Bilge Karasu
Bilge Karasu | |
---|---|
Melumato şexsi | |
Dewlete | TırkiyaTırkiya |
Cınsiyet | Camêrd |
Caê biyayışi | Estanbol |
Biyayış | |
Merdış | (Karşıyaka Cemetery de merdo) |
Caê merdene | Anqara |
Wendış | Universita Estanboli fakulta yê Edebiyati |
Gırwe | Nuştekar |
Zıwani | Tırki |
Bilge Karasu (b. 1930, Estanbol; m. 1995, Anqara) nuştekarê do Tırko ke roman, hêkat û essay nuştê. Kışta bin ra Karas merdımê do delğeyın bi ke nuştanê (metınan) xo de şi meselanê felsefi ser. Nuştê ey zi kewtê miyanê cıgeyrayışanê felsefi. O hetê romanê postmoderni ra nuştekaranê gırdan ra yewo Tırkiya de.
O serra 1930 de maya xo ra bi Estanbol de. Zafêr zaniyeno ke mınasebetê ey pê siyasetkaro Osmanıco Cıhud Emanuel Karasu û bırazaê Emanuel Karasu vıraştoğê Gruba Danone İzak Karasu esto, hama eno raşt niyo Karasu nezdiyê inan niyo. Ma û piyê Karasu her dı zi raveri Cıhudi biy dıma ra biy Mısılmani. Key o bi qıc (qıtek, qeçek, doman) Lisa Terakki ê Şişli de û oca ra tepeya zi Universitê Estanboli Fakultê Edebiyati de Lızgê Felsefa de wend. Serra 1963 de pê bursê Rockfelleri şi Ewropa, 1965 de ageyra Tırkiya û başle kerdo çiyê bıçarno (ta do). O servisanê teberiya Muduriyetê Pêroyiya Çap-Phêl û Turizmi û Radyoê Anqara de guriyo. Ey kayi nuştê Radyoê Anqara rê. Ey serra 1973 ra heta merdışê xo Universitê Hacettepe Lızgê Felsefe de ders da cı. Anqara de Kûçê Nilgün de yew bono qıtek de zaf serri weşiya xo ramıte. Tarixê 14 Temuz 1995 de qanserê pankreasê ey zi ramenê, Xestexanê Universitê Hacettepe de merd. Mezela cı Qabrıstanê Karşıkaya de ca gêna.
Heyato edebi
[bıvurne | çımeyi bıvurne]Ey serra des û hewtıne de başle kerdo çiyê bınuso. Nuştê eyo verên serra 1950 de, hêkatê eyo verên zi Pêseroka Seçilmiş Hikayeler de çap bi 1952 de. Ey meselanê merdımi gırewtê destê xo, heyato rocane, heyato rocane de çı yeno serê merdıman û çı merdım nêşeno hal bıkero, gırewtê qeleme. Nuştê ey dormey mewzuyanê sinayış, tersayış, merdış, embazi, tenyayi, bêbaweri de geyray û ey enê mewzuy pê zıwano sembolik nuşto. Ey surreal nênuşto,çı heyat de beno se nuşto. Zıwanê ey weçınıteo, ey zıwanê xo sero zaf kay kerdo, vırnao û guriyo. Zıwanê ey Tırkiyo pako, zelalo.
O nuştekaro tenyao (teko) ke Amerika ra "Odulê Pegasusi" gırewto. Ey eno odul pê kıtabê xo "Gece" (Şewe) gırewto. Odul ra tepeya kıtabê ey çarniyay a zıwanê İngılızki, ey taê universitanê Amerika de konferansi day romanê xo sero. Merdışê cı ra ver kıtabê xo Narla İncile Gazel (1995) de, merdışê cı ra tepeya zi kıtabê eyo peyên Alt Ay Bir Güzdür çap kerdo.
Nuştê ey
[bıvurne | çımeyi bıvurne]Hêkati
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Troya’da Ölüm Vardı (Merg Estbi Troya De) (1963)
- Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı (Şanê Yew Roca Derge) (1970)
- Göçmüş Kediler Bahçesi (Bostanê Pısınganê Merde) (1980)
- Kısmet Büfesi (Bufê Qısmeti) (1982)
- Lağımlaranası ya da Beyoğlu (Miyanê Laxıman ya zi Beyoğlu)
- Susanlar (Hış Biyaey)(2008) (öykü, şiir, deneme, röportaj)
Romani
[bıvurne | çımeyi bıvurne]Essayi
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Ne Kitapsız Ne Kedisiz (Ne bêkıtab ne bêpısıng) (1994)
- Narla İncire Gazel (Ğazel Henar û Encil rê) (1995)
- Altı Ay Bir Güz (Şeş Aşmi Yew Payız) (1996) (merdışê ey ra tepeya çap kerdo)
Kayê radyo
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- Peter Pan (kerdo kay Radyo rê) (1967), Radyoê Anqara
- Sevilmek, (Ocak 1970), (Sinayiyayış) Radyoê Anqara
- Kerem ile Kediler, (Kerem û Pısıngi) (Mart 1970), Radyoê Anqara
- Gidememek
- Aşk (Aşq)