Zazakipediya:Zazaki - Tırki

Zazaki - Tırki

A

Açarnayış/carnaêne: Çeviri

Adır: Ateş

Ake/rake: Aç!

Akerdış/akerdene(rakerdene): Açmak

Alınç [Hêrgi]: Erik

Amıke: Hala

Amkena/çena amıkê: Hala Kizi

Amza/lacê xali: Hala Oglu

Apo/Ap: Amca

Aqrep: Akrep

Ard: Un

Ardış: Getirmek

Arwêş/Awrêş: Tavsan

Araq: Ter

Ariye/arê: Değirmen

Aslun/şer: Aslan

Aşme/asmê: Ay

Aşmi: Ay

Asnaw/aznen: Yüzme

Asnawber: Yüzücü

Aspıj: Bit

Aste/ostık: Kemik

Aster/Astare: Yıldız

Astuer/Astor: At

Awe/Owe: Su

Awdar/Edar: Mart

Aya Biyayış/asar biayenê: Uyanmak

Aywun: Antre

Asmên/Azmun/Azmon: Gokyuzu

Ataki: Anahtar

B

Balcuna siya: Patlican

Balcuna Sur: Domates

Balişna: Yastık

Baqıl: Akıllı

Bar: Yük

Baw/Pi: Baba

Bazar: Pazar

BêVeng: Sessiz

BêVengın: Sessiz

Bê!: Gel!

Beci: Yavru Kopek

Bêçkı/Gışt: Parmak

Bêçıka Dest/Gişte Dest: El parmağı

Bêçıka lıng/Gişte lıng: Ayak parmağı

Çêber: Kapı

Berdış: Götürmek

Berdeş: Kova

Bermayış: Ağlamak

Berz: Yüksek

Beşila: Kavun

Bestoun/Zeveş: Karpuz

Bıderze!: Dik!

Bıcêre!: Dön!

Bılbıl: Bulbul

Bıne/Bın: Alt

Bıqefeln!: Kapat

Bıra: Erkek Kardes

Bırarza: Erkek Kardesin Oglu, Yegen

Buxşu: Testere

Birin: Yara

Birindar: Yaralı

Bırnayış: Kesmek

Bırr: Çubuk

Bışıme!: iç!

Bıvısnayış: Düşürmek

Biyayış: Olmak-olma

Biye çare: çaresiz

Bızı: Keci

Bızyek: Oğlak

Boçık: Kuyruk

Bone/Çê/Key: Ev

Bostan: Bahçe

Bore!: Ye!

Bunkli: Fasulye

Bunkle Vuşk: Kuru Fasulye

C Ç

Ca: Yer

Ca Dayış: Yer Verme

Ca: Yatak

Çar/Çehar: 4 (Dort)

Çara Ça: Yerden yere

Çare: Alın

Çarna/Germa: Gezdirdi

Çarşeme: Carsamba

Caverdayış: Bırakmak

Çekuye: Kelime

Cemed: Buz

Cemıdyayış: Donmak

Cênıke/Cini: Kadin

Çhep: Sol

Çerme/Çermı: Deri

Cêw: Arpa

Çewt: Eğri

Ceyran: Elektrik

Çhem: nehir

Ci Ontış: Çekiştirme

Cigere: Ciger

Cılı: Yatak

Çıla: Işık

Çile/ Her: Kil, Toprak

Çım: Goz

Cınawır: Kurt

Çinayış: Biçmek

Cindawir/Verg: Kurt

Cınıştış: Binmek

Çino: Yok

Çırık, Çır: Çeşme

Ciran: Komsu

Cıte: Çift

Ciya kerdış: Ayırma

Cia: Ayrı

Ciyer: Asagi

Çolig: Bingol

Çüe Nüştiş: Kalem

Çungal: çengel

Cüin: Harman

D

Dalpa: Damla

Dar: Agaç

Daraheni Genc Darı/Dermun: İlaç

Day/Daye/May/Ma: Anne

Dayış: Verme

Ded Kena: Amca Kizi

Del: Disi Kopek

Deyn: Borc

Depıştış: Tutmak

Derduntış: Acı cekmek

Deregkotiş/Kot Erê: Geç Kalmak ( Ere Kotiş )

Derg: Uzun

Dês: Duvar

Des: 10 (on)

Desmaj: Abdest

Dest: El

Deşt: Ova

Deştış: Dikmek

Deva: Deve

Dew: Köy

Dewıj: Köylü

Deza: Amca Oglu

Dı: 2 (iki)

Dıcı: Kirpi

Dik: Horoz

Dıkun Dükkan

Dındun: Diş

Dırık: Bogurtlem

Dırnayış: Yırtmak

Dışeme: Pazartesi Dışmun: Düşman

Diyar: Yukari

Diyayış: Görmek

Dızd: Hırsız

Dıznayış Hirsizlamak

Do: Ayran

Duest: Dost

Düri: Uzak

E

Ez: Ben

Elifba: Alfabe

Emser: Bu yıl

Enguri: Uzum

Érd/Hord: Toprak

Erdiş/Hêrşe: Sakal

Eskıj: Kuru Uzum

Esto: Var

Eştış: Atmak

Estun: Direk

Esyayış: Görünme

Ewıl: ilk

Ewro/Öyro: Bu gün

Ezun: Ezan

F

Fek: Ağız

Feqir: Fakir

feleq: azrail

G

Ga: Okuz

Gawon: çoban

Gazkerdış: Dişlemek

Germ: Sıcak

Gêyrayış: Gezmek

Gırs/Gırd: Buyuk

Gırgıl: Misir

Gışt: Parmak

Gizg/Kewı: Mavi

Golık/Gwelıg: Dana

Gomyeş/Bari: Şişman

Goş: Kulak

Gual: Göl

Gulun: Mayis

Game: Adım

Gure: iş

Guretış: Almak

Goni: Kan

Guweşare: Kupe

H

Haftı Verin: Gecen hafta

Haftı: Hafta

Hak: Yumurta

Hawt/Holt: 7 (yedi)

Hazar: 1000 (bin)

Hêga: Tarla

Helyena: Erimek

Henar: Nar

Hene: Kina

Her: Esek

Herf: Harf

Herremnayış Pisleme

Heş: Ayi

Heşt: 8 (sekiz)

Hewa: Hava

Hewn: Uyku

Hezeru: Haziran

Hına/Heni: öyle

Hındık/ehndek: O kadar

Hira: Genis

Hire: 3 (uc)

Hiyar: Salatalik

Hol/Rınd: Iyi

Holı: Giriş balkonu

Hoor/Howr: Bulut

Huez/Xoz: Domuz

Hukım Xumay: Allahın Hükmü , Allahın Emri

Hun/Hoyn: Uyku

I

Işlig: Gomlek

Isot: Biber

Ixlamur: Ihlamur

K

Kal: Çiğ

Kar: Hizmet

Kardi: Bıçak

Kartol: Patates

Kay: Oyun

Kê: Neden

Kej: Sarisin

Kena/Çena: Kız

Kenayış: Kaşımak

Kendal: Uçurum

Kene şâr: El kızı

Kera/Kemer: Taş

Kerdış: Yapmak / Etmek

Kerkınc: Yengec

Kerpılas: Karga

Kesk: Yesil

Keşkelun: Eylul

Kêye/Çê: Ev

Kerge: Tavuk

Kherr: Sagır

Khoçık: Kaşik

Khun: Eski

Kıb: Mutfak

Kıjık: Sac

Ko: Dağ

Koên: Dağlık

Kılm: Kısa

Kincele: Kurbaga

Koli: Odun

Kot: Düştü

Kuım: Oba/ çadır

Kuıy: Kabak

Kulsı: Sandalye

Kunın evil: Aralik

Kunın Peyin: Ocak

Kuryek: Arpa

Kutık: Kopek

Kuzı: Sansar

L

La: ip

La: Sicim

Lacê şar: Elin oğlu

lac: oğlan

Leymun: Limon

Lew: Dudak

Lilıke çım: Gözbebeği

Lıngı/Nıngı: Ayak

Leyr: Yavru

Lıvin/lehef: Yorgan

Lojin: Baca

Luiy: Tilki

M

Ma: Biz

Madag: Manda

Mar/Mor: Yilan

Mase/Mosa: Balik

Most: Yoğurt

Maydinos: Maydonoz

Maziyer: Meşe

Meftı: Anahtar

Meğlım/Me'lım: öğretmen

Mektev: Okul

Merdım/Mordem: Erkek

Merg: Çimenlik, Mera, Duzluk

Mêre: Fare

Meşna: Koyun

Mır: Bana

Mirçık: Kus

Mırd: Tok

Mışag: Işçi

Mışmış: Kaysi

Mıx: Çivi

Mohim Onemli

Munev: Oturma odası

Manga: Inek

Mura: Armut

Musnayiş: Öğretmek

Mui: Kıl

N

Nêbeno: Olmaz

Nênık/Nengı: Tirnak

Nerm: Yumusak

New: 9 (dokuz)

Newe: Yeni

Nımaj: Namaz

Nimaruej: Ögle

Name: Ad, isim

Nımıtış: Saklamak

Nisun: Nisan

Nivazen: Istememek

Nêweş: Hasta

Najni: Yenge

Niyezun: Bilmeyen/Cahil

Nezdi: Yakın

Non: Ekmek

Nusne: Yazmak

Nuşte: Yazı/Nüska

Nuştış: Yazmak

O

Oğıri bo: Ugurlar olsun

P

Pak: Temiz

Par: Geçen yıl

Paşiv: Sahur

Paşpaşek: Atmaca

Payiz: Sonbahar

Pe Veng: Seslice

Pel: Yaprak/Sayfa

Perr(e): Kanat

Pêrar: Evelki Yıl

Pere: Para

Pers: Soru

Pexmer: Peygamber

Peyati: Yaya

Phancşeme/Phaşemı: Persembe

Phonc/Panc: 5 (bes)

Pil: Buyuk

Pır: Dolu

Pırt: Köprü

Pırdayış/Daperuş: Vurmak

Pırnkı/Zınc: Burun

Pêser: Ust üste

Pising: Kedi

Pışt/Paşt: Sırt

Pıstın/çunkal: Baston

Piunz/Piyonz: Kuru soğan

Pêxeri: şömine

Pia: Beraber

Pize: Karın

Potış: Pişirmek

Puç/Punç: çorap

Püyordayış: Kavga

Q

Qaplon: Kaplan

Qedım: Keser

Qer: Kara

Qerayış: Bağırmak

Qıc: Küçük

Qırtke: Boğaz

Qotır: Katir

Qunz: Kaz

R

Rakerdış: Sermek

Raşt: Dogru

Rêy: Oy

Raşt: Sağ

Rae: Yol

Roc: Gün

Remayış: Kaçmak

Rez: Bağ

Ri: Yüz

Riezül: Zincir

Rındek: Güzel

Rıstım: Kok

Rocakewt/Rocvetiş: Dogu

Rocawa: Bati

Ruejeve: Gündem

Ronıştış: Oturma

Rot: Direk

Rue: Nehir

Ruecı: Oruç

Rueşd: Aydınlık

Rueşndayış: Işık Vermek/Işık Yaymak

Ron: Yağ

S

Salew: Banyo

Salınc: Kara erik

Samole: Sincap

Saqe/Çake: Diz

sar: Halk

Sargerdın: Kafası Bulanık/Kafası Karışık

Sarı Çımun Ser: Baş Göz Üstüne/Memnuniyetle

Sore: Baş

Sae: Elma

Sayêr: Elma ağacı

Se: 100 (yuz)

sebak/Kuşkune: Pencere

seme/Pey Yene/Badê Yeni: Cumartesi

senık: az

Senin: Nasıl

Ser: Üst

Sere: Yıl

sêr: Aslan

Serd: Soğuk

serm: Utanma

Sersiwe: Sabah

ses: 6 (alti)

Sêseme: Sali

sew: Gece

siyo hona: Söndü

Sıfırnı: Saçak

sili: Yağmur

Silk: Seker Pancari

sıma: Siz

Simer: Saman

sımnayış: içmek

Sêne: Göğüs

Sipe/Céhş: Sıpa

Sıpê: Beyaz

Sir: Sarmisak

sıt: Süt

Sıvat: Subat

Siya: Siyah

siyayış: Gitmek

sane: Tarak

sorba: Corba

so!: Git!

san: Akşam

Suntalı: Kak/Elma Kurusu)

Sur: Kırmızı

T

Tar: şalgam

Tari: Karanlık

Tay/Tayık: Biraz/Az

Tebax: Agustos

Teftal: Ev Eşyası

Temuz: Temmuz

Teyna: Yanliz

Teng: Dar

Tenık: Ince/Zayif

Tenur: Tandır

Terqıkerdıj: Geliştirmek, Ileriye Götürmek

Tersaene: Korkmak

Teveq/Toskı: Tabak

Teber: Dışarı

Text: Kanepe/Ranza

Tezayi: Taziye

Tı: Sen

Tij: Güneş

Tir/Tirki: Oklava

Tırev: Turp

Tırpun: Tırpan

Tişrino Peyin: Kasim

Tişrino Verin: Ekim

Tolı: Kabuk

Tum: Tad

Tut: çocuk

Tüy: Dut

Tuyer: Dut Agaci

U

Umnun/omnan: Yaz

Untene/Kaşkerdış: Çekmek

V

Vatene: Soylemek

Viyalı: Söğüt ağacı

Varayış: Yağmak

Varek: Kuzu

Vaş: Ot

Vaştış: istemek

Vaşturi: Orak

Vate: Söz

Vatış: Söyleyiş

Vay: Pahalı

Vazdayış: Koşmak

Vêngdayış: Çağırmak

Vengın: Sesli

Ver Vate: Önsöz

Verg: Kurt

Verni: Ön

Veroc/Vera Ruej: Guney

Veşa: Yandı

Vesait: Araç

Veşnayış: Yakmak

Vetış: çıkarmak

Vêw: Gelin

Vêwı: Düğün

Vêşon: Aç

Vıle/Mıl: Boyun

Vılınca: Karış

Vınderdış: Durmak

Vingele: Sakız

Vir: Hatırlama

Vira Niyeşın: Aklindan Gitmemek

Vişterı: Sigir

Viye: Dul

Vizêri: Dün

Vuşk/Zuya: Kuru

W

Woraene: Yagmak

Warza: Yegen

Waş: Ot

Waşte: Sözlü, nişanlı

Wae: Kiz Kardeş/Baci

Wedardış: Kaldırma

Wendekar(e): Öğrenci

Wendış: Okumak

Wendox(e): Okuyan

Weng: Bos/Ses

Werd: yedi

Werdek: Ordek

Weresti: Gölge

Wertal : Balkon

Weş(s): Sağ, Sağlıklı, Tatlı, Hoş

Wesar/usar: Ilkbahar

Wırzayış: Kalkmak

Wışk/Hışk: Sert

Wıskıra: Tas

Wıstore: Kayınbaba

Wisturi: Kayınana

Wor/Vore: Kar

Wuenik: Serin

Wuraznayış: Uyandırmak

X

Xal Cini: Dayi Esi

Xal Kena: Dayi Kizi

Xalıke: Teyze

Xalza: Dayi

Xaşêlnayış: Haşlamak

Xele/ğele: Buğday

Xêr: Hayır

Xerib: Yabancı

Xevat: Iş

Xêr amê: Hoş Geldiniz

Xılık: çömlek

Xırab: Kötü

Xuma/heq: Allah

Y

Yene/Êne: Cumartesi

Yenı: Kuyu

Yı: O

Yın: Onlar

Yo/Yew: 1 (Bir)

Z

Zaf/Zof: Çok

Zane/Zonen: Bilen-Bilgili

Zaneye: Bilgi

Zarçal: Yuva

Zarej/zoranc: Keklik

Zelal: Net

Zelzelı: Deprem

Zerre: Yürek

Zerd: Altın

Zerı/Erê: Iceri

Zerre: Vucut içi

Zewaj: Evlilik

Zımê: Kuzey

Zımêli: Biyik

Zımıstan: Kış

Zıxmvındertış: Kuvvetli Durmak/Sağlam Durmak

Zıwan/Zon: Dil

Zonayış: Bilmek

Zür: Yalan