Zıwanê Anatoliye
| Zıwanê Anatoliye | |
|---|---|
| Keyey zıwanan | |
 | |
| Melumat | |
| Ware | Anatolians û Anatoliye |
| Diyalekti | Lıdki, Hititki, Palayki, Luwic û Kalašma |
| Kodê zıwani | |
| Glottolog | Anat1257 |
| Xısusiyetê zıwani | |
| Keye | |
Zıwanê Anatoliye, namê gruba zıwanana ke rıçıkê inan peyniye diya. Zıwanê Anatoliya bıngruba zıwananê Hind-Ewropa de mendêne. Zıwanê Anatoliye şenê miyanê serranê Vİ 2. û 1. hezarserri de koloniyê ticaretê Asuryan de û serranê İmperatoriya Romayê peyênan de, seserrê 2 û 3ıne de. İsayi ra tepeya seserranê 4ıne û 5ıne gamê zıwananê Anatoliya peyêne vêniyenê.
Zıwanê ke qal biyêne
[bıvurne | çımeyi bıvurne]Ornagê gruba verêne;
- Hititki (nesili), Vİ 1600 u Vİ 1100 miyan de, zıwanê İmperatoriya Hititiyo resmiyo.
- Luwki (luwili), zıwano ke Hititki ra nezdiyo, cayê ke bınê kontrolê Hititi de mendê, uca de qal biyêne. Nuştışê zaği û nuştışê asayışi be dı alfabeyan ra nusiyêne.
- Palaki, zımeyê rocawanê Anatoliye de (mıntıqaya Kastamoniye) de qal biyêne. Rıçıkê xo verê İsayi ra seserra 18ıne şono. Verê İsayi ra seserra 13yıne de biyo vini. Metınê Hititan de ey ra tepeya zaf kemi nuşteyi mendê ke ê zi duayan sero nusiyayê.
Zıwanê ke rıçıkê inan mıntıqaya Ege û Deryayo Miyanên ra gıreydaye sınıfiyenê;
- Likyaki Çağê verêni de Likya de qal biyêne. Kamca de qal biyêne, senên qal biyêne tam nêzaniyeno.
- Milyanki, Likyakiyê B zi vaciyeno, fekê zıwanê Likyakiyo. Dey ra tepeya teyna yew nuşte mendo.
- Karyaki, Karya de qal biyêne. Zıwanê eskerê Karyayo ke eskerê Karya seserra İsayi ra ver seserra 7ıne de Mısır de ver da. İsayi ra ver seserra 3ıne de peyniye diya.
- Pisidyaki û Sideki (Pamfilyaki) enê zıwani kemiyê, inan ra tepeya nuşte nêmendo.
- Lidyaki zıwano ke Lidya de qal biyêne, İsayi ra ver seserra 1. de biyo vindi.
Tayê zıwanê bini estê ke bınê ena grube de amariyenê, hema inan ra tepeya metınê nusiyayeyi qet nêmendê, namê inan zi: zıwanê Mysia, Amca, Kapadokya û Paflagonyayo.