Zazakipediya:Mitolociya Dêrsımi de “Mesela Pire”

Mitolociya Dêrsımi de “Mesela Pire”: Çelê zımustoniyo, her ca vora, serd u puko. Dıma asma Gujige yena, her ca guzeno, vaê vortiyo yeno. Dora dıme asma Marti yena. Şiliye vorena, pede pede beno germ. Alef beno kemi, çımê mal u gau teverdero. Wayiri wazenê ke, endi Mart ravêro, Nisane bêro, mal u gay şêrê tevera bıçerê.

Mesela niara:

Jû Pire bena, hawt bıjêkê xo benê. Niadana ke alef qedino, vana:
- Marto tenê hirayiye ke, bıjêkê mı memırê, jû bıjêki to rê ken qırvan.

Mart vano: - Heya eke hênio... Keno germ, vore sona. Pire sona jil milê vaşi kena top, ana dana bıjêku.

Mart vano: - Pirê, mı hao kerd hirayiye. Sogısê/qırvanê mı koti mend?

Pire vana: - Hala savır bıke, bıjêki tenena hewl bê, hona.

Ha ewru - ha meşte. Mart gıneno puro ke, waxtê xo qediyo, vêrdo. Sonde sono çêverê Pire ke qırvanê xo bıwazo. Eke sono çêver, niadano ke zerre ra vengê Pire yeno. Gos nano ´ro ser ke, Pire bıjêkunê xo de qesey kena; cı rê lawıke vana:
- Marto marto, tı sola pêşiye
- Bêçıka mı de ha foliye!
- Asme nawa vêrde ra şiye
- Bıjêkê mı nayê endi xeleşiyê.
- Mı pê Marti xapıto. Hirê roji mendê, endi nêşikino tha-wa bıkero. Dı-hirê rozê bini ke bıxezelni, dar dan dım ro rusnen. Nisane ki marê thawa nêkena.

Mart vozeno sono lewê Nisane, vano hal mezal nia-nia. Nisane vana:
- Se kena, hirê rozê to mendê. Bıjêki hirê roji ke vêsan bımanê ki, cı rê thawa nêbeno.

Mart vano: - Hirê roze mı estê, to ki xêrê xo hirê rozu dên mı de, ez ken serd u puk, bıjêkunê Pire vêsaniye ra nê, serd ra kisen.

Mart cêreno vero, Nisane qewul kena. Mart sonde nano ´ro cı, vore keno war, keno serd u puk. Pire sodır urzena ra ke, her ca pêro vora, dar u ber bınê vore de mendo, puk u ğezevo. Lozıne de ne koli estê, ne ki mereke de alef.

Bıjêkunê xo ra vana: - Sabır kerê. Aha dı roji mendi…, ha jû roza xo mende…

Mart qedino, hama niadana ke, her ke şi beno puk u badev. Roza nisana vırêne de dı bıjêkê xo mırenê, roza dıyıne de ki dı bıjêkê bini mırenê.

Pire vana: - Marto, to çar teney bıjêkê mı werdi, iyê binu to nêdan!

Bıjêkunê xo cêna, dunıke de kena bınê sepeta qatıği ra. Eve xo ki sona axure de bervena, vana: - Marto, to bıjêkê mı pêro werdi, ğenimê canê to bo!

Mart yeno niadano ke, rast ki caê bıjêkê nêasenê, caverdano sono.

Nisane yena, wertalığ beno germ, Pira dekbaze bıjêkunê xo bınê sepete ra vezena.

No adet (kut-tore), Dêrsım de verecoy ca ve ca amêne diyayene. Asma Pire ke amêne, kokımu dı-hirê bıjêkê sawi kerdêne bınê sepete ra. Vatêne; nêbo ke Mart peyser bêro, ğezev cı sano, bıjêki bımırê.

Pire, hesavo newe ra; 10ê Marti de sıfte kena hata 15 Nisane dewam kena. (Yanê; Pire hesavo khan ra: 29.02 – 02.04) Coka vanê, ni dı roji ki Nisane ra guretê. Beno ke Hawtemalo peyên ita ra bêro. _________________________________________________________________________________________________________________________________________

Arêker: Hawar Tornêcengi