Ravêr zerreki

Qazaxki

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
Qazaxki
Zıwano tabii

Melumat
Dewlete û mıntıqeyi Qazaxıstan, Rusya, Cumhuriyetê Şariê Çini, Moğolıstan, Ozbekıstan, Tırkmenıstan, Almanya, Qırğızıstan, Tırkiya, İran, Azerbaycan û Ukrayna
Amarê qıseykerdoğan 12 900 000
Ware Kazakhs, Qinghai, Gansu, Eyaletê Otonomiyê Xinjiang-Uyğuri, Qazaxıstan, Bayan-Ölgii Province, Bukhara Region, Jizzakh Region, Navoiy Region, Qereqalpaqıstan û Sirdaryo Region
Diyalekti Western Kazakh, Northeastern Kazakh û Southern Kazakh
Kodê zıwani
ISO 639-1 Kk
ISO 639-2 Kaz
ISO 639-3 Kaz
Glottolog Kaza1248
Ethnologue Kaz
Xısusiyetê zıwani
Topolociye Kes-Obce-Fiil, zıwanê peyra cıkerdey, vowel harmony, adjective-noun, synthetic language, Zıwanê Akusativ-Nominativ û postposition
Gramer Halê namey, genitif, dative case, akuzatif, locative case, bendo wekil û ablatif
Alfabe Alfabey Kiril, Alfabey Erebki, Alfabey Latinki û Kazakh Braille
Keye
  • Kipchak–Nogai

Qazaxki (zıwanê xo de: Qazaq tili, قازاق تىلى), zıwanê do Qıpçakio ke miyandê zıwananê Tırkiya de ca gêno u Qazaxıstan de wayirê resmiyetio. No zıwan be zıwananê Noğayki u Qereqalpaki ra nezdio. Dınya ser de pêro-piya des milyon teni, Qazaxıstan de zi heşt milyon teni be nê zıwan qal keni. Qazaxê ke rocawanê Moğolıstani (Bayan Ölgey de) de cıwiyenê, ê zi Qazaxki ra qal kenê u zıwanê xo ra nusenê. Bayan Ölgey de %88,7ê şarê mıntıqa Qazaxan ra yena pera. No zıwan miyandê Qazaxıstani de be Alfabey Kırilki, Cumhuriyetê Şariê Çini de be Alfabey Erebki u Ewropa de zi be Alfabey Latinki ra nusiyeno.

Hirê alfabeyê zıwanê Qazaxki

[bıvurne | çımeyi bıvurne]
Kırilki Erebki Latinki
Барлық адамдар тумысынан азат және қадір-қасиеті мен кұқықтары тең болып дүниеге келеді. Адамдарға ақыл-парасат, ар-ождан берілген, сондықтан олар бір-бірімен туыстық, бауырмалдық қарым-қатынас жасаулары тиіс. بارلىق ادامدار تۋمىسىنان ازات جانە قادىر-قاسيەتى مەن كۇقىقتارى تەڭ بولىپ دۇنيەگە كەلەدى. ادامدارعا اقىل-پاراسات, ار-وجدان بەرىلگەن, سوندىقتان ولار ءبىر-بىرىمەن تۋىستىق, باۋىرمالدىق قارىم-قاتىناس جاساۋلارى ءتيىس. Barlıq adamdar twmısınan azat jäne qadir-qasïeti men kuqıqtarı teñ bolıp dünïege keledi. Adamdarğa aqıl-parasat, ar-ojdan berilgen, sondıqtan olar bir-birimen twıstıq, bawırmaldıq qarım-qatınas jasawları tïis.