Eli

Eli
Eli
Melumato şexsi
Dewlete	Xilafetê Raşidun
Cınsiyet	Camêrd
Cayê biyayışi	Meka
Biyayış	Verê 600
Merdış	28 Çele 661 (Imam Ali Mosque de merdo)
Cayê merdışi	Kufa
Gure	Merdımê dewleti, Qadi, Fekih, muhaddith, mufassir, Hakım û Şair
Zıwani	Erebkiyo Klasik
Hempar	Fatıma, Khawla al-Hanafiyya, Umm ul-Banin, Umamah bint Zainab û Asma bint Umays
Domani	Hesen, Usên, Abbas ibn Ali, Abdullah ibn Ali, Jafar ibn Ali, Muhammad ibn al-Hanafiyyah, Zaynab bint Ali, Umm Kulthum bint Ali ibn Abi Talib, Hilal ibn Ali, Ruqayya bint Ali, Uthman ibn Ali, Khadija bint Ali, Umar ibn Alí û Muhsin ibn Ali
Maye	Fatimah bint Asad
Pi	Ebu Talib bin Abdulmuttalib
İtıqad	İslam
İmza

Eli bin Ebutalıb 13yê Recebi, serra 30a Am-ul Fili de, Meka de ameyo riyê dınya. O baweriya İslamê Şıi de 14 mesuman ra dıyın u 12 imaman ra zi yewıno. Namey Eli be Erebki Eli bin Ebu Talıb (علي بن أبي طالب ʿAlī bin ʾAbū Ṭālib [Lacê Ebu Talıbi Eli]) vêreno.

Dewrê Eli de İslam

Mısılmanê Şıiyi wexto ke namey ey (ya zi namey imamanê binan) dekernenê, dıma vanê "Eleyhisselam" (Erebki: عليه سلم, ´eleyhi-s selam). Kılmkerdışê nê qısey nuştış de zey "e.s." beno u yeno be mena "Selam ey rê bo".

Şınasiya Eli[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Name: Eli
Leqeme: Murteza
Kunya: Ebul Hesen
Namey piyê xo: Ebu Talıb
Namey maya xo: Fatıma
Cayê biyayışi : Meka, Kebe de
Tarixê biyayışi: 13. Receb, 23 (vist u hirê) serri Hicret ra ver
Emr: 63 (şeşti u hirê) serri
Mıdetê İmametiye: 30 (hirıs) serri
Qıci (domani): 12 (des u dı /dıwês) laci, 15 (des u panc /pancês) keyney (çêney)
Tarixê merdışi: 21. (vist u yew) Remezan, hicri serra 40 (çewres)ıne de
Sebebê merdışi: pê şımşêriya ağuyıne
Cayê merdışi: Kufa, İraq de
Cayê mezela cı: Necef, İraq de

Qısey Eli[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Exlaqo rındek, embazo de tewr rındo; nişanê defterê emelê momıni exlaqê xoyo rındeko.
Oyo ke nêheqiye ver de vıley xo keno çewt, lewey (hetê) heqa xo de şerefê xo ki keno vındi.
Namus sedeqey rındekiyo.
Jüan (zuwan) teraziyê mordemiyo.
Lewey feqiran de ronışe, şıkrê xo zêdnenay.
Mal u mılko newe herinaene ra aver, mal u mılko ke to dest dero, aver pê ey kar u gurey xo bıvêne.
Xanedaniye (zenginiye) ğeribiye de zey welatia; xızaniye (feqiriye) ki welat de zê ğeribiya.
Hewna ke nêkewtay raye, embazê xo, hewna ke nêkewtay ban (keye, çê) ki ciranê (embıryanê) xo pers ke.
Zûrkerdene ra ber qısurê do gırd çino.
Şehwet jü keyber ra kewno cı, aqıl ki keyberê bini ra veciyeno.
Vatoği ro seyr meke (meewne), vatene (qıse, vate) ro seyr ke (bewne)
Nıianê merdene, biyaena(dınya amayena)
Merdene xo vira kerdene, qelbê mordemi kena kerrın.
Mal u mılk çımê merdumi nêkeno mırd, zerreweşiya xo rê bıguriye/bıxebetiye.
İnsan wexto ke weşoi hewn dero; wexto ke merd hewn ra werzeno.
Rareyayışê (raxelesiyayış) merdumi, raştiye dero.
Oyo ke ilmê xo ra nêdano kesi, o zey cahilano.
Dı çi estê ke peyniya xo çıniya; yew ilm, yew ki aqıl.

Çımey[bıvurne | çımeyi bıvurne]