Yecuc u Mecuc

Teswirê Yecuc û Mecucui (Gog û Magogi) Zakariya al-Qazwini (1203–1283).

Yecuc û Mecuc (Erebki: يَأْجُوج وَ مَأْجُوج; İbranki: גּוֹג וּמָגוֹג Ye'cûc ve'l Me'cûc; ya zi dinanê binan dı Gog û Magog) şarê ya zi komê kı İncil, Hezekiel, kıtabanê weyhi û Qurane dı nameyê inan vêreno, êyê. Enê Yecuc û Mecuci, yew ra zêde kultur û şanıkan dı estê, zey cucey ya zi dewi, şeytani, şari ya zi dewleti yenê motış.

Kulturê Cıhudan dı, nameyê Yecuc û Mecuci zey Gog û Magogi vêreno, Gog û Magog nameyê xo danê yew şarê, piyê inanê. Magog tornê Nuhiyo. Kıtabê Cıhudan Tekwin dı ana yeno nuştış: Vahiy 20:7 Key henzar serri benê temam, Şeytan do zindanê xo ra bıxelesiyo. Çehar hetê erdi ra şari yenê, ceng û lec kenê, amarê inan zi qumê deryay ra zêdeyo. Ê do bêrê, ordiyê merdımanê firazan (mıbarekan) û sukanê firazan rê lec kerê. Hema asmên ra adır do bıvaro inan ro, inan bıvêşo.

İslam dı zi eno şanıka Yecuc û Mecuci Sura Kehfi dı wına vêreno:

• 93 - Tewr peyên dı, o miyanê dı koyan rê resao, verê inan dı zi dı şari (mıleti) diy kı ê laf û qısey ra fam nêkenê.
• 94 - İnan vata "Ey Zulqerneyn!", "Ye’cuc û Me’cuc tiya lec vırazenê, ma û inan miyan rê yew dês vıraze, ma z, to rê pereydayış ani, teklif keni. Tı vanê se?"
• 95 - Ey zi ana vat: "Çiyê ke rebê xo mı rê dano cı, dayışê şıma ra deha xeyrınê. Şıma mı rê peşit bıgêrê, ez zi miyandı şıma dı yew dês vırazi."
• 96 - "Şıma asın biyarê mı!" Zulqerneyn dı koyan miyan rê asın dekerdo, sewiyaya koy ra veto. Vato "Şıma bıvêşnê!". Key asın biyo adır, vêşao, vato "Baqır biyarê mı, ez zi bıkeri ro cı"
• 97 - Hendi ne quweta Ye’cuc û Me’cuci esta kı ê dês ra bıvêrê, bıveciyê û bıxelesiyê.
• 98 - Zulqerneyni vato: "Eno, rebê xo ra yew rehmeto, lutıfo. Zemano kı rebê xo vano, o zeman yeno se, Rebê mı eno dêsi şıkeno/be erdi ra yeksan keno. Wadê rebê mı, tım (mıheqaq) beno."
• 99 - O roc, yani roca peyêne (roca qıyameti) ê zey pıhêlanê deryay danê yewbinan ro, ma heme inan kenê têmiyan, anê yew ca.

Sura Enbiya ayetanê 96.-97. dı zi rıciyayışê dêsi rê wına yeno nuştış:

• 96 - Nihayet dêsê Ye’cuc û Me’cuc’i rıciyeno û a beno, ê zi her ca ra dınya sero hucım kenê/ğalım kenê.

Demanê verênan dı merdıman fıkır kerdo kı Bendê Çini, bendê Yecuc û Mecuciyo, Zulqerneyni o miyanê merdıman û Yecuc û Mecuci vıraşto. Geyrayoğan zey İbn Hordadbeh, Kâşgarlı Mahmud, İbn Battuta û Ali Şîr Nevaî bendê Çini rê wıni vato.