Alfabey Zazaki
Asayış
Alfabey Zazaki, alfabey zıwanê Zazakiyo. Alfabey Zazaki de 32 [hirıs u dı] herfi estê. No alfabe be herfanê Latinki ra nusiyeno. Terefê tayê nuştoğan ra, alfabeyo ke be yardımê roştberanê Zazayan û zıwanzanoğanê zey C. M. Jacobsoni ra aferniyayo û terefê tayê binan ra zi, alfabeyo Kurdkiyo ke Celadet Ali Bedırxani afernayo, yeno gurenayış.
- Alfabey C. M. Jacobsoni: A B C Ç D E Ê F G Ğ H I İ J K L M N O P Q R S Ş T U Ü/Û V W X Y Z
- Alfabey C. A. Bedirxani: A B C Ç D E Ê F G H I Î J K L M N O P Q R S Ş T U Û V W X Ẍ Y Z
Herfe | Aa | Bb | Cc | Çç | Dd | Ee | Êê | Ff |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Name | a | be | ce | çe | de | e | ê | fe |
Wendış (IPA) | /α/ | /bε/ | /dzε/džε/ | /tsε/tšε/ | /dε/ | /ε/ | /e/ | /fε/ |
Herfe | Gg | Ğğ / Ẍẍ | Hh | Iı / Ii | İi / Îî | Jj | Kk | Ll |
Name | ge | ğe/ẍe | he | ı/i | i/î | je | ke | le |
Wendış (IPA) | /gε/ | /γε/ | /hε/ | /ɨ/ | /i/ | /žε/ | /kε/ | /lε/ |
Herfe | Mm | Nn | Oo | Pp | Rr | Ss | Şş | |
Name | me | ne | o | pe | qe | re | se | şe |
Wendış (IPA) | /mε/ | /nε/ | /o/ | /pε/ | /qε/ | /rrε/ | /sε/ | /šε/ |
Herfe | Tt | Uu | Üü / Ûû | Vv | ww | Xx | Yy | Zz |
Name | te | u | ü/û | ve | we | xe | ye | ze |
Wendış (IPA) | /tε/ | /u/ | /u:/ | /vε/ | /wε/ | /xε/ | /yε/ | /zε/ |
Herfê gırdi
[bıvurne | çımeyi bıvurne]A, B, C, Ç, D, E, Ê, F, G, Ğ/Ẍ, H, I, İ/Î, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, Ş, T, U, Ü/Û, V, W, X, Y, Z
Herfê werdi
[bıvurne | çımeyi bıvurne]a, b, c, ç, d, e, ê, f, g, ğ/ẍ, h, ı/i, i/î, j, k, l, m, n, o, p, q, r, s, ş, t, u, ü/û, v, w, x, y, z
Herfê xovengi (8)
[bıvurne | çımeyi bıvurne]a, e, ê, ı/i, i/î, o, u, ü/û
Herfê teyvengi (24)
[bıvurne | çımeyi bıvurne]b, c, ç, d, f, g, ğ/ẍ, h, j, k, l, m, n, p, q, r, s, ş, t, v, w, x, y, z
Wendış û nımuneyi
[bıvurne | çımeyi bıvurne]Alfabeyê Zazaki | ||||
Herfe | Wendış | Arezekerdış | Nımune | |
---|---|---|---|---|
A, a | α | - | ap | |
B, b | bε | - | bıze / bize | |
C, c | dzε/džε | verê "a,e,ı,o,u" de = /dz/ verê "ê,i,ü" de = /dž/ peyniya çekuye de verê "ê" de = /dz/ |
cıle / cile ciran / cîran rocê (yew roce) | |
Ç, ç | tsε/tšε | verê "a,e,ı,o,u" de = /ts/ verê "ê,i,ü" de = /tš/ peyniya çekuye de verê "ê" de = /ts/ |
çım / çim çite puçê (yew puç) | |
D, d | dε | - | dest | |
E, e | ε | - | des | |
Ê, ê | e | - | dês | |
F, f | fε | - | fek | |
G, g | gε | - | ga | |
Ğ, ğ Ẍ, ẍ |
γε | - | ğezale ẍezale | |
H, h | hε | - | her | |
I, ı I, i |
ɨ | - | zımêli zimêlî | |
İ, i Î, î |
i | - | isot îsot | |
J, j | žε | - | jew | |
K, k | kε | - | kesa | |
L, l | lε | - | lınge | |
M, m | mε | - | manga | |
N, n | nε | - | nan | |
O, o | o | - | oğır / oẍir | |
P, p | pε | - | puç | |
Q, q | qε | - | qatır / qatir | |
R, r | rrε | - | rınd / rind | |
S, s | sε | - | saci / sacî | |
Ş, ş | šε | - | şêr | |
T, t | tε | - | tire / tîre | |
U, u | u | - | ustıne / ustine | |
Ü, ü Û, û |
y/u: | - | düri / dûrî | |
V, v | vε | - | verg | |
W, w | wε | - | ware | |
X, x | xε | - | xılık / xilik | |
Y, y | yε | - | yar(e) | |
Z, z | zε | - | zımıstan / zimistan |
Ferqê vengan / herfan
[bıvurne | çımeyi bıvurne]'a | á | a | o |
---|---|---|---|
'alale (elelo, elok, culıxe) | ? | asmên | oğır |
b | p | ph |
---|---|---|
ban | porr | phan |
c | ç | çh |
---|---|---|
cem | çım | çhem (ro, la) |
d | t | th | ť |
---|---|---|---|
dü (du) | tüye (tuye) | thüye (kund) | ťeyr (theyr) |
é | e | ê |
---|---|---|
érd (erd, hard) | des | dês |
f | v | w |
---|---|---|
fek | vewre (vore) | ware |
g | k | kh | q |
---|---|---|---|
galık | kal | khal[ık] | qal |
ğ | h | ħ ya zi 'h | x | y |
---|---|---|---|---|
ğele | hal | ħal, 'heş | xal | yene |
ı | i |
---|---|
bın | bin |
j | ş |
---|---|
jên (zên) | şêr |
l | ´l |
---|---|
lınge | łınci |
m | n |
---|---|
mar | nan |
r | rr | ŕ |
---|---|---|
sere (sare) | serre | seŕ[ı] |
s | ś | z |
---|---|---|
sole | śi (kemere) | zıme |
u | ü | û |
---|---|---|
ustıne | lüye (luye) | łûr (merreo gırd) |
Bıvênên
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Zazaki
- Alfabeyanê Zazaki sero be Tırki yew meqale (Archived 2013-08-05 at the Wayback Machine)