Rengê posteyê merduman

Rengê posteyê merduman pêro be miqtarê melanini ke bedenê merduman de estê, gırê dayo. Rengê posteyi, rengê siyayi ra heta rengê sıpêyi vurriyeno û sebebê cıyo evolusyonal tam bêli niyo, hema vaciyeno ke cênetikê merdumi ra rengê posteyi vurriyeno. Normal de posteyê merduman de cayo serên bêrengo. Melanin poste de cayanê yewıne û dıyıne de esto û uca ra reng dano era posteyi. Pigmentê melanini ke bedenê merduman sero reng dano, tici ra merduman paweno û sıtar keno. Roşniya ultraviyole û zerari ra ver bedenê merduman ra vurriyeno. Hewayo germ de beden pigmentê melanini zaf vırazeno û a ri ra cayê germi de (zey Afrika, mıntıqaya ekwatorale) rengê posteyê merduman tariyo û siyayo. Pigmentê melaninini vıraştışê karê cênano. A ri ra eke yew merdum şono mıntıqaya ekwatorale ya ki cayê germi, rengê posteyi cı be leze ra tari û siya nêbeno û be leze ra zenci û siyabiyayışi cı bêimkano. Hem (eyni) şekıl de doman û qıtekê cı zi nêbenê zenci û siya. Semedê siyabiyayene gani zeman zaf bıvêro. Miyanê enê dom de rengê posteyi cênerasyonanê neweyan hêdi hêdi deha beno tari û siya. Taribiyayış cênanê cênerasyonanê neweyan sero hêdi hêdi kar keno û a ri ra rengê posteyê merdumi beno tari. Posteyê ke rengê cı rakerdeyo û sıpêyo, şeno be tesırê roci û tici tari û siya bo. Rengê pısteyi korê kulturan de hewna zaf muhımo û statuyê sosyali bêli keno.

Klasifikasyoni

Sınıfkerdışê rengê posteyi (skalaya Von Luschani ra)

Tip	Nameyo bin	Roci ra	Bronzbiyayış	Skalaya Von Luschani
I	Posto zafakerde û sıpê	zaf sıxlet	sıxlet niyo	1–5
II	Posto akerdeyo ke Ewropayıco	pêro	sıxlet niyo	6–10
III	Posto miyanrakerde / posteyo ğele ya zi ewropayıcê veroci	kemi	pêro	11–15
IV	Miyantari / esmer ya zi Deryayo Sıpêyıc	kemi	zaf sıxlet	16–21
V	Posto tari ya zi qehwe	zaf kemi	tari nêbeno	22–28
VI	Posto zaftari ya zi siyahi	xeylê kemi	rengê posteyi tari nêbeno, çıke rengê posteyi siyayo	29–36