Semsûr (wılayet)

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
Semsûr
Asayış
Melumat
Dewlete Tırkiya
Mıntıqa Bınmıntıqay Gaziantepi
Ware Tırkiya
Sazbiyayış 1954
Paytext Semsur
Erd 7 614 km2
Nıfus 602 774
Kodê telefoni 416
Kodê postey 02000–02999
Geokod 325329
Embiryani Meletiye, Diyarbekır, Rıha (wılayet), Qazianteb û Gurgum
Website www.adiyaman.gov.tr
Xerita

Semsûr (Tırki: Adıyaman) yew wılayetê Tırkiyayo. Merkezê wılayetê Semsûri bacarê Semsûriyo. Riyê erdê wilayeti pêro piya 7.572 km²o. Dormey Semsûri de wılayetê Rıha, Meletiye, Gurgum, Diyarbekır û Qazianteb estê.

Etimolociye[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Adêmani rê Bizansıcan “Perres" û "Pordonnium” vato. Suryaniyi vanê “Klevdiye”. Adêman, serra 757ıne de xelifey Abbasan El-Mansûri tiya gırewt û namey cı zi “Hısn-ı Mansûr” na pa.

Tarix[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Verdê cumhuriyeti[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Zanışbera mıxaray Palanlidı kenden kerd. Tarixê Adêmani hetana V.M. 4000 şınayısê cı kerdo tesbit. o wextra hetana Hitit u Mitanniya kandê Adêmani mucadele kerdışi rameno. Dewleta Hititıca (V.M. 1200) destra vıciyê ênara hetana Frig dewleti serda V.M. 750 weqeyêk biya nê nusneyayo. V.M. Seserra 6ine dıma Adêmani re Persi biye wêr. Serda V.M. 334 Kralê Makedonya İskendero Gırdi tiya grot hetana V.M. Seserra 1ine tiya İmperatoriya Selewkiyana dest mend. kralê Kommagene, Mithradetes tiya dı hakimiyeteya xo ke ilan. hetana 72 hukumdarey kerd.

Adêman'irê bahdo İmperatoriya Roma biya hakim, Romayıca zi Adêman kerdo Suriyadı kerd Lejyon 6i. Roma serda 395 bi dı heti. Hetana Emewiİmperatoriya Bizansi dest mend 643. Serda 758Ebasi tiyay gêno. Serda 958 fına kewto İmperatoriya Bizansi dest. Serda 1298Memlukıca Adêman groto. Adêman wahde dê Selim Ii dı kewt İmperatoriya Usmanıcan dest.

Bahdê cumhuriyeti[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Hetan serra 1954ıne qezay Meletiye bi. 1 Kanun, 1954 bırriya a, bi sûke.

İklım[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Heway Semsûr
Aşmi/Mengi Çel Şbt Adr Nsn Gln Hzr Tmz Tbx Kşk Tşv Tşp Kan Serre
Tewr nızm germ °C (°F) 8.7
(47.7)
10.2
(50.4)
14.8
(58.6)
20.4
(68.7)
26.6
(79.9)
33.2
(91.8)
37.8
(100)
37.6
(99.7)
32.9
(91.2)
25.5
(77.9)
16.9
(62.4)
10.7
(51.3)
22.94
(73.3)
Tewr nızm honık °C (°F) 1.3
(34.3)
2.1
(35.8)
5.4
(41.7)
9.9
(49.8)
14.3
(57.7)
19.7
(67.5)
23.6
(74.5)
23.3
(73.9)
18.8
(65.8)
13.6
(56.5)
7.3
(45.1)
3.2
(37.8)
11.88
(53.38)
Vartış mm (inches) 121.4
(4.78)
101.6
(4)
90.4
(3.559)
69.4
(2.732)
35.7
(1.406)
9.0
(0.354)
1.6
(0.063)
1.7
(0.067)
6.0
(0.236)
42.4
(1.669)
73.9
(2.909)
129.3
(5.091)
679.5
(26.752)
Rocê ticıni 11.8 12.0 12.1 11.9 8.2 2.5 0.6 0.5 1.3 6.6 9.1 11.9 88.5
Saeta tici 130.2 131.6 186.0 225.0 303.8 363.0 390.6 365.8 306.0 232.5 168.0 130.2 2,932.7
Çıme: Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü [1]

Nıfus[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Sera deye Nıfusê Adêmani
2010 203.000
2009 198.433
2008 193.250
2007 191.627
2000 178.538
1997 213.596
1990 100.045
1985 71.644
1980 53.219
1975 43.782
1970 31.263
1965 22.153
1960 16.487
1955 13.966
1950 11.522
1945 10.223
1940 11.522
1935 10.299
1927 -
S & R

Zanışiye[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Serda 2006 Adêman dı Adêman Universitesi vıraştı.

İqtısad[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Senayiye[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Tırkiya dı % 10 Petrol Adêman dı vıcêno. Serdı nezdi 1.000.000 varil/ ser Petrol vecenê. Adêman dı rocdı 400 m3 Gaz vıcêno.

Enerciye[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Adêman dı Baracê Atatürki u Baracê Karakayay estê. Ancınayısê OGey, 33 kV.dır.

Turizm[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Referansi[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Çımeyi[bıvurne | çımeyi bıvurne]