Qazaxki
Asayış
| Qazaxki | |
|---|---|
| Zıwano tabii | |
|
| |
| Melumat | |
| Dewlete û mıntıqeyi | Qazaxıstan, Rusya, Cumhuriyetê Şariê Çini, Moğolıstan, Ozbekıstan, Tırkmenıstan, Almanya, Qırğızıstan, Tırkiya, İran, Azerbaycan û Ukrayna |
| Amarê qıseykerdoğan | 12 900 000 |
| Ware | Kazakhs, Qinghai, Gansu, Eyaletê Otonomiyê Xinjiang-Uyğuri, Qazaxıstan, Bayan-Ölgii Province, Bukhara Region, Jizzakh Region, Navoiy Region, Qereqalpaqıstan û Sirdaryo Region |
| Diyalekti | Western Kazakh, Northeastern Kazakh û Southern Kazakh |
| Kodê zıwani | |
| ISO 639-1 | Kk |
| ISO 639-2 | Kaz |
| ISO 639-3 | Kaz |
| Glottolog | Kaza1248 |
| Ethnologue | Kaz |
| Xısusiyetê zıwani | |
| Topolociye | Kes-Obce-Fiil, zıwanê peyra cıkerdey, vowel harmony, adjective-noun, synthetic language, Zıwanê Akusativ-Nominativ û postposition |
| Gramer | Halê namey, genitif, dativus, akuzatif, locative case, bendo wekil û ablatif |
| Alfabe | Alfabey Kiril, Alfabey Erebki, Alfabey Latinki û Kazakh Braille |
| Keye |
|
Qazaxki (zıwanê xo de: Qazaq tili, قازاق تىلى), zıwanê do Qıpçakio ke miyandê zıwananê Tırkiya de ca gêno u Qazaxıstan de wayirê resmiyetio. No zıwan be zıwananê Noğayki u Qereqalpaki ra nezdio. Dınya ser de pêro-piya des milyon teni, Qazaxıstan de zi heşt milyon teni be nê zıwan qal keni. Qazaxê ke rocawanê Moğolıstani (Bayan Ölgey de) de cıwiyenê, ê zi Qazaxki ra qal kenê u zıwanê xo ra nusenê. Bayan Ölgey de %88,7ê şarê mıntıqa Qazaxan ra yena pera. No zıwan miyandê Qazaxıstani de be Alfabey Kırilki, Cumhuriyetê Şariê Çini de be Alfabey Erebki u Ewropa de zi be Alfabey Latinki ra nusiyeno.
Hirê alfabeyê zıwanê Qazaxki
[bıvurne | çımeyi bıvurne]| Kırilki | Erebki | Latinki |
| Барлық адамдар тумысынан азат және қадір-қасиеті мен кұқықтары тең болып дүниеге келеді. Адамдарға ақыл-парасат, ар-ождан берілген, сондықтан олар бір-бірімен туыстық, бауырмалдық қарым-қатынас жасаулары тиіс. | بارلىق ادامدار تۋمىسىنان ازات جانە قادىر-قاسيەتى مەن كۇقىقتارى تەڭ بولىپ دۇنيەگە كەلەدى. ادامدارعا اقىل-پاراسات, ار-وجدان بەرىلگەن, سوندىقتان ولار ءبىر-بىرىمەن تۋىستىق, باۋىرمالدىق قارىم-قاتىناس جاساۋلارى ءتيىس. | Barlıq adamdar twmısınan azat jäne qadir-qasïeti men kuqıqtarı teñ bolıp dünïege keledi. Adamdarğa aqıl-parasat, ar-ojdan berilgen, sondıqtan olar bir-birimen twıstıq, bawırmaldıq qarım-qatınas jasawları tïis. |