Dinê İbrahimi

Çekuya Dinê İbrahimi, İbrahim ra yena. Dinê İbrahimi monoteistê, yew rıçıki ra yenê, warey xo Rocvetışê Miyaniyo, coka karakteristikê enê warey u şaran motenê.

Dinê İbrahimi

Cıhudiye

Cıhudiye (Yehudiye) (İbraniki: יהודים, Yehudim) yew diyaneto. Pê kelımanê Cıhudine, İbrani, Musewi u İsraili dinê Musay rê vaciyeno. Dinê Musay rê dino ke yew Homay ra, awa ke tewr pak, tewr tenyao, vaciyeno. Cıhudiye tek tenya ne yew mezhebo, ne yew mılleto, ne zi yew mılliyeto moderno. Ewro dınya de poncês (15) milyon merdum xo Musewi vêneno u qebûl keno.Goreyê dini Cıhudi tinya dini Cıhudiyano. Keso ke maye-pi ey yahudi niy, nişkenu bibu yahudi. Yahudiyey, yahudiyan ri hem din hem miliyeta. Qewmi yahudiyan, yew "qewmo rez u vijnaye ey Homayi" yo, Homayi no qewm qey xo ya xeleqno. Homay heq u wezife do no qewmi ke riyi hardi (erdi) ser o miletani binan idare bikiri.

İslam

Qısey İslami (Erebki: الإسلام) Erebki ra yeno. 3 rıstıman ra ameyo meydan.Qur'ane Mıhemmedi rê ameyo u kıtabê Mısılmanan qebul benp. Camiye, caê ibadetê mısılmanano. Mıhemmed peyğembero mısılmanan yeno qebulkerdene.

1) sulh u sılamet
2) Mılê/vıley xo ronayış, te’bib xo be Humay/Heqi dayış.

Êyê ke dinê İslami qebul kerdo, cı rê vanê mısılman (bısılman). Kelıma mısılmani yena mana êyê ke xo dinê İslami ra gırê dao.

Xristiyaniye

Xristiyaniye dinê İsa peyğemberiyo. Cı rê İsewitiye ki vaciyena. Merdumo ke na dini rê bawer keno cı rê Xristiyan vaciyeno. Kitabê mıbarekê Xristiyaniye İncila u İsay rê ama.

Dinê Xırıstıyaniye dınya sero her ca ra biyo vıla, labelê tewr zêde Ewropa, Amerika, Afrika Veroci u Awıstralya de esto.

Rıstımê çekuya Xristiyani Yunanki khristos ra yeno u seba Mesihi vaciyeno. Mesih ki İbraniki maşiah ra yeno u mana xo yena be "ruwen ra miştdaene, mıbarek kerdene".

Xıristıyaniye ke Cıhudiye ra veciya, uca ra Ehdo Kıhan gırewto u Ehdo Newe kerdo ra ser. Ayra ke İncil dı letey ra yena pêra. Nae rê Kıtabo Mıqeddes ki vaciyeno. Letê xoyo yew Ado Kıhan, leto bini ki Ado Neweo.

Ado Newe ra gore Homa hirê şeklan ra yeno pêra. Ninan rê "Pi" (Heq/Homa), "Lac" (İsa) u "Roho Qudus" vaciyeno. Yanê Xristiyani İsay rê zey rebê xo u xeleskarê xo bawer kenê.

Hirê lızgey itıqadê Xristiyaniye estê: