Portal:Ateizm

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra

Ateizm

Ateizm namey şiyayışo felsefiyo kı Homa, çiyê dini, çiyê vıraştıkıni u çiyê metafiziki red keno, oyo. Ateizm dı çiyo kı raşto, raya raştıkenı ra cıgeyrayış raşt yeno vênayış. Be mena vateki ra ateizm din u itıqadi ra nêbestiyeno, Homay ra bestiyeno. Estiya dini, şınasyanışê dini, din çıçiyo çı niyo nêkewnê zerrey ateizmi. Coka o verba dinan dı nêvındeno, pêro vera itıqadanê metafizikiyan dı vındeno. Ateist her demê tarixi dı, zey kamci merdımo kı zey merdımanê binan Homay rê bawer nêkerdo u o çiyê vıraştıkın diyo, oyo. Tarix miyan dı xeylê ateisti weşiya xo ramıta, çiyê verday. Hetê etimolociki ra zi vatışê ateizmi raver zıwanê Yunanki dı veciyo, o zıwan ra zi vêrdo a zıwananê binan. Theos Yunanki dı yeno arezey Homa. Verê theosi, herfa a yena u herfê a enê vatey kena negatif, yani merdımo bêhoma. Namey ateizmi serra 1587ıne dı zi kewto zıwanê İngılızki u uca ra dınya sero biyo vıla.
 

Nuşte

Ateizmo newe namey şiyayışiyo kı dıma Keşkelun 11i, terefê tayê merdıman ra vıraziyao. Ateizmê newey dı merdumê namdari, nuştekari u ê bini din u baweri sero qısey kenê, merdıman rê xırabiya dini vanê. Ninan miyan dı Richard Dawkins, Daniel Dennett, Sam Harris u Christopher Hitchens estê. Eno şiyayış dı ateisti, zey ateistê kıhani bêveng nêmanenê, vengê xo vecenê. Ateistê newey din u baweri sero nuşte, kıtab u çiy nusenê; ê kewnê werênayışan (hurênayış) miyan.

Ateistê newey verba hiri çiyan de vındenê:

  • DAY de lise de evolusyoni teber de vıraştışê eqıli zi ders mocnayış
  • Verba hucrey rıstımi (kok hucre) ra tedawikerdış de vındış
  • Hemcınsbaziye illegalkerdış

Çiyê kı heto corêni dı nusiyenê, ateistê newey verba inan dı vındenê. Christopher Hitchens kıtabê xo Homa Gırd Niyo sero vano ki Homa merdıman sero nasyonalizm vırazeno. Richard Dawkinsi zi kıtabê xo Vıreniya Homay dı vano ki evolusyoni a keno, merdıman rê cı sero enformasyon dano cı. Nuştekar Sam Harris zi vano ki merdım şeno pê mezgê xo bomba nukleere vırazo, hema merdım hem zeman dı şeno cenet dı hewtay u dı beqirey gırewtışi rê bawer kero.