelganê werênayışi de nustê, peyniye de ~~~~ ilawe bıkerê ya ki serê panelê vurnayışi de hetê çhepi ra gocega 10ine bıtıkne u tarix-imze bercê cı!. Eke "pelga karberi"a xo de ca bıdê templatanê zıwanan, gorey xo templatan vıracê ya ki xo sero yew nuştey nasdaene bınuşê, karberê bini şıma taêna rınd (hol) şınasnenê (naskenê). Eserê ke hetê heqa telifi ra amey seveknaene, inan Wikipedia de menuşê u ca medê cı! Foto u resmê ke şıma barkerdê Wikipedia, Galeriye de şikinê foto u resmanê xo bıvênê. Şıma ke yew nuşte vurna ya ki nuşt, ravêr bıtıknê gocega "Verqayti bımocne / bıasne" , bado eke nuştey xo qail benê, bıtıknê "Ena pele qeyd ke" u nuştey xo qeyd bıkerê. Projey Bıray                                            Wikiqısebend   Wikivate   Wikikıtabi     Wikiçıme   Wikicıns Wikixeberi Embar Meta-Wiki Wikiversıte

Tı xeyr amay!

Bıra Zaza Yaşar, tı xeyr amay! Semedê iştırakanê xo weş u war be!

Ez qarışê nuşteyanê kesi nêbenan. Mı tenya namey kerdi raşt (hetê imla u gırd-qıc-nuştenı ra), gırey zıwananê binan u ê kategoriyan bestnay pa. Ensiklopediye de gani wına bo.

Bırayo delal, yew zi namê xo meqale miyan dı menuse, eke wazena tenya cêrê nuştey dı ju raye bınuse. Namê herkesi xora bınê tarix dı bêliyo u uca zi aseno.

Serkewtena to wazenan, be sılamê dostey! --Mirzali 12:17, 30 Keşkelun 2008 (UTC)

Roşanê Remezani

Roşanê to mıbarek bo bıra! Ino roşan qewmê ma rê, hometı rê haşti, canweşi, rındi u roşti biaro. --Mirzali 12:38, 30 Keşkelun 2008 (UTC)

Zazaki sero

Bırayo delali, çiyo kı tı vani, ma verênde ra sero mışewre kerd bi. Ya qafıka şıma nêkewno ya ki yê ma. Labırê ma hetê ilmi ra şınê. Kam Zazaki rınd zano ya ki nêzano se xora nuştışê xo ra bêliyo. İmla u gramer çıçiyo kes hewna rınd nêzano, her kes tewır bı tewır raşt u ğelet nuşeno.

Labelê fekê Zazaki kuli seni vacinê se raştê, tede raşt u ğelet çıniyo. Qafıka xo ser bêilmki mevacimı kı çı Erebki ya ki çı Tırki ra amo, qandê coy zıwan ra vecimı, wına nêbeno. Hem kamci zıwani dı çekuyê ğeribi çıniyê kı?

Ma ına pelı hetan ınka ardı, şıma haê veciyê meydan kı hemı çi bıvurnê. Çiyo wınasi qet biyo? Çıra bı xo çiyo newı nênuşenê, nuştanê ma kenê xırabı? Nıka endi wextê leci niyo! Kam wazeno se fekê xo ra bınuşo wa şıro bınuşo. Tıya her kesi rê akerdeyo.

Ma semedê bıra Xosere'y ra zafêri bı İngılızki nuşenê, çıke O Zazaki rınd fahm nêkeno. Kami vato kı keso bin Zazaki nêzano? Bıra ma şıma rê se kerdo kı, şıma ehend mıradiyê u ma ra herediyê? Bewni bıra, mı to rê tıya dı sılam rışnayo u roşanê to mıbarek kerdo. Qet to ra kelimê veciya? Wa bo, ez Homay xo ra fına zi raziya'! --Mirzali 13:10, 7 Tişrino Verên 2008 (UTC)

La lav tı çıta vun? Ez Zazakiyê Çoligi zaf hol fum ken. Xosere 16:58, 7 Tişrino Verên 2008 (UTC)

Zazaki sero nê "ZAZAKI SERA" Zazaki maya

Ez her roc itya nêkuwena, teşekur kena semedi roşan bimbarikkerdişi tu, mi nêdi bi.. Tı vani şıma îlm ra şini, eno kum îlmo ki têna Zazakiyê şıma keno Standard?? Dê inê mıra vac’, şıma dêsimici pêri inadê, eger şıma dır yo çi estu, o raşto, şıma sê şıti? Rahari şıma belliyo, ma- şıma pêhet nêbeni, çûnki şıma feki dêsim ra teber nêveciyeni, ver cê inê qebul bikerini hama bêrini ma qal bikeri. Sobina şıma b’unyi gurey xu ma unyeni gurey xu wa herkes rahari xu ra şıyero. Heta inkey nêbu enkey ra pê zi nêbenu.

Şıma ri we’hiy zi bêro şıma qewul nêkeni, şıma vani ma dı çiniyu. Mi se hew va: şıma qebul nêkeni ez hin se keri? Imla o grameri Zazaki pê nûştey Latinki hama tam çiniyu herkes sê xu nûseno, (pê Zaza-Arap Alfabesi esto, ti wazeni ez turi kitabi xu b’erşawi), şıma anyeni tirki gorey tirki „IMLA u GRAMER“ nûseni. Bacê zi vani, ma standart Zazaki nûseni ez des sera ziyedêr ha Zazaki sera xebitiyena, ez Zazakiya ki şıma nûseni ez fehm nêkenu. Nûştey ki mi kerdi de mi hama kontrol nêkerd mi otir kerd de, mi va ez hedi-hedi kena raşt, waxti mi sê şima ciniyu, ez ha xebityena, mektebo berz wunena, keye-qic, ina ha şina. Wehdet ra nêbeni ez Wikipedia di nênûstên, yi va ayra ina yew aşma ez ha kuwena de u binê unyena tira cuwaver cirey ez nêunyeni cira.

Waxti go ez nûştun şıma vinena, Ez unyena tira u ca kena ki nuştun şıma dir, Tirki vani „Anlatim Bozuklugu“ şıma waxto ki yo nûste çarneni Zazaki, cad ez vinena tê „ANLATIM BOZUKLUGU“ estu çûnki şıma tirki ya zi yewna ziwun ra çarneni Zazaki cad belli beno. Ez nûştun gorey Zazakiyê xu gorey kitaban-mewludan Zazaki nûsena, ina heti şıma di çiniya „se serra heti şıma di çend kitab nûsiye?? Yani 20 serra cuwa ver? Ma dı 10-15 hebi kitabi esti.. Peter Lerch, Friedrich Müller, Oskar Mann u Ahmed-i Xasi, Usman Babij(Siwerek), Malla Mehemmed Wunic(Pali), Malla Mehemmed Muradan(Gênc), M.Kamil Pogic(Dewa cêrin), Abdul Qadir El Museki, El bingoli, Mehmed Kavari..

Standart Zazakiyê ma esta. Ma ri standart-midandart lazim niyu, standart Zazaki esta, Mewlûdi Seyda ‚‘Ahmed-i Xasi standart nûşta.. Standart Zazaki ha inyê kitaban di nûşte, inê şima ciniya, şima ri lazima xu rî şiyeri zazakiyê xu standart kerin, la qariş(şima vani qariş, madi estu ez nênûsena cûnki şima kelimê ki şima di ciniy şima mara geni xu ri keni mal) zazakiyê ma mebini.. Mesela: şıma namey ‘Ahmed-i Xasi gelet nûseni, ‚‘Ahmed pê „ayin“ nûsiyeno ayin zi latinki di ciniya u vengi ki ayin duna ini(eno) veng nizdiyê „a“ wo. Terry L.Todd ina sê mi nûseno pê ‘a verniyê a di yo apostaf nûseno. Ma inê ca verd ma biyeri –ê ina herf Zazaki di qet ciniya şıma unyê kirmancan/Kurmancan u nûşta cunki Zazaki di, tirki vuni tamlama eki Zazaki di sê fariski –i yo. Hesen-i, Mehmed-i…. Nuştun şıma ra belliyo şıma seni yew Zazaki nûseni..

Ez qayil niya itya dir bilesew waxti xu viyarni, sobina ez inkey eşkena WIKIPEDIAyê şima ra 1000 heban nimune bidi ki geleti, cay inun Standart Zazaki di ciniyu, eger şıma nûseni vacin ma hê Zazakiyê xu nûseni, mevacin ma hê Standart Zazaki nûseni, eger şıma ina vaci ez xura ci vuna, eger şıma vaci ma hê Zazakiyê dêsim nûseni o mehel ez cik qal nêkena.. Mesela şima nûsto“ inun, yin „ONLAR“ ino geleto madi: inun/inan: BUNLAR, yin: onlarn ayin:ONLAR(isaret edildiginde), ez zaf cayan ra eşkena tesbit bikeri şima hê zazaki xerepneni.. Ma di Inun: Bunlar anlamina geliyor, yanindakiler icin, yin, Onlar(görmediklerin icin) Ayin: Gördüklerin icin Onlar anlamina geliyor, Zamirlerde de en zengin bizim Zazaca, sadce böyle seyler bizim Zazacada var.. Baska hicbir Zazacada yoktur.

Ti xu lete-lete keri zi –iye ‘arabkiya,(arabiya, suriya, turkiya) ez howl ‘arawki zuna.. Eg ma di îlm ciniyu o waxt şima vacin cara(kamca) yeno? Ma di ciniyu, siwerek-cermug di zi ciniyu, ti şıma/ âlim la, de vac kom-ca ra yeno?? Şima heme âlimi ma nêzun, ma cik nêzuni, o mehel de vac kumyo ziwun irani di esto??

Ma nêwazeni Zazaki kelimê geribi pê zor zazaki miyun kuweri, cunki her kelima Zazaki di esta.. Eg şima raşta wazeni, semedi zazaki bixebiti, o mehel(waxt) têna Zazakiyê xu nê, her ziwun ri şima gera milcot bikeri, ino ziwun şima têna qal nêkeni. Mi key nûştey şima bedelnê?? Ez hama in‘ cend hefteyo ha kuwena WIKI, cuwaver aşm ra aşm ez awnên tira.. Ina qalê tu zi „wınasi“ itya di zi –si tirkiyo böylesi. Mi di çiko newe zafo, ez qey biyari şima desta ni? Şima musayê nûştan bibedelni...

Ezi eşkena englizki binûsi la ez nênûsena, merdim yew ziwun di nûseno gera o ziwun tam bizuno ki o mehel eşkeno aw ziwun serbest binûso.. Şıma çira vercê herfi ki Zazakiyê şıma bedelyê, şıma çira vercê inun raşt nêkeni ayin raşt kerin hama bêrin qal bikerin. Zazaki çay zaf bedelyawa?

Ti mari cik nêkerdo, têna şima ci vaci şima wazeni wa herkes qewul bikero, la şima xu nûştun çewi qewul nêkeni. Ina Zazakiya ki şima itya di nûşta bê şima kum fehm keno?

Semedi roşan zi mi nêdi bi.. --Zazayaso 20:05, 11 Tişrino Verên 2008 (UTC)

Ez tu ra vun bırayo delali, tıyi mı dı lec keni. B’unyi ınê pêrı qalê tuyê:

- Şıma Dêsimıci pêrı inadê

- Şıma ri we’hiy zi bêro şıma qewul nêkeni

- Rahari şıma belliyo, ma- şıma pêhet nêbeni, çûnki şıma feki Dêsım ra teber nêveciyeni, ver cê inê qebul bıkerini hama bêrini ma qal bıkeri. Sobina şıma b’unyi gurey xu ma unyeni gurey xu wa herkes rahari xu ra şıyero.

- Waxti go ez nûştun şıma vinena, Ez unyena tıra u ca kena kı nuştun şıma dır, Tırki vani „Anlatım Bozukluğu“ şıma waxto kı yo nûste çarneni Zazaki, cad ez vinena tê ANLATIM BOZUKLUĞ estu çûnki şıma Tırki ya zi yewna zıwun ra çarneni Zazaki cad belli beno.

- Şıma hê Zazaki xerepneni

- Standart Zazakiyê ma esta. Ma ri standart-mıdandart lazım niyu, standart Zazaki esta, Mewlûdi Seyda ‚‘Ahmed-i Xasi standart nûşta.. Standart Zazaki ha inyê kitaban dı nûşte, ınê şıma çıniya, şıma ri lazıma xu rî şıyeri Zazakiyê xu standart kerin, la qariş (şıma vani qarış, madi estu ez nênûsena çûnki şıma kelimê ke şıma dı çıniy şıma ma ra gêni xu ri keni mal) Zazakiyê ma mebini.

- Waxti mı sê şıma çıniyu, ez ha xebıtyena, mektebo berz wunena, keye-qıc, ına ha şına.

- Ez qayil niya itya dir bilesew waxti xu viyarni

- Ezı eşkena Englızki bınûsi la ez nênûsena, merdım yew zıwun dı nûseno gera o zıwun tam bızuno kı o mehel eşkeno aw zıwun serbest bınûso.

Ezı zi eşkena ninun seru tu ri yo be yo çiyê vacini la ez nêvana. Tı be xo ninun seru yew be yew bıfıkıriyı u bewnı o mehel şına tebay ser!? Qesê tu qet yewbini gêni? Ez qalanê tu verdun be wıcdanê tu. Ma zi qet nêvato ma sê şıtim.

Tı fına vani: Mı dı çiko newe zafo, ez qey biyari şıma desta ni? Şıma musayê nûştan bıbedelni. Nuştey bıra Faruk İremet u Koyo Berzi zi itya esti. Vacı kumi nuştey inun bedelnê?

Şıma vani nêzano se, vaciyeno se, wazeno se itya dı zi se Tırkiyo -ise. Wınasi zi hê zıwunê şımayo, ma wıni nêvanim. Hem la qarış zi Tırkiyo.

Tı hem vani Zazaki maya, hem zi sê Zazakiyê xu, Zazakiyê şıma (neri) nuşeni. Dıma zi sê Ina Zazakiya kı şıma itya dı nûşta… (may) nuşeni. Ino çıçiyo? Ina kelima dı may u neri koti maneno? Tamlama eki –i koti maneno? Vacı kum ğelet nuşeno?

Ez vinen kı ma çiyê tê-sere nêkenim. Tı hê xo beni ser. Ma itya Zazakiyê Standardi ra zi vêrdim endi, çıke bıra Wehdeti rıka xo berdı ser. Ma verêndı ra zi vat bi, nıka zi vanim: Kam kı wazeno fekê xo ra bınuşo wa şıyero bınuşo! İtya her kesi rê akerdeyo! --Mirzali 22:57, 11 Tişrino Verên 2008 (UTC)

slm,

Bıra Faruk İremet yo hew Veng u Vac di nusti bi u mira vati bi mi nûştey kerdi Wikipedia la semedi şima, mira va: yin pêrê nûştey mi bedelnê. Ina „se“ herkes nêvano, se di 20 vani. Têna Colig nê her ca di esta.. Ti inkey zi vani, „WINASi“ şıma di esto, mi hetan inkey nêeşnawit. Ti hem nûseni, hemi z‘ vuni şıma di estu, biray m‘ ma di vani „ina / una“ ina-ki..

etiya di belli beno ti hama „raştnûştey Zazaki“yê her cay nêzuni.. Tirki vani „tamlama eki“ Zazakiyê madi –ê(may) –i(nero) fariski zi sê Zazakiyê mawo(B'unyi Mewludi 'Ahmed-i Xasi). La Kirmancki/Kurmancki u Zazakiyê şıma u Cermug/Siwerek di Kurmancki ra gureto la gerger modki sê mayo Gerger: „Lac-i Dimilayan“..

Kurdisch: Rinda me, gula me,(may)

Mesela ma vani: Dest(ner), Dest-i ‘Ali, Fariski zi vani Dest-i ‘Ali, Dest-i feryad.. Ma di „Laci mi, Keynê mi“ şıma di „Lac-ê mi- Kêna mi“..

La Zazakiyê şıma, cermug u Kurmancki di -a u –ê ya ma di –a çiniya..

Etiya di zi belli benu, di cend Zazakiyê mara xeberdari:

Zazakiyê ma di inê ay binun di zi ini estu:

Merdim-o ki yen-o(Gelen Adam)

Cini-y-a ki yen-a(Gelen Kadin) burdaki ek o eklen bir baglantisi yok..

Sen yanliş anliyorsun bu –a(disil) ve –o(eril) her Zazaca da var…

Simdi sana disil örnek vereyim:

Burdaki eklerle sana örnek verdigim ekler ayni degil, sen davayi cakmadin.

Zazaki(disil): Zazaki-y-a ki itya di qal ben-a

Qelem(disil): Qelem-a ki mi erina, sûr-a

Keyna(disil): Keyna-y-a ki ha yen-a zaf derg-a..

Sen bu ekleri yukardaki eklerle karistirdin deza, bizim Zazaca cokk farkli, onu cözmen icin beklemen lazim benim “ZAZACA DILBILGISI KITABIM” ciksin orda göreceksin.

Zazaki-y-ê ma zaf weş-a

Qelem-ê mi zaf derg-a

Keyn-ê mi zaf derg-a

Simdi de eril örnek vereyim:

Defter(eril): Defter-o ki ho uca, defter-o zaf zixm-u/o.

Kitab -w(eril): Kitaw-o ki ho heseni di kitab-o zaf zixm-o.

Mêrik(eril): Mêrik-o ki ho uca ra yen-u/o Coligic-o…

Defter-i mi zaf zixm-o

Kitab-i heseni zaf zixm-o

Merik-i aya cinêk' coligic-o

Erillerde de karistiriyorsun, bizde böyle sizde -i nin yerine -ê ve -ê nin yerine -a geliyor kürtce'de öyle sizinki gibi bizimki ise farsca gibi..

Ti hama Zazaki tam fehm nêkerda, zazaki zaf herawa, merdum nêeşkeno hirye-cahar serrun di her ci fehm bikero, merdumi ri waxt lazimo, eger ti zazakiyê ma tam bizunên o mehel ti zunên ez ha vuna se. Belli benu, ti bê feki şıma fekun binun ra zaf xeberdar niyi. Ti binê nûştey Faruk, Koyo u ay siweregicun/cermugucun binun wendi, ti vani dê ez zazaki tam zuna, ez des serr ziyedera ha zazaki sera xebitiyena, Mi hama nêvati ez zazaki kena standart..

Eno gure ri waxt lazimo, xebat lazima…Zazayaso 19:20, 12 Tişrino Verên 2008 (UTC)

Bırao delal!

Tı çıra honde bêqederê Heqi qesey kena? Tı ke des serri Zazaki sero gurina ez ki des u heşt serrio ke sare deznenane. Eke henio ça ita nênusena u nia verhukım dana ke kam hona Zazaki nêzano? Bıraê mı her fekê Zazaki ki çıturi ke qesey beno heni raşto, hama hetê imla u grameri ra ki gunê ğelet menuşiyo. Kes ita nuştanê keşi nêvurneno. Ez oncia vanane: Kam ke wazeno fekê ho ra bınuso wa şêro bınuso! İta her keşi rê rakerdeo!

(Bırayo delali!

Tı qey ehend bêqederi Humay qısey keni? Tı kı des serr Zazaki sera xebıtiyeni ezı zi heştês serri yo kı sere dejnena. Wıniyo se qey etiya nênuşeni u wına verhukm dani kı kum hewna Zazaki nêzano? Bıray mı, her feki Zazaki zi seni kı qısey beno wıni raşto, la heti imla u grameri ra zi gani ğelet menuşiyo. Kes etiya nuşteyunê kesi nêbedelneno. Ez fına vuna: Kum kı wazeno feki xo ra bınuşo wa şıyero bınuşo! Etiya her kesi ri akerdeyo!)

P.S. Kesi meqalê bıra Faruqi nêbedılni. Arşiv dı b'unyi, uca her çi tı eşkeni, vineni.! --Mirzali 14:12, 13 Tişrino Verên 2008 (UTC)

Ferqê Fekan

İzafe (neri)

Fekê ZazaYaşari	Zazakiyê Zımey
Mewludi 'Ahmedi Xasi	Mewlıdê Hemedê Xasi
Laci Dımıliyan	Lazê Dımılan
Laci mı	Lazê mı
Desti ‘Ali	Destê Ali *seba ke pey de "i" esto: -i + -i = -y dıma nênuşiyeno
Defteri mı zaf zıxmo	Defterê mı zaf hewlo
Kıtabi Heseni zaf zıxmo	Kıtabê Heseni zaf hewlo
Merıki aya cınêkı Çoligıco	Mêrıkê a cênıke Çewligızo

İzafe (may)

Fekê ZazaYaşari	Zazakiyê Zımey
Keynê mı	Çêna mı
Qelemê mı zaf derga *qelem (may)	Qelema mı zaf derga *qeleme (may)
Keynê mı zaf derga	Çêna mı zaf derga

İzafe (may/neri)

Fekê ZazaYaşari	Zazakiyê Zımey
Zazakiyê ma zaf weşa *Gorey ZazaYaşari Zazaki maya	Zazakiyê ma zaf weso *Zazakiyê Zımey de Zazaki nerio

Attributive (neri)

Fekê ZazaYaşari	Zazakiyê Zımey
Merdımo kı yenu	Mordemo ke yeno
Deftero kı ho uca, deftero zaf zıxmo.	Deftero ke hawo uza, deftero de zaf hewlo.
Kıtawo kı ho Heseni dı kıtabo zaf zıxmo.	Kıtabo ke hawo Heseni de, kıtabo de zaf hewlo.
Mêrıko kı ho uca ra yenu Çoligıco.	Mêrıko ke hawo uza ra yeno Çewligızo.

Attributive (may)

Fekê ZazaYaşari	Zazakiyê Zımey
Cıniya kı yena *dı herfanê vengınan miyan de -y- bestino pıra	Cêniya ke yena *eslê çekuye: cêniye + -a = cêniya
Qelema kı mı erina, sûra *qelem (may)	Qelema ke mı herina, sura *qeleme (may)
Keynaya kı ha yena zaf derga *dı herfanê vengınan miyan de -y- bestino pıra	Çênawa ke hawa yena zaf derga *dı herfanê vengınan miyan de -w- bestino pıra

Attributive (may/neri)

Fekê ZazaYaşari	Zazakiyê Zımey
Zazakiya kı itya qal bena *Gorey ZazaYaşari Zazaki maya	Zazakiyo ke ita qal beno *Zazakiyê Zımey de Zazaki nerio

--Mirzali 14:12, 13 Tişrino Verên 2008 (UTC)

Farsçada İzafe

ZazaYaşar Abi, bizi bilgisiz mi zannediyorsun. Farsların yarısı İzafe eki için -ê'yi kullanır (Fars Alfabesinde: -e), bunu bizim Xosere bile biliyor.

Kendi şivene ait olmayan varyantlara ya Kürdi diyorsun yada Farsi. Mesela Zazacadaki ma'nın kişisel soneği için, kendi şivende m düşmüş diye, obür m'i koruya bilen şiveleri gülünç bir şekilde bunu Kürtçeden aldıklarını insanlara inandırmak istiyorsun. Oysa Kürtçede böyle bir ek yokdur.

• Kurmanci: em kurd ın = biz kürdüz
• Sorani: ême kurd ın = biz kürdüz
• Kelhuri: ime kurd ın = biz kürdüz

• Kök: Orta Farsca: -ēnd

Kürtçede sadece birinci tekil zamiri icin -ım vardir, ve bu -ım'in Zazacadaki ma için kullanılan 1. çoğul kişisel sonek -êm/im ile hiç bir kücük alakası yokdur. Her dilbilimci bana aynısını onaylar. Kürtlerin m harfine patenti yokdur. Bugün hatta çoğu irani diller 1. tekilde em / ımi kullanırlar. Yoksa Inglizler de mi ami (I am big) Kürtçeden çalmışlar.

Birinci tekildeki em / ım üstellik tâ eski irani dillere kadar ve Eski Hintavrupacaya kadar dayanır.

Partçada ve Orta Farsçada örneğin böyledi:

Partça:

• əz kərəm = ben ediyorum (presense indicative)
• əz kərān = ben edeyim (presense conjungtive)

Sanskrit:

• bharāņi = götüreyim (presense conjungtive)

Zazaca:

• ez kenan, ez benan = ben ediyorum, ben götürüyorum (presense indicative)
• ez (bı)keran, ez beran = ben edeyim, ben götüreyim (presense conjungtive)

Zazaca 1. tekilde emi kaybederken anı koruya bilmiş, obür irani diller anı kaybetmişler ve sadece emi korumuşlar. Tesadüf işidir.

Bazı lehçelerde n kayıbı olduğu için a şekline dönüşmüş (ez kenan > ez kena = ben ediyorum).

Aynen mın > mı (beni), an (coğul soneği) > a/u gibi.

• vengê zazayan > vengê zazayun > vengê zazau (Kuzeyin çoğu şiveleri) = Zazaların sesi
• kılitê koan > kılitê koa (Kuzeyde var olan bir çok şive) = dağların kiliti

Bugünkü Zazacada birinci tekil soneği için an, ane, on, un, une, a, o, u şekilleri mevcuttur. an kişisel soneğinin en orjinal olduğu bellidir, ta Eski Hintçede ve Eski Irancada bu -āni olarak kullanılırdı.

• Kök: Farskiyo Miyanên, Partki: -ān, Sanskrit, Avestki, Farskiyo Kıhan: -āni (Konyunktif)

Ama kendi şivende yok diye, bunu kabul etmek niyetin yok.

Zazacadaki ma için soneğin gelişimine gelince:

• Orta Farsçadaki: -êm
• Zazacada -im / -ime (Kuzey)'e dönüşür
• ve Merkezde m'nin kaybınla i olur, ma zazayim > ma zazayi = biz zazayız olur.
• Güneyde de proto-form -êm'den sadece ê kalır, ma zazayêm > ma zazayê olur.
• Fakat genelleme yapmiyalim, Çermik lehçesinde bugün daha halen m vardır.
• Çermik lehçesi: Ma zazayimı = Biz Zazayız (inanmiyorsanız ZazaDêrbekirij'a sorun)

En orjinal sesleri alsak, en orijinal varyante şu olur:

• Ma Zazayêm = Biz Zazayız

• Kuzeyden ve Çermikden: -m + Siverekden: -ê = -êm, bunlar Zazacada var olan seslerdir, yani yapay değildir. En orjinal sesler standard olmalıdır.

Bu prosedürü "roc"da da göre biliyoruz:

• Merkez Zazaca: ruec + Kuzey: roze + Güney: roj / rojı = roc

• Kök: Avestki: raōçah, Soğdki: rōç, Sanskrit: rōçati

Başka konu:

Kuzeyde ve Güneyde olan Izafe -a, -ê eklerinin Kürtçeden etkilenme olduğu için hiç bir kanıt yok. Bizimkisi güya Kürtçeden alıntıysa ozaman sizinkisi Farsçadan ve Arapçadan alıntı diyerim senin mantığınla gitsem.

Xosere not: Lütfen bu makaleyi silme, İnglizcem yeterli değil diye, tartışmayı İnglizcede sürdüremem, ZazaYaşar da bir çok yerde Türkçe yazdı. --AliErsoy 17:48, 13 Tişrino Verên 2008 (UTC)