Sudanê Veroci

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
Sudanê Veroci
Desmal û Arma
Melumat
Ware Dewleta hegemonyal
Mıntıqa Afrika Rocvetışi
Embıryani Sudan, Etyopya, Kenya, Uganda, Cumurêtê Kongoê Demokratiki, Cumurêtê Afrika Miyanêne û Liga Ereban
İdare National Legislature of South Sudan
Erd 644 329 km2
Nıfus 12 575 714
Hıkumet Cumhuriyeto federal
Serdar Salva Kiir Mayardit
Kodê telefoni +211
Leteyê saete UTC+02.00
Kodê interneti .ss
Zıwano resmi İngılızki û Erebki
Merş South Sudan Oyee!
Cayo tewr berz Kinyeti
Cayo tewr nızm White Nile
Pere South Sudanese pound
Ravêrşiyayışê heqa merdıman 0,39
Xerita

Sudanê Veroci (be İngılızki: Republic of South Sudan, be Erebki: Jomhuriyah Janub as-Sudan) qıta Afrika de mıntıqa rocvetışê Afrika de yew dewleta.[1] Zımey de be Sudan, rocvetış de be Etyopya, veroc de be Kenya, Kongo u Uganda, rocawan de be Afrika Miyanenê re cirano.[2] Sudanê Veroci bahdo Lecê Sudano Sivil II ra, 9 Çele 2011 de be yew referandum biyê xosere.[3]

Coğrafya[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Cayê Sudanê Veroci Afrika Miyanenê u Afrika Rocvetışi miyan dero. Sudanê Veroci de dari u heywani zaf esto, habitatê xo zaf gırdo u iklimê xo tropikalo. Letê Royê Nili Bahr al Gazal eno dewlet de sıfte keno. Sudanê Veroci beno şeş letey;

  • Bahr al-Ghazal (rocawan)
  • Bahr al-Jabal(veroc)
  • Ekvator (veroc)
  • Nil Corenê (zıme)
  • Jonglei (rocvetış)
  • Mıntıqa Goli (merkez)

Ekonomiye[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Sudanê Veroci de ekonomi zaf qewetın niyo,bahdo leci zaf biyo xırabe.Fealiyetanê ekonomik teyna petrol u qazo teebiyo.[4]

Demografiye[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Nıfusê Sudanê Veroci texminen 8,9 milyono. Merdumi dewi de cıwiyenê u wendış nezanê. Weziyetê merdumi zaf xırabo. Sudanê Veroci de zıwano resmi İngılızkiyo ema xelq yew niyo, zaf mıxtelif xelqi estê. Helqê Dinka, Nuer, Bari, Lotuko, Kuku, Zande, Mundari, Kakwa, Pojulu, Shilluk, Moru, Acholi, Madi, Lulubo, Lokoya, Toposa, Lango, Didinga, Murle, Anuak, Makaraka, Mundu, Jur, Kaliko esto u zaf mıxtelif zıwani qısey beno.

Namê Erebki Namê İngılızki Nıfus
(2006)
Merkez
A'ali an-Nil Upper Nile 1 212 979 Malakal
al-Buhairat Lakes 567 329 Rumbik
al-Istiwa'iyya al-wusta Central Equatoria 334 827 Joeba
Al-Wahda Unity / Western Upper Nile 262 787 Bentiu
Dschunqali Jungali 1 189 330 Bur
Gharb al-Istiwa'iyya West Equatoria 1 731 341 Yambio
Gharb Bahr al-Ghazal West Bahr-al-Ghazal 1 467 870 Waw
Schamal Bahr al-Ghazal North Bahr-al-Ghazal 826 646 Uwail
Scharq al-Istiwa'iyya East Equatoria 225 872 Kapoita
Warab Warap 999 785 Warab

Sistemê idarey[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Sudanê Veroci de 10 (des) eyaleti estê.

Sudanê Veroci yew cumhuriyeto. Sudanê Veroci 10 (des) mıntıqeyan u 3 (hirê) eyaletan (Behr el Ğezal, Ekvatorya u Nilo Corên) yeno meydan.[5]

Behr el Ğezal
Ekvatorya
Nilo Corêno Gırd

Referansi[bıvurne | çımeyi bıvurne]

  1. "Archive copy". Archived from the original on 2020-04-24. https://web.archive.org/web/20200424094414/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/od.html. 
  2. http://www.bbc.co.uk/news/world-africa-14019208
  3. "Archive copy". Archived from the original on 2012-11-23. https://web.archive.org/web/20121123114814/http://www.sudantribune.com/spip.php?article31005. 
  4. http://edition.cnn.com/2011/WORLD/africa/07/09/sudan.new.nation/index.html
  5. http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/5424.htm