Ravêr zerreki

Çolig (wılayet)

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
Çolig
Melumat
Dewlete Tırkiya
Mıntıqa Bınmıntıqay Malatya
Ware Tırkiya
Erd 8 253 km2
Nıfus 253 359
Kodê telefoni 426
Kodê postey 12000–12999
Geokod 321079
Website www.bingol.gov.tr
Xerita

Çolig (Çapağçur, Çewlig, bı resmi: Bingöl) yew wılayetê Tırkiyayo. Cayê xo mıntıqa ra rocakewtenaTırkiya dero. Zımey (Şımalê) Çolig dı Erzurum u Erzıngan; veroc (cenub) de Diyarbekır; rocvetış (şerq) dı Muş; rocawan (ğerb) de Xarpêt u Dêsım estê. Çolig 39°-54 u 41°-21 verıniya zımey be 38°-27 u 40°-27 derganiya rocakewtene miyan de ca gêno.

İklım u coğrafya

[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Zerrey wılayetê Çoligi dı heşt qezey estê: Dara Hêni, Gêğiye, Boglan, Qarliova, Xorxol, Azarpêrte, Çêrme u Merkez qeza. Sindorê (hududê) Çoligi miyan de 9 nehiyey u 323 dewi estê.

İklimê Çoligi zaf vuriyeno. Wextê zımıstani ayamê Çoligi serdıno, zaf vewre (vor) varena. Wextê amnani de Çolig zaf germıno, gegane varan vareno (şıliye varena). Erdê Çoligi kewoyo u xeylê koê berzi tede estê. Roê Muradi zerrey wılayetê Çoligi ra vêreno ra.

Mıntıqay Çoligi dı verê coy xeylê mediniyetan hıkum kerdo. Binateya seserranê 1. u 10. dı İmperatoriya Sasani, İmperatoriya Roma u İmperatoriya Bizansi hıkum kerdo. Serra 1071i de Selçuqıcan mıntıqa Çoligi gırewta (gırota), feqet serra 1243ine de İmperatoriya Moğoli istıla kerda. İşğalê İmperatoriya Moğoli ra raver dewleta İrani Çolig gırewto. Labelê serra 1514i dı Şah İsmaili Cengê Çaldırani kerdo vini u İmperatoriya Usmanıcan Çolig reyna gırewto. Serra 1923i dı İmperatoriya Usmanıcan biye xırabe u Çolig bi gırêdayey Tırkiya.

Tarixê Çoligi dı 2 bûmlerzê (zelzeley/erdlerzê) gırdi estê. Serra 1971ine de (tesirê bûmlerzê 6,7) 970 merdumi; serra 2003ine (t.z. 6,5) 176 merdumi merdi u Çolig zaf bi xırabe.

İqtısad u nıfus

[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Nıfusê Çoligi 234.790. Merdumi zafêr dewıcê. Tewr zêde Zazay Çolig de estê. Zazay qezeyanê Dara Hêni, Gêğiye, Boglan (Solxan), Qarliova u merkez de cıwiyenê. İqtısadê Çoligi zaf qewetın niyo. Çolig dı 2 fabrikey estê; ninan ra jû fabrikay briketi u jû ki fabrika şıtia.

Voleybol de klubê Solhanspori Liga Efeleri di mücadele keno.