Vatenê verênan
|
Na pele, pelanê maneo bini liste kena. Maneyanê binan rê, şo pela gırey |
Vatenê verênan vatışê ke fek be fek vaciyayê u demê verêni ra heta ewro ameyê, inan rê vaciyenê. Vatenê verênan kılm u anonim (kami vato nêzaniyeno) benê u şar be xo ra inan vırazeno. Miyandê her şari de vatenê verênan estê u vatenê verênen kultur u zagonê o şari mocnenê.
Ena pele de be Zazaki vatenê verênan ra tayê qısey estê.
A
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- A raê ser fişta.
- A rayê ser fişta.
- A roze na roze zumin nêdio.
- Ağaeni ´ve daene, sefkaneni ´ve panaene bena.
- Ağay ra mal vejino, şıwani/şuanê ra can vejino.
- Adır ke gına koti ro, uza vêseno.
- Adır ke gına koti ro, uza vêsneno.
- Adır ke nêbo, dü nêvejino.
- Adırê dey daria we.
- Adırê isonê neq wedariyo.
- Adırê xo dariyo we.
- Amê ke sıt nêest, most nêbeno.
- Amirê (omrê) to kılm bo.
- Amrê roza tenge kılmo.
- Amırê Haq ke dekerna, awa derode vındena.
- çe tu biveso
- Amıre to derg bo.
- Amırê xo jêde şi, senık mend.
- Aqıl ´ve pere nêroşino.
- Aqıl ke sarê de çine bi, qafıka huske sê kena!
- Aqıl sere de niyo sare dero.
- Aqılê mı de nêmend.
- Ar namus dariyo we.
- Ar namusê xo çino.
- Araqê çariyo.
- Astarê mordem ki vışıya, peyser nino.
- Astarê xo vışa.
- Astê zon çino
- Astê zoni çino.
- Astonê ney ke bısıknê, cıra ci voreno.
- Astık esto cı, sero gıreno.
- Asıq kerdo Pasa Piyê xo darde kerdo
- Asıq kerdo pasa, piyê xo darde kerdo.
- Asıqe vato:" Ez mêrdê xora vêren, gestê (werdena) xora nêveren."
- Awa ke ame dey serde vergê yavani serde nêro.
- Awa ke mı diye, vergê yavani nêdiye.
- Awa ney tik sona.
- Awa rıyê xo verdiyade.
- Awa şiae ama çımu serde nêvinena.
- Awa şiaê ama çımunê to serde.
- Awe sona qum maneno.
- Awres koy ra herediyo xevera koy xora (cıra) çinê bia.
- Axrete de çıtur cavê xo dana?
- Axrete de destê mı ve gıranê to dero.
- Axrete de tora pers bo.
- Axır rozeki tij erzena ma.
B
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Bakıl rew beno kokım.
- Bêbextu rê elqen nêbena.
- Bêçıka dey na isi ra esta.
- Bêçıka xo ser fetelneno.
- Beçıka xora la girede ke xo viri ra nêkere.
- Bêkês bırakê maa xo ra vano " bao"
- Bêkes bırakê mua xo ra "bao" vano.
- Beli niyo ke çı aqıli rê xısmete keno.
- Bênamus u bêşerefo.
- Beno vind, beno kemera bınê gol.
- Beraşiya xo satiya.
- Berbeno, çımu ra heştir nê, gon sona.
- Bervis pere nêkeno.
- Bezna xo hên rındeka, tı hên zonena lêa deriya.
- Bi dırıka şiae, nişt ve gıranê mara.
- Bi paka, kerd serd.
- Bio serevde (bia serevdie).
- Boa xo bie wes.
- Boa xo bie, wes mıde sare onceno
- Boa xo ke biye wes, elqeni xo viri ra keno.
- Boeke va, çêver nasbeno.
- Bom kerdê top, baqıl verdê ra.
- Bomi de rae ra meso, torê bela ano.
- Bonc bêçiki boncemena zu (jü, yew) niyê.
- Bono ke himê xo çurig bi, rew rijino.
- Boşta xo qewina, coka hêni keno.
- Budela nişto ro, ostori vato:" Ez bego"
- Budelay can do, baqıl werdo.
- Bure bısıme, dısmenê xo nasbıke.
- Bın sabırıno, ser nêsabırıno.
- Bınaê zur polo çino.
- Bınê deşti ra dano cı.
- Bınê karê gırani de hurê xo amo or (war).
- Bınê lıngunê tode haki estê, çıko ?
- Bınê na pırdi ra zaf awe vêrda ra.
- Bınê qesu de nêmaneno.
- Bınê sarê deyra vejino.
- Bıne sımeri ra awe beno.
- Bınê zonê tode çiyê esto, ala tever ke, çıko.
- Bınê zımêlu ra hurdi hurdi huyino.
- Bırak çeka cinika, zur bela cinika.
- Bırayê werdene eke fek ra nêşi heredino.
- Bıza gerrıne kes werte malê xo nêkeno (nêverdano).
- Bıza ke mali ra bırıê ra verg weno.
- Bıza yisoni her waxt dilêt nêzena.
- Bıze ´ve lınga xo, miye ´ve lınga xo darde bena.
- Bızeke bıza, mexelê xo kınena, kena pak, hona meğel bena.
C
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Canê isonê nêweşi tırs wazeno.
- Canê xo ke nêvejiya, xuya xo nêvejina.
- Cano ke tenge de Haq Tala deyrê bêro comerdie.
- Cenika bê domone jê dara bê yemısa.
- Cevikê feqir tholo, qelvê xo hira wo.
- Cewo xılt (xırt) biyo genim.
- Ciê xo de dano pêro.
- Cigera xo tı hêni zona kemera.
- Ciran her waxt motazê cirane xo wo.
- Ciran motazê wela adırê ciranê xo yo.
- Coka vanê " muriya rınde hes weno".
- Coru keş verê pırnıke ro nêdo, o ki xo sera şiyo.
- Cüamerdêni hona nêmerda.
- Cüamerdi ki esto, namerdi ki esto.
- Cılo berz ra kam hes nêkeno.
- Cıq va, xeleşia.
- Cırê kelepur lozımo.
- Cıtkar Haqi ra rame wazeno.
Ç
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Çê cinie kena.
- Çê cinie nana ro.
- Çê mordemê azevi (ozovi) poşti ro wo.
- Çê wayê ma ke heliyo, baz bi karema serfırabi.
- Çêneka bome ra veyvıka bome vejina.
- Çêverê ceneti Comerd keno ra.
- Çêverê sar mecıne, çêverê to mecinê.
- Çeverê xo her waht rakerdo, sıfrê xo her waht hard dero.
- Çeverê xo qayim bice, ciranê xo dızd meveze.
- Çi destebera to yena aê bıke.
- Çio senık bereketê xo esto.
- Çiyo ke heramie de ame, heramie de sono.
- Coru heq ´ve neqi ra bie zu!
- Çı bıkere, xorê kena.
- Çı ramena ey çinena.
- Çı to destevera yeno, aê bıke.
- Çık ve çımunê mı vera pêra.
- Çım u buriye xo hêni zona ke qeleme ra vırastê.
- Çımê mı rae ra pera.
- Çımê mı ve rae ra mend.
- Çımê pısınge lona meri de ro.
- Çımê to kami vet ? Xo ve xo vet, coka honde xori vet.
- Çımê to ve roşt bo/vo.
- Çıme xo destê to dero.
- Çımê xo Haqi dero, Haqi ra cer to dero.
- Çıme xo her waht vesano.
- Çımo kor ra heştir nino.
- Çırax her waht vêreno hostaê xo ra.
- Çıria to mırê bêro, sola!
- Çıtiri bi ke herê ma zıra.
D
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Dare kerm weno, ison ki derd weno.
- Dosto khan coru dısmen nêbiyo (nêbeno).
- Dostê to wo gewes beno, dısmenê to wo, xırt bo.
- Dısmên mısne, peyser bonce.
- Dina rê adeta marê tometa.
- Dost verde, dısmên peyde qesey keno
- Dêso doğru (hewl) nêrijino.
- Dısmeno kan coru dost nêbio.
- Diko ke bêwaxt veng do, sare cıra kenê.
- Desti ra amawo.
- Dosto rınd sata tenge de bêli beno.
- Doman ke nêberva cızık cı nêdanê.
- Dür şiya, nejdi ama.
- Derd esto, dermani ki esto.
- Dele ke dıme xo nêlıçikno, kutıki ra dıme nêkunê.
- Dosto aqıl senık sarê yisoni dezneno.
- Dele ke qızvane bie, kutıki Halev ra yenê.
- Diki hewnê xo de sılond dio.
- Dırbetia qersune bena wes, yê qesê xırabın wes nêbena.
- Dırbetia dısmêni bena wes, yê dosti wes nêbena.
- Dımê lüye lüye rê bar nêbeno.
- Destê xo nê xocey ra beno, nê kilise ra.
- Dısmêni rê mınete nêbena.
- Dare ve perunê xo şiye dana.
- Doo bıbe, rono cıbe.
- Dıto selıke, esto delıke.
- Daro ke keno wertê zımelunê mara.
- Daene ki guretene ki ise Heqia.
- Dırıka sura, nişta gıranê (vıranê) mara.
- Derjêni ke berze, hard nina.
- Dı lingê mı kerdi zerê jü postali.
- Deyra xêr nino.
- Dua ke qewul nêbie, yison cırê amin nêvano.
- Desto jüy ra ceno, desto bini ra dano.
- Dıdonê xo sone keno.
- Dıdonunê xo qırısneno.
- Dina ra morumo.
- Dina ra xevera xo çina.
- Doman ke nêbi, cırê tımoni (tumani) nêderjinê.
- Dewlete yisoni rê hem dosta, hem dısmena.
- Destê xo tene çapık bıde.
- Destê xo zaf gırano.
- Da cao nazıki ro
- Dı goyil ke bi zu, kes bese nêkeno cera bıkero
- Derdê qesê xıravini nêoncino
- Destê keşi ro pêsê dayê nêgıno.
- Dısmen halê dısmên nêzono.
- Dısmeno baqıl, dosto bomi ra rındo.
E
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Eke tüyê ri kerê, vano:"Rama vorena".
- Eke vêsa bi, vano: "Ez mırd nêben". Eke mırd bi, vano: "Ez vêsan nêben"
- Eli Baba sık beno xo, ez sık xo nêben.
- Elqena cüamerdi bo, vind nêbena.
- Emegê xo hece şi.
- Emegê xo zaf kêwt cı.
- Endi bayêni bie, şayeni şiye, era dıme mekuye.
- Ersız kerdo qazixte nêvato ez çar biyo, nêvato salê mı çar bi.
- Esmer vera rame çina, qıtlığie esta.
- Eve dılapa derya qolınde nêbena.
- Eve laê dey yison nêsono quye.
- Eve zori rindie nêbena.
- Ewro dinaa, meste axreta.
- Ewro mırê, mestê torê.
- Ey bır nêken, pey de mija xo nêken.
- Ey tomê fekê xo guret.
- Ez ağa, to ağa, kam şüane?
- Ez dekerin, kamo qale mı keno.
- Ez Heqi ra nêtersen, deyra tersen.
- Ez kerdu wertê dı çêranu.
- Ez kerdu wertê ustıne u çerani ra.
- Ez no (na) hewni ra nêvan xêr bo.
- Ez quli ra nêtersen, Haqi ra tersen.
- Ez ramon, çinon, çarnon ken sofi, ağay de barekon.
- Ez reyna riê to nêvin.
F
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Fek ra dosto, zere ra dısmeno.
- Fek ro de, lokme destra bijê (bizê, bice).
- Fekê dey deyrê bela ano.
- Fekê mı we meke, gıra qeseyken.
- Fekê mılet çüal nio ke gıre de.
- Fekê tora çı vejino, gosê to bıhesno.
- Fekê verg ke bi gonin, nêvındeno
- Fekê xo kef dano.
- Fekê xo kena ra, çımunê xo weke.
- Fekê xo kılıt bi.
- Fekê xo reê vêso.
- Fekê xo sıtra vêsa, doê xo puf keno sımeno.
- Fekê xo şi peye goşi.
- Fekê xo şi peyê goşi.
- Fekê xo zaf sısto.
- Felek amo nişto ro, emaneta xo wazeno.
- Felek her waht isoni de yar nêbeno.
- Feqir ra pers kerdo, vato: "Kam rasto? " Vato: "Haq rasto."
- Feqirêni ayv niya, xızanêni ayva.
G
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Ga ke gına waro (hardi ro), kardi benê zaf.
- Ga mıreno, çermê xo (xu) maneno, mordem mıreno, namê xo maneno.
- Gao qefelayirê ooha manewo.
- Gême bêheşi nêbena.
- Gende kam kerde ? Seê bê ma u bê pi kerde.
- Gereke gula tora şêro or ( war).
- Gereke peynia na qeşi sere sare bıqefelne.
- Gole awera vejino, çıko?
- Golo bê bıno.
- Goloke cıra awe sımıte, khêmere cı nêerjina.
- Gomê bomuno.
- Gon vırazeno ra.
- Goni gureta, bese nêkeno vozdo.
- Gonia mı cırê girina.
- Gonia xo cırê girina.
- Gonia) ma lino.
- Gora isoni de mala jiançiyek (!) vejina.
- Gosê xo bie gırani.
- Gosu ra khêmi hesneno.
- Gosu ra khêro.
- Gosunê ney reê ta de.
- Goza kore ´ve derjêni vejina.
- Guk ki vano " ez gao".
- Gukê axure gaê axure ra nêterseno.
- Gula lone kerdie vêsan nêmanena.
- Gula mıra (mara) nêşi.
- Guna deya vılê todera.
- Guna mına axrete de peê pırdê mumünde vılê to dera.
- Guretene ki daene ki kar u gure Heqio (Haqiya).
- Gureto bınê perrunê xo.
Ğ
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Ğeriv, ğerivê welatuno.
- Ğezevê to ğezna tode bımano.
- Gılê çü ke mısnara cı, yeno rae.
H
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Hakê ewrey kêrga mestey ra rındo.
- Halenê puyê (piyê) kori Heq ´ve xo vırazeno.
- Hal-waxtê xo hurendi dero.
- Haqa bıza kole bıza iştirine rê nêmanena.
- Hasa huzırê tora.
- Hata karê kena ke, kesike sona dare ser.
- Hata ke kêwte sare, awe dere de vınete.
- Hata nêrame ke, nêçinena.
- Hata zoni çamuri de mend.
- Hêfê isanê hewl ke rew mıreno.
- Hêfê mı bêro torê.
- Hêgao ke vılo nêkerdo nu (nan, non) nêdano.
- Helal hazır, ya Xızır!
- Helal heram keno têwerte.
- Heni ke bio zar, zu astık ´ve postık ra mendê.
- Heni ke lerzeno, tı vana tewranie gureta.
- Heni ke tersa jê momi cor de ame or (war).
- Heq comerdo.
- Heq comerdu ra comerdo.
- Heq cor çêveru ra çêverê ra kero (a kero).
- Heq çı dano xêr bıdo.
- Heq esto dina de, piê xo serawo, veri ra nio.
- Heq hetê bê kesu dero.
- Heq isoni (isani) motazê mıxeneti nêkero.
- Heq ke da nêvano lazê kamio, çêna kamia
- Heq ke zona, quli ra wedardene rınd niya.
- Heq mıdo, ezi ki to di.
- Heq mıra hes nêkeno, ezi ki deyra hes nêken.
- Heq rametia xoro aste kero.
- Heq Tala derdê cigere ve dısmenê mınê axrete nêdo.
- Heq Tala isonê neqi qıdıxê made mevezo.
- Heq Tala ma tawuyê na qesu nêkero.
- Heq Tala mal dey do, fırsat dey medo.
- Heq Tala mezela ma dey ra dür bero.
- Heq Tala sas keno, kas mekero, kas keno sas mekero.
- Heq Tala, ma tawuyê to nêkero.
- Heq, koy ra gore vore (vare) dano.
- Heqi ra bıbienê, Kırmancia beleke reyna biamenê, ala kam vosno, kam bienê vorek.
- Heqi ra ke amê, qul se bıkero.
- Heqo Tala mıdo ezık todi.
- Heqo, emaneta xo peyser bije.
- Hequ Tala ison ve vêsanie tervia nêkero.
- Her ´ke gına çamuri ro, wayir ra qewetın kes çino.
- Her ca de bêçıka xo esta.
- Her ca qesey meke, bır ´ve goşo.
- Her caê to ke adır bo, sekena? Hondê xo ca vêsnena.
- Her çi meydan dero.
- Her çiçege boê nêdana
- Her çı zono (zano) wenca boro (buro).
- Her dare koka xo serowa.
- Her dare ra qoçıke nêvîrajina.
- Her ke bi vêsa, zıreno.
- Her ke hero, ree gıneno çamuri ro.
- Her kes ağaê çê xowo
- Her kes ayvê xo nimeno thê.
- Her kes barê Heqi poşt nêkeno.
- Her kes het. ra onceno.
- Her kes kerdena xora gore vineno.
- Her kes lazê ma u piê xuwo (xowo).
- Her kes lazê piê xoyo.
- Her kes rıskê xo weno.
- Her kes, honde tali u qederê xo onceno.
- Her keşi derdê de xo esto.
- Her keşi jê xo mezone (mezane).
- Her keşi rê esto, marê çino.
- Her ki esto, herê heru ki esto.
- Her ko ra gêver bio, çımı ki dewe onto.
- Her pêxamberi dua canê xo kerda.
- Her qafıke ra qesê vejino.
- Her tair (their) ´ve zonê xo waneno.
- Her tair (their) halênê xo ´ve xo vırazeno.
- Her tenge ra dıme hiraie esta.
- Her vas koka xo sero roweno.
- Her wela adıri de gevij dano.
- Hêrdisa to bia sıpê, serm nêkena.
- Hêrdise bıze ra ki esta.
- Hêrdise ra gore sane beno.
- Herê bê perire bar beno zaf.
- Herê borono.
- Herediye, boxça xo gurete şiye
- Heremus wele kıneno, keno xo ser
- Heri rê mom şiya vato: "ya koli, ya ki areê qedia."
- Heri vato, "azna zon", şiyo çêmi ver, vato," mı xo vira kerd".
- Herkes moa(maa) mı pers keno (perseno), piê mı kês pers nêkeno.
- Hero bê kira her kes niseno ro cı.
- Hero bê kirawo.
- Hero ke gever bi, vergi ra nêterseno.
- Hêrs ra ke nişta ro,zerar ra urzena ra.
- Hêrsra ke ustara, zerar ra nisena ro.
- Hes gême ra heredio, xevera gême çinê bia
- Hes ke bi khokım, qidie (gudiê) xo pê kay keno.
- Heştire çımu jê la u laşer şi
- Hewnê isonê vêsani nino.
- Hewnê vêsani nino.
- Hewnê xo hewnê awreşiwo (hargoşiwo).
- Hewnê xo zur qesey meke, dıdanê Pexamberi dezenê.
- Heywano ke peê xo khul bi, qılancıke ke koti ra yena zoneno.
- Hiraisê ostori poştiya gao nêyri rawo.
- Hirê xo ame, şi.
- Hona boa sıt fek ra yêna.
- Hona ostor (astor) nêgureto, nalu ceno.
- Honde hêsar bio ke çino.
- Honde ke ma va, tuk ame zonê maro.
- Honde kutıki qimetê xo çino.
- Honde xode pil mebe.
- Hot tenu qewetin erjiê barê here( gureto barê here ra), vato: "Axx bêkhêşiye!"
- Hozor (hazar) reê posema bi.
- Hurdine pia sare naro zu (jü, yew) balisna.
- Huska husk qemetio pıra.
- Hı vato, pırnıke ra pero.
İ
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Isono ke gına waro, dostê xo çino.
- Isono ke gıra şi raê ceno.
- Isono kılm çiê xo verê gule dero.
- Inatê xo inatê khêrgo.
- Inatê xo, inatê Hermenio.
- Inu lınge esta (esta ra) zumini ver.
- Ison ´ve cüamerdie bımıro.
- Ison ´ve qesê domani raê ra nêsono.
- Ison bêxeta nêbeno
- Ison derdê xo ke nêvazo, derman nêvineno.
- Ison gereke dua ma u piê xo bıcero
- Ison hata nêramo ke, nêçineno.
- Ison isot dırvêta isoni nêkeno.
- Ison jü kêmerr ra dı qılancıku nêkıseno.
- Ison ke awe sero bo, mor bile qarsê isoni nêbeno.
- Ison ke Heqi ra nêtersa, isoni ra nêsermaeno.
- Ison ke merd wele (erde) bena deyra.
- Ison ke seveta germi ra fetelia, goçıka xo tey ceno.
- Ison ke tü kerd, peyser nêliseno.
- Ison kutıki de kuno çüwal ?
- Ison pi ra sêy nêbeno, mua ra beno sêy.
- Ison qailo ke tey şer kero.
- Ison reê xapino.
- Ison roza zue (jüê) beno, roza binê mıreno.
- Ison seveta xatıri ki bo, her sıl çarç nêkeno.
- Ison sole dırvêta isoni nêkeno.
- Ison tenge de isoni rê lozım beno.
- Ison vêsanie ra nêmıreno, ri ra beno çeqer.
- Ison xanêdanê hardê xuwo (welatê xuwo).
- Isoni ´ve qesekerdene, heywani ´ve boê kerdene zumini naskenê (sılasnenê).
- Isoni ra ke ri di, her waxt wazeno.
- Isoni sıto khal lito.
- Isono bêkes jê thairi bê perro.
- Isono çhêr xo nêgoyneno.
- Isono derg aqılê xo zoni dero
- Isono her herêna xo her ca beli keno.
- Isono ke dênı ra tersa, çêver(ê) (xo) hira ra nêkeno.
- Isono ke gına waro ust ra, zono.
- Isono ke hardi de niada, eyra bıterse.
- Isono ke Heqi ra nêtersa, eyra bıterse.
- Isono ke isoni ra nêsermawa, Hêqi ra nêterseno.
- Isono ke karê xo nêzono, peynie de posemano
- Isono ke mexmurêni kerde, eyra dür vozde.
- Isono phêt nona xo khemere ra vezeno.
- Isono rınd amrê xo kılmo.
- Isono rınd olvozena xode belio.
- Isono vêsa qatığ, bêhewık balisna nêwazeno
- Isono xêğ saydê isonê baqılio.
- Isono xıravıni ra qesê xıravıni vejinê.
- Isono zonaoğ ´ve nêzonaoğ jü nêbenê
- Jiare ke jiara, reê mırodê isoni kena.
J
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Jede senık de nia mede
- Jü hêra Balabanıji biya, vato " ez ağawo".
K
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Kaê domaneku nio.
- Kafa mı hurina, marê perey yênê.
- Kal werd, zerê mı dezna.
- Kam ke merd, wele bena deyro.
- Kam ke mı qail nêbeno, canê xo mı medo.
- Kam ke riê tode huyia xorê dost mezone.
- Kam merdene ver remo, xeleşio.
- Kam vano ke " doyê mı tırso".
- Kamij kêmere hawa fiyê binde vejino.
- Kamij kêmere ke gırsa, sarê xo pırode.
- Karê lerze seytan qarsê cı beno (qaris beno).
- Karê soni meverde sodır.
- Kata şêr, taliê mı mı ver sono.
- Kêmaşia isoni her waxt ki bena.
- Kêmera bınê golia.
- Kêmera bıni kerde ser, yê seri kerde bın.
- Kêmera çengi çenge de nina ro.
- Kêmera gırane hurêndia xode manena.
- Kêmera gırse hurêndia xo dera, kêmera qıskhêke kena qına xora.
- Kêmere bije serê zêra xo fie, na qese xo viri ra bıke.
- Kêmere esta hermê xo dezo.
- Kêmere meerze werte, qefçılie perena to.
- Kês dısmênê xorê nêvano alaqutare.
- Kês herme dey hard niano.
- Kes nasıve keşi nêweno.
- Kes seveta derdê keşi nêberveno.
- Kês vêsanie ra nêmerdo.
- Kêsegani ra jü muye ontene kara.
- Kêş mianê dey hard niardo.
- Kêş nêvatenê ke çhımunê to sera buri estê.
- Khêfe sovıni kêwt çımu.
- Khêrga dewletli rozê dı rey haku kena.
- Khêrga vêsane hewnê xo de qut diyo.
- Khêrge awe sımena, xo sero Heqi ro niadana.
- Khêrge kota roy ver, çımê xo hona sılond de biyo.
- Kherm satalê cı bio.
- Khesreta xo onte we, cırê cigerê mı bi letêy.
- Khokımo, aqılê xo biyo awe.
- Khufe gire da.
- Khırr derma bıvino, keno sarê xora.
- Ko çıxa berz bo, lınga isoni kunara cı.
- Kor ke Heqi de çıturi niadano, Heq ki kori de hên niadano.
- Kor uzanpêqa phi u khalıkê xo şen nêkeno.
- Kowo ke berz bi, mızê (dumanê) xo serowo
- Kozıkê domanekhu niyo.
- Kozıkê domaneku nêvırazeme.
- Kundıra ke hurenda sıloni de nêde, tomserda
- Kurnıke kert kerda.
- Kutiki pê huyinê.
- Kutık bile dostê wairê xo nas keno.
- Kutık çêwo ke cıra non boro, o çê nas keno.
- Kutık çı zono jare çıka.
- Kutık gostê kutıki nêweno.
- Kutık hata ke awe ro nêgıno, azna nêmıseno.
- Kutık ke zura, wairê xo wazeno.
- Kutık loweno, khêwrao vêreno ra.
- Kutık pê qêsa xıravıne huyino.
- Kutık wairê xo naskeno (silasneno).
- Kutık wayırê xo goz nêkeno.
- Kutıkê suriye şiş verayê.
- Kutıki de loêno (loweno), vergide zureno.
- Kutıki ra pers kerdo: " Qey lowena?" Vato: " Tersunê xora."
- Kutıko ke goz kero nêgıreno.
- Kutıko ke goz kero, dıdanunê xo isoni nêmısneno
- Kutıko ke gıreno cıra dür vınde
- Kutıko ke pizê xo mırd bi, şiye de kuno ro.
- Kutıko ke quzız bi, gilej fek ra çarç bena.
- Kutıko ke ro buru (boro) sanıke verê çımrawa.
- Kutıko koro, pereno isoni.
- Kuzê awe raa awe ra sıkino.
- Kıla isoni ke biê çewt, her kes nıçıke kuno cı.
- Kıla xo estê hard.
- Kıla xo gınê waro, qırê xo osa.
- Kırmancê (zazaê) ma nê dênê xo danê, nê ki yinkar kenê.
L
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Laê xo Haqi ra bırıyo
- Laz hetê pi ra, çêneke hetê maê ra sona.
- Laz ke goza, torn dendıko
- Leçeg(k)a to mırê bo.
- Leê mı de nêmend.
- Lêlê sondi kewt te.
- Lesa deva ki gırsa, gereke her ver şero.
- Lesa mı bie gırane.
- Lesa xo (honde) vizoiya, fêndê xo honde reseniyo.
- Lesa xo derga, aqılê xo kêmio
- Lesa xo vizoi bie derg.
- Letê hozori phonc seyo, o ki made çino.
- Lêwê xuyo zu hardi liseno, zu ki asmeni.
- Lokme bêrıza nêwerino.
- Lokme ke nêcüa, gula isoni de maneno.
- Lokmo gırs bıze (buye), qeso gırs qesey meke.
- Lüa lekasewere.
- Lüe canbaza, doqbaza
- Lüe xuya xo nêvinena, tükhê xo vinena.
- Lüye ke gêndi kerde, khergi dıma sonê.
- Lım nano gonra, nano riê isoni ra.
- Lım nano thêniyê ra, nano riê isoni ra
- Lınga tıya jüya na dinade, jüya a dinade, raşt qesey bıke.
- Lınga xo bêxera
- Lınga xo xêra.
- Lınge estara ver do waro.
- Lınge nan ro to, qılasnen ra.
- Lınge nan ro vêrê to , sıl de to fek ra ken tever.
- Lıngê xo estê pêser, reqesneno.
M
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Ma muya şia u sıpiê ra can da, sari werd.
- Malê na dina na dina de maneno.
- Martê bijêk kena qarte qurte.
- Mêrêsê pi rew qedino.
- Mergê mocli yeno, perrê nexsêni neyenê pa.
- Mezela bê pereê ke bıvino, mıreno.
- Miya şiaê ra voreko sıpe ki beno.
- Mordem gereke adıri de kay mekero.
- Mordemi kena tumanunê xo vezena.
- Mordêmi pilê xo ke nas nêkerd, Hêqê xo ki nas nêkeno.
- Mordemo çhêr xo nêgoyneno.
- Mordemo cüamerd qesê xo verde vano.
- Mordemo ke qesê xo nêzona qesey bıkero, zeke diko ke bêwaht vengdano vıle cıra kenê, henio.
- Mordemo vêsa des orxanu ke pıra dê (pa dê) oncia hewnê xo nino.
- Mordemo xayın tersoneko.
- Mordemo xayın berx u dar nêbeno.
- Moreka nezeri kerda pıra.
- Moro lük peyniê de bela xo vineno.
- Muria xağe gula isani de manena.
- Mı dest u phaê xo kari ra ontê.
- Mı hata nıka şüalenda xo ´ve herame ra nêkerda (herami rê ra nêkerda).
- Mı nê kerdo vind, nê ki diyo.
- Mıjde theyr qu nêkeno( newaneno).
- Mıra mevinê, Heqê xora bıvinê.
N
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Na çê bıvêsaê pila ke keno.
- Na dina ra destê xo ont.
- Na dina thola, taê ramenê, taê ki çinennê.
- Na dina ze areyiya, cerena.
- Na dina ze şiya dara, fetelina.
- Na dina ze wariya, keşi de nina.
- Na dina zurekere kami de yena.
- Na dinade ke ramıto, axrete de çineno.
- Na is peru ra niyo, sıra (dore) rawo
- Na kor uzağ sepetê ria toayrê nêbeno.
- Na lesa ney pırê hengu renguna.
- Na mıletrê elqen nêbena.
- Na nêbiayie kerda çêverê ma.
- Na qese gosare ke, gosê xo ke, xo viri ra meke.
- Na qese ki mırê bi derd
- Na qese ma wertê made bımano.
- Na qesu de qesê esto.
- Na sevaqê sodıra, hona qılancıke ci ser nêşiya.
- Na vizoyê lesa ney pırê hengu renguna.
- Namê cüamerdi esto.
- Namê ma bıdo.
- Namê xo esto, eve xo çino.
- Namê xo reyê eve dızdêni vejiyo.
- Namê xo reyê eve zurekêren vejiyo.
- Namê xo ve hardo şia kuyo.
- Namê xo vejino, canê xo vejiyo.
- Nao ke hêrneno ki rajiyo, na o ke roseno ki rajiyo.
- Nazara hazara qesey kerd.
- Nê anoğ esto neki şanoğ.
- Ne axu be ke to berzê, ne ki seker be ke to borê
- Nê berbeno ke ison tey bıberbo, ne huyino ke ison tey bıhuyiyo
- Ne can de lazê heli rê, ne can de lazi qolay rê.
- Nê cên, nê ki dan.
- Ne dosti ra şêro mordemo hewl, nê ki dısmêni ra
- Nê gostê ison yeno werdene, neki çermê xo beno pay
- Nê guretaoğo ne daoğo.
- Nê insafê xo esto, neki yımanê xo.
- Ne lokme gırs bıze, neki qeso gırs qesey bıke.
- Nê sondê xo beliyo, ne ki sodırê xo beliyo
- Nefesê dewreşi zof rındo.
- Neq ki esto, neqê nequ ki esto.
- Neqe hata çê Heqi zu neqa.
- Neqêni meke.
- Nevsetenık, nevsê xo zaftke (zaptke).
- Ney dest ra towa nino.
- Nêzonaêna xo ver qesey keno.
- Nêzonaenê ayv nia, nêmısaenê ayva.
- Ni cenikı ke des bêçikê xoyê, her bêçıke de hunerê esto.
- Noloti şero dey ke isono
- Nona huske, piazo tuz werdê xowo.
- Nona ma bê sola.
- Nona mına huske hemgênê sari ra wesa.
- Nona mıxeneti nêwerina.
- Nona serevdie nêwerina.
- Nona to ke çina, zone to bıbo.
- Nona vêri rê (suxre keno) candano.
- None ke biye letey, reyna pıra nênişena.
- Nonu sola zumini werda.
- Nuke şiye bazar de biê lovlovey.
- Nuki marê sanıku qesey keno.
O
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- O hero, hora semera xo çina.
- O ke siliye bo, hêgaê made nêvoreno
- O moro kungo, bın de dano pede.
- O pırenê mı ra cero.
- O pırenê mıra qızo.
- O rozê sarê xo weno.
- Oğıre to rakerde bo.
- Omisê Seytani mebe.
- Omrê isoni zê wariyo, ewro yeno, meste sono.
- Ondêra goni oncena.
- Onto lao şilaro.
- Ospor ame pêya şi.
- Ostoro ke bê pere bi, kam qayıtê dıdano beno.
- Ostoro revan xo nêqefelneno.
- Wertê dinude awe ra nêverina.
- Wertê dı adıru de mendo.
- Wertê mianê hermuno xo to hen zona ke musoneo.
P
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Pasqul da qıne ro, kerd tever.
- Payna (dımê) kutik mede, kutık to nêpero.
- Pê ciê xo kaykeno.
- Pê paa xo kene pil.
- Peike (peêk) xo mendero peêkunê leylege.
- Pepug ve xane tode bıwano.
- Per u paê xo şikiyê
- Pere peri ano.
- Pere qılerê deştiyo, hên yeno hên sono
- Pero zu çêvera nejino.
- Peroz u pêsewe zu qura a.
- Peyê isoni de mevaze, vana riê isoni de vaze.
- Peyniya ma pêrune bınê hardê şiayo.
- Pilê xo nas nêkeno, Haqê xo ki nas nêkeno.
- Pilênia ke keno, vano, esto çino, ezo.
- Piyê feqiri-fıqariyo
- Piyê hewli ra lazo qolay.
- Piyo baqıli ra lazo aqılsenık.
- Pizê budelay ke bi mırd, çımê xo postalu dero.
- Pizê xo mırdo, çımê xo vêsano
- Pizê xo verê fêk dero.
- Ponc bêçıkiyê, poncemena zu niyê
- Posê (postê) kutıki ra meska doy nêbena.
- Poşt pêsane.
- Poşta xo sana cao qewin.
- Poştia cüamerdu ra weno sımeno.
- Poştia deyra weno sımeno.
- Poştia xo hard nina.
- Puç ke kot dare, cıra nêvejino.
- Pılorê dela beleke.
- Pırnıka tora fıtıl fıtıl yeno.
- Pırnıke bize riyê xo oncino we.
- Pırode, belawo, pıromede, qedawo.
- Pısıge çıxa cao berz ra berze ke, onca lıngu ser gınena waro.
- Pısıka xo pısıka awreşiya
- Pısınga 'ke sayd bıkero, nêniavkena.
- Pısınge gêver biya, dewran koto meri.
- Pısınge ke mijia xo dıye dırbetia mıde niadê
- Pısınge ra vato, " ciyê to dermano", wele kerda ra ser.
- Pısınge ver biya (şia), dewra koto meri.
Q
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Qafıka goze pır nêkena.
- Qafıka neyde aqıl niyo, tı hen zona sımero.
- Qafıka xo qolında, aqıl pa nêsono.
- Qafıke ke thole biye, aqıl cırê kar nêkeno.
- Qalê kutik bıke, çüe leê xo de rone
- Qatıra ke kalekê xo gul bi, semere ra xuye kena
- Qatıre ra pers kerdo, "pi to kamo?", vato, "xalê mı estoro".
- Qedao ke isoni rê yeno, malê isoni rê bêro.
- Qedırê dey gırano.
- Qedırê xo zafo.
- Qelema deyra goni vorena
- Qesê cahil isoni re çetın nino.
- Qese haqi rê kam se vazo.
- Qesê isonê feqiri pere nêkeno.
- Qese qeşi ano ra.
- Qese xo kêmera bıriyaiya.
- Qesê xo kerdo zu.
- Qesê xo sero vınde.
- Qesekerdena jêdiye pere nêkena.
- Qeso rınd mor lone ra vezeno.
- Qeso thol pizê ison mırd nêkeno.
- Qeso xıravın yê wayiriyo.
- Qesunê alık u fatıke qesey keno.
- Qesuno tholu ra çênike xo meqefelne.
- Qey bia pêrsa honde domanu, lawnena.
- Qey şia amo sıpi serde, çıko.
- Qey ze (jê) ostori tu hirena.
- Qey, ma çê qolê aşme çıko?
- Qudımê xo biyo şa.
- Qurıs verde mıreno.
- Qutê xo made wena, hakunê xo zovi ca kena.
- Qına şia u sıpıye meste beli bena.
- Qına xo ke çhêr kerê endi hondera, qılancıke hona ci ser nêşiya.
- Qınake rut biye her kes tüyê cı keno.
- Qıne erzena we.
- Qısmetê to ke çıko, qoçıka tode u vejino.
R
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Raa xo ra bımane, hawalê (olvozê) xo ra memane.
- Raa xo sas kerda.
- Raê bırrna, do pıro.
- Raê ra kewtê virnie, do pıro.
- Ree ke biye, şia rınd bena şiae.
- Reê niyo dı rey niyo, endi beso yê to.
- Retia hode niadano
- Retie bınê hardê mezelede bena
- Ri de ke niade, rıskê isoni bırino.
- Ri ke da cı, nafaki astar wazeno.
- Riê to reyna ra mı memısno.
- Riê xo bi şia.
- Riê xo nêdezeno.
- Riê xo tene huyiya.
- Rio nerm mıra diyo.
- Rio şa u sıpe tever de.
- Rio şia u sıpê beli bi.
- Roê xo hata nêvejiyo, xuya xo nêvejina.
- Roşta çımunê xo pa şiye.
- Roşta çımunê xo verdia de.
- Roza ke Haq da dey, Heq u Tala de dısmenê mı nedo.
- Roza qolaye keşirê nêro.
- Roza xo biya şia.
- Rozê yena oncia riê zuminde niadame.
- Rozê yena rozê ra xıravına, sewê yena sewê ra tariya.
- Rıê to be korek bo.
- Rınd u xırave meste malım beno.
- Rındekêni de niamede, xuye de niade.
- Rındêni bıke, rındeni bıvine.
- Rındeni u xıravinênia isoni nawa.
- Rındi rê kês xıravın nêvano.
- Rıskê xo kemer ra vezeno.
S
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Sar beçıkunê xo goz keno.
- Sarê dey jê mori kerd po( pon).
- Sarê dey werd.
- Sare husko, Nuh vano Pexamber nêvano.
- Sare husko, qese pa nêniseno.
- Sare ke cırakerê coro (qeytan) zür nêkeno.
- Sarê mı balisna sero, gosê mı dina sero.
- Sare şiawo, şia giredo
- Sarê tu ke nêdezeno, huskê bendero cıne, bıdezo.
- Sarê xorê bela guret.
- Sarewo sari verde, bojiyo boji verde.
- Sari rê adeto, marê tometa
- Savır kılıtê cenetio.
- Sayiya cüamerdu ra bi mordem.
- Se kena bıke, coru bebextêni meke.
- Se kena bıke, hete Heqi ra ra meverde.
- Sera Haq des u di asmia.
- Sero lerzeno.
- Sero none xo weno, bın de kıneno.
- Sero perri kerde ra.
- Seveta xatıri ağu nêsımino.
- Seveta zu qurs canê xo dano.
- Sewe bê ma u bê pia.
- Seytan mıra vano " ney dewna ke".
- Seytan tız kerd.
- Seytan xapneno.
- Seytani rê pıre derzeno.
- Soe ke dare ra biye, her kes kemer saneno cı.
- Sola non kemia.
- Solıx ro mı bıria.
- Sondi weno, xo erzeno adırê Haqi.
- Sunık punıka xo qefçıla.
- Süriya bêşüanie (boka vergia) verg weno.
- Sıfrê xanedanu dayma hardi dero we nêdarino.
- Sılorê çımunê xo pak ke qefçılo boyın.
- Sınata pi laji rê manena.
- Sınate bilezıka zernênia.
- Sırê xore khela gonia.
- Sıto helal lito.
- Sıto xırabın lito.
Ş
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Şiya xo şiya helıga.
- Şiya kami ra xeleşina.
- Şime der(ey)i ver, dere ma verde beno (bi) jüa.
- Şüane peyê ağayde astê piyê ağay vano.
- Şifetê xo tı hên zona ke şifetê kutikiyo.
- Şiyo vırenia cinike.
- Şiya honıke de jê selexani merediyo ra.
- Şiya to bêro mı sare de.
- Şiya mıra terseno.
T
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Taê borê, taê tey niadê.
- Taê candê, taê borê.
- Tajia mı ke mıde rast bo, awres lewunê mı nêkoçeno
- Tê desti ra fetelnenê.
- Teliyê xo kêşi ra nêşiyo.
- Tencıko gırs herey girino.
- Teresê cinia xowo.
- Ters nêzono, cigera xo dı çalato.
- Tersonıko, cigerê xo ponc perey nêkenê.
- Tersu dano ve cı.
- Tersu ra xode kerd.
- Têsa beno awe, têsa ano.
- Texto phuç mıx nêceno.
- Tezelê taliyê isoni ke nêgura, zora se bıkeri.
- Thair ´ve peru perenora.
- Thomora caê xıravıni tedera.
- To cen bınê lingunê xo, loklu de to fek ra ken tever.
- To con dan we hardi ro, mezg pırnıkunê tora ken tever.
- To çım de ez biyo teli.
- To çıtur boê gurete?
- To gereke bınê na karê gırani ra urze ra.
- To hêni zona bulisk kuyo pıra.
- To hêni zona ke mıloçıko werdo.
- To Heqê xora bıvine.
- To lınga Seytani sıkıte, çıko?
- To nano ro heri, dımı ki dano ra to dest.
- To nu de wen, ci de ken.
- To tozê bınê lıngunê dey nêkena
- To zonê xo qulerito ro çıko, qesey nêkena.
- Tora gonu rew bo.
- Torê çiê lozımo, nêvana.
- Torê dina ra bıxemelne.
- Torê zof tayin lazımo.
- Torje dave lınga xoro.
- Torje dove dare ro, dare vato dımê to mırao.
- Toyê to cenıka xo sero diyo çıko?
- Turikê isonê zurekeri dayma bınê çengi dero.
- Tı a çapanêni de şerê, bıko!
- Tı arei veri ra ama, çıko?
- Tı bınê na qesu ra nêvejina.
- Tı cande, werdoği zafê.
- Tı gamê bi, ez dı gami yen.
- Tı gereke omise zaman be.
- Tı gılo ke nista ro cı, ey bırnena.
- Tı hên zona ke pêru tey beno mezele.
- Tı hêni zona ke bijeko bêwaxto.
- Tı hêni zona ke goligê axuro.
- Tı hêni zona ke gılê koy ra biyo pil.
- Tı hêni zona ke herê bıriyo.
- Tı hêni zona ke heso dırvetıno.
- Tı hêni zona ke hewiya xoya.
- Tı hêni zona ke mija Tırku şiya pede.
- Tı hêni zona ke nakê mı cıra kerdo.
- Tı hêni zona ke sıtê pısınge ra goş kerdo.
- Tı hêni zona ke xozê dalo (dalıko).
- Tı hepıs ra xeleşiya ra.
- Tı i qesu kıla mırê qesey bıke.
- Tı isoni ge nana ro ospori, ge nana ro heri.
- Tı ke adır be, hondê xo ca vêsnena.
- Tı ospora ez payo, çıko?
- Tı tıya, ez ezo.
- Tı ve hardo şia kuyê ke, tı cuamerda!
- Tı vêsanie ra ama.
- Tı wairê az u uzia, barê Haqi poşt meke.
- Tı wazena ke kıncunê tuyê qilêrünu veji werte.
- Tı xıravera xeleşiya ra çıko.
- Tı zaf xo goynena.
- Tı zerê mua xode çituri new asmi vıneta.
- Tık sanıkunê khanu qeseykena.
- Tımonunê xode kerd.
- Tırıa miye, miye rê bar nêbena.
- Teh, ondêri werdo, bese nêkeno bıne vêri ra şêro.
U
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- U çalımê tora kês nêterseno.
- U zon ke nêbo, qılancıki çımu vezenê
- Uzağê to ve korbo sola!
- Uzağkoro.
- U zon ke nêbo, mirçıki çımu vezenê.
- U ki mırê biyo wayirê goçêna darkıne.
- U ke çı malo ez ey nasken
- U bınê goli de mosu moreno.
V
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Va dênê mı bıbo, qılancıka beleke de bo.
- Vake nêvo verg nêlewino.
- Vake pêrode, nêvake bıkıse.
- Vanê " mordemke mor kıst tij vera nêverdano
- Vanê " tı gureena ( meguree) taliê to bıguriyo.
- Vanê "cinika rındeke de nia dana sevabo".
- Vanê, " khırri ra, korri ra, lengi ra bıterse".
- Vanê, "mordem ke heroz çıyê mehesno, gosê xo benê dergi".
- Vanê, "na dina iştirunê gay serowa".
- Vanê, "pi bağ do lazê xo, laji salqımê hengure piê xo nêda".
- Vanê, "roz hozor beno, hozor u zu ki mıreno. O zu raa cinik(er)a mıreno.
- Vano weyiye ke sarê xorê.
- Vano, " na dina yê mına".
- Vano, "na koy mı vırastê".
- Vasê kowu sarê ma sero rewa.
- Vatena xora gereke peyser mevındê.
- Vayê cünê xo amo vaydano.
- Vengê xo zaf weso.
- Ver de dosto, peyde dısmeno.
- Ver some, goz keno, dıma some, paskulu erzeno.
- Verê çımunê xo bi tari.
- Verê fekê mı kena saê.
- Verg roza dunane de nia dano.
- Verga vêsa kotora oroz, bese nêkerdo şero, vato, " teh ( tew) onderi werdo bese nêkeno bınê vêri ra şero".
- Vergi de weno, qılancıke de qıştneno.
- Vergo ke feteliya, vêsa nêmaneno.
- Vergo ke mısa gore, nêvındeno.
- Vergo vêsa zureno
- Vero coy derjêni xo de ke, hona pıncırari yê bini de ke
- Vêsa voz dano tever, rut vozdano zere.
- Vêsani rê nono husk ze ( jê) hemgenio.
- Veyve eve (ebe) dawul u pıpıke wêso.
- Viala pinca, cığa bıbırnê, oncia az dana.
- Vijer zu ewro dı, tı nia kena.
- Virqoşiya( vıroşiya) lingunê mı bi.
- Vore ki sıpia, ison sero ciê xo keno.
- Vore vora, rêçi biyê vindi.
- Voreko hewl koz de bêliyo.
- Voro tüke zımelê, vorde tüke herdisa.
- Vılê isonê sey daima çewto.
- Vılê xo tı hêni zona vılê keseganiyo.
- Vırtisê mı cıra yeno we.
W
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Wes bo, va peê hot kowu de bo.
- Waxtê Nuh Pêxamberi ra mendê.
- Wele ve sarê xo seri de erzeno.
- Wele ve cêncênia toro bo, tı ki vana, " ez cüamerdo".
- Warwayo, vırano, vêsano xızano.
- Wazeno ke isoni qoçıkê awe de bıxenekno.
- Wereza hetê xali ra şiyo.
- Weno, nêweno ke, mırd nêbeno; tı hêni zona ke mılaketi qıne ra oncenê.
- Wes halê nêweşi de nêzono.
- Weşiyê nêweşiye ki seweta marawa.
- Wertê xo lınga tıfongia.
- Wertê xo qê çino.
- Wertê mara qe awe ra nêvêrêna.
- Wayirê manga şiyo, wayirê here ra do wasto.
- Wayirê pi-kalıkê to bêro comerdie.
- Wayirê pirê mı tüye riê to kero.
- Wertê made koy estê.
- Wertê xo çino.
- Wertê çımu ra tıreno.
- Werte de fızıleni keno.
- Werte ra bi vind şi.
X
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Xanê xo dariyo we.
- Xanê xo we dariyo.
- Xapa xo fişta ra gape.
- Xaşiya thole pay ra nêvındena.
- Xatırê cüamerdu esto.
- Xatırê kutiki çino, xatırê wayiri esto.
- Xatırê xo esto.
- Xayın coru berx u dar nêbiyo.
- Xêra Haqi bo, va rozê tepiya bo.
- Xêra Haqi bo, va sodır bo.
- Xêrê xo ke piê xorê çine bi, kami rê esto?
- Xo ´ve xo huyiya.
- Xo aynê dêvu de vineno
- Xo nano ro bomêni.
- Xo nano ro nêzonaene.
- Xoci hewla diya( dia), dua xo viri ra kerda.
- Xonça cüamerdu hardi ra we nêdarina.
- Xıravo, barê Haqi poştmeke.
- Xıravın ki esto, xıravınê xıravınu ki esto.
Y
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Yaranie nêzono.
- Ye her rındeke qusurê de xo esto.
- Ye her oroji davacerê xo esto.
- Ye kêşi kêşi rê nêmanena.
- Ye bıza kole bıza iştirinerê nêmanena.
Z
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Zaf can de, kêmi can de, peynie de merdena.
- Zaf can de, senık can de, peynie de çor metrey kuras´ve qalıvê Zovinaê.
- Zaf çımeroşto.
- Zaf gosehirawo.
- Zaf ri şao.
- Zalımo, isoni qoçıkê awe de xenekneno.
- Zamaê isoni herê isoniyo.
- Zê asıqu gureto pıra.
- Zê boğê foli, hetê veri ra erjino ra manga ser.
- Zê boxê fol vıle tadano.
- Zê bıjekê hemlıko.
- Zê çikê adırio.
- Zê dele rısnena ro.
- Zê dıme herio, nê beno derg nê beno kılm.
- Zê guda vore vıloşia ro.
- Zê heliê çholi ame ra ser.
- Zê heliyê çholiyo.
- Zê hewnê sewe yeno ra mı vir.
- Zê kêrga agopi quletneno ro
- Zê kêrziki nişto pıra.
- Zê kherge leyru vezena.
- Zê kutıkê çarşi löşt keno
- Zê kutıkê vêsani hasori biyo.
- Zê loğa kore şiya pêserde.
- Zê merê hereviyayi gıneno qavi ro.
- Zê meri çüal lone keno.
- zê mordemê sey destê xo veri raê.
- Zê morê polak çiv dano.
- Zê mıloçıku onceno.
- Zê osteri hireno (hirena).
- Zê pemi zaf nermo.
- Zê pepug qakıt hata sodır.
- Zê pepugi gıle dar u beri ra waneno.
- Zê polevano, ponçê xo semernay we kewt cı.
- Zê pısınga qınê vêsayie kozıkê adıri ra nêvejino.
- Zê sanıka lüyê qeseykeno.
- Zê sıtê maa to torê helal bo.
- Zê vay ame, şi.
- Zê vergê vêsani zureno.
- Zê veyvika peê pêrugo.
- Zê Xızırê Hewarê mıde rest.
- Zê zarance dısmenê cısnê xowo.
- Zeke ga kardi de nia dano, hên bınê çımura nia dano.
- Zêlalo qeruno.
- Zerê mı kuno hurê.
- Zerê mı nêceno tey qesey bıkeri.
- Zerê mıra goni sona.
- Zern qıskheko qimetê xo berzo.
- Zern zenge nêceno
- Zerya xo esta.
- Zof eve goni gureto.
- Zof luko, nêverdano ke thair ra pero.
- Zof sermonıko (sermaneko), hardi de niadano.
- Zof temokaro, desti ra dılapa awe nêrışina.
- Zonê xo ame guretene.
- Zonê xo bi gıra.
- Zonê xo gıredia.
- Zonê xo jê çarıxi zof biyo derg.
- Zonê xo zof biyo derg.
- Zonê xode qına xo fiye, sero ronise.
- Zora kewt (kot).
- zorê kami ke şi kami.
- Zu (jü) ez zon, zu ki Heq zono.
- Zu baqıli ra ke çewres rey vake "bomo", beno bom.
- Zu bom kêmerê erzeno zu gol, çewres baqıl bese nêkenê vezê.
- Zu fek ra ke qesey kerd zu teleke boncê des polıki ginenê waro.
- Zu ke qılafet de nia do, mordem say keno.
- Zu pi des domanu keno weyiye, des domani jü pi weyiye nêkenê.
- Zu sılond de dı dik nêbenê
- Zur key raşt vejiya.
- Zuruno ke keno çêsaye pê mıreno.
- Zuy vato, " pola to cen na dina ra fetelnen", vato "tı mı dera yaki niya".
Çıme
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Arêkerdoğ: Bava Ali
- Nuştoğ: Usxan Cemal