Alan Turing
| Alan Turing | |
|---|---|
_in_1936_at_Princeton_University.jpg) | |
| Melumato şexsi | |
| Dewlete | Qraliya Yewbiyayiye |
| Cınsiyet | Camêrd |
| Cayê biyayışi | Maida Vale |
| Biyayış | |
| Merdış | (Woking Crematorium de merdo) |
| Cayê merdışi | Wilmslow(Cyanide poisoning ra merd) |
| Wendış | King's College, Princeton University, Sherborne School û Hazlehurst Community Primary School |
| Gure | Zanayoğê komputeri û cryptographer |
| Zıwani | İngılızki |
| Maye | Ethel Sara Stoney |
| Pi | Julius Mathison Turing |
| İtıqad | Ateist |
| Keyepele | www.turingarchive.org |
| İmza |
 |
Alan Mathison Turing (b. 23 Heziran 1912 – 7 Heziran 1954) oyo ke kriptolog, komputerşınas u matematikzanê do İngılızo ke serra 1912ıne de İngıltere de maya xo ra biyo. Alan Turing vıraştoğê kompterşınasiye amariyeno, zey piyê komputeri şınasiyeno. O testê Turingi vıraşto u testê xo de o esto ke makine u komputeri şenê zey merdumi fıkırnê ya zi ê nêşenê zey mezgê merdumi fıkırnê. Domê Cengê Cihaniê II. de kodanê Almanyay şıkıtê, rolê muhimi kay kerdo u coke ra qehreman vêniyayo. Keyê ke o Universıtey Machesteri de guriyo, uca de definasyonê algoritma vıraşto, temelê kompureteranê moderni eşto.
Heto bint ra Princeton de be hocayê xo Alonzo Churchi ra Hipotezê Church-Turing vıraşto. No hipotez vêrdo ra tarix u literaturê matematiki.
Turing serra 1952ıne de polisi rê murecat kerdo u vato ke o şantaji rê meruz maneno. Uca de hemcınsbaziya xo sero akerdenayış kerdo, xo ifşa kerdo. Vato ke o pê yew genci ra mınasebet kerdo, kewto mınasebetê cınsi. O taw İngıltere de mınasebetê hemcınsi illegal vêniyayo u coke ra Turing hukım dao xo. Mehkeme rê veciyo, uca de ceza daya. Cezaya xo 1 serre raya kimyasali ra hadımkerdış biya. Derzinê ostrojeni cı rê enjekte keriyayo. Serra 1954ıne de potasyum siyanidi ra weşiya xo vıni kerda u merdo.