Tehran

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
Tehran
Melumat
Dewr Paytext, city of Iran, Megasûke û global city
Dewlete İran
Mıntıqa Greater Tehran
Merkezê idareyi İran, Qajar Iran, Pahlavi Iran, Tehran û Tehran County
Ware Central District
Erd 686 km2
Nıfus 8 693 706
Berziye 1 200 m
Serdar Alireza Zakani
Kodê têlefoni 021
Leteyê saete UTC+03:30
Kodê posteyi 13ххх-15ххх
Zıwano resmi Farski
Sazbiyayış
Geokod 112931
Website www.tehran.ir
Xerita
Xerita
Map

Tehran (be Farski: تهران‎) paytextê dewleta İranio. Tehran mıntıqa ra zımey İrani dero. Deryayê Xezeri Tehran ra nezdiyo u Tehran bacarê de İranio tewr gırdo.

Tarix[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Merdumanê ilmê arkeolociye çım de Tehran serra 6000 İ.R. (İsay ra raver) de vıraziyao. Tehran seserra 9ıne de yew dewa qıckeke biya. Seserra 13ıne de Moğolan Tehran kerdo xırabe. Seserra 17ıne de hukımdaranê dewleta Safewiyan Tehran de seraiy vıraştê, feqet serra 1795ıne de Tehran biyo paytextê İrani. Wextê Cengê Dınyayê II.ıne Britanya Gırde u Rusya Tehran işğal kerdo. Wextê cengê İrani u İraqi de bacarê Tehrani be fızeyan u bomban isabet gırewto u na semed ra tayê bina u bani tede biyê xırabe.

İklım u nıfus[bıvurne | çımeyi bıvurne]

İklimê Tehrani tênıno. Amnani Tehran zaf germıno, feqet zımıstani zaf serdıno u vewre zaf varena. Nıfusê Tehrani 7.160.094o. Feqet nıfusê metropolê Tehrani 14 milyonio. Zaf mıxtelıf mıleti tede cıwiyenê; zey şarê Farsan, Azeriyan, Kurdan, Ermeniyan, Mazenderanan, Gilanıcan, Yehudiyan u şarê bini.

Tehran de zımıstan
Heway Tehran
Aşmi/Mengi Çel Şbt Adr Nsn Gln Hzr Tmz Tbx Kşk Tşv Tşp Kan Serre
Tewr vêşi germ °C (°F) 19.6
(67.3)
23
(73)
28
(82)
32.4
(90.3)
37
(99)
41
(106)
43
(109)
42
(108)
38
(100)
33.4
(92.1)
26
(79)
21
(70)
43
(109)
Tewr nızm germ °C (°F) 7.9
(46.2)
10.4
(50.7)
15.4
(59.7)
22.1
(71.8)
27.9
(82.2)
33.9
(93)
36.6
(97.9)
35.6
(96.1)
31.6
(88.9)
24.4
(75.9)
16.2
(61.2)
10
(50)
22.7
(72.9)
Tewr nızm honık °C (°F) -1
(30)
1
(34)
5
(41)
12
(54)
16
(61)
22
(72)
26
(79)
24
(75)
21
(70)
14
(57)
7
(45)
2
(36)
12
(54)
Tewr vêşi honık °C (°F) -15
(5)
-13
(9)
-8
(18)
-4
(25)
2.4
(36.3)
5
(41)
14
(57)
13
(55)
9
(48)
2.8
(37)
-7
(19)
-13
(9)
−15
(5)
Vartış mm (inches) 34.6
(1.362)
32.2
(1.268)
40.8
(1.606)
30.7
(1.209)
15.4
(0.606)
3
(0.12)
2.3
(0.091)
1.8
(0.071)
1.1
(0.043)
10.9
(0.429)
26
(1.02)
34
(1.34)
232.8
(9.165)
Saeta tici 166.6 172.7 210.9 267.0 287.8 348.2 366.4 351.4 327.4 278.6 147.4 141.2 3,065.6
Çıme: [1]

İdare[bıvurne | çımeyi bıvurne]

North:
District 1:
 • Čizar
 • Dar Abad
 • Darake
 • Darband
 • Džamaran
 • Elahije
 • Farmanije
 • Gejtarije
 • Nobonjad
 • Tadžriš
 • Zafaranije
District 2:
 • Farahzad
 • Giša
 • Punak-e
   Bahtari
 • Sadat Abad
 • Sadegije
 • Šahrak-e Garb
 • Šahrak-e
   Žandarmeri
 • Tarašt
 • Tovhid
District 3:  • Darus
 • Davudije
 • Ehtijarije
 • Golhak
 • Vanak
 • Žordan
District 5:
 • Bulvar-e
   Firdusi
 • Džanat Abad
 • Ekbatan
 • Punak
District 6:
 • Amir Abad
 • Aržantin
 • Jusef Abad
 • Park-e Lale
East:
District 4:
 • Hak Sefid
 • Hakimije
 • Lavizan
 • Ozgol
 • Pasdaran
 • Resalat
 • Šams Abad
 • Šemiran No
 • Tehranpars
 • Zargande
District 7:
 • Abas Abad
 • Behdžat
   Abad
 • Emam
   Hosein
 • Sabalan
District 8:
 • Moalem
 • Narmak
 • Samangan
District 13:
 • Dušan Tape
 • Niru Havaji
 • Teheran No
District 14:
 • Čaharsad
   Dastgah
 • Dulab
 • Esfahanak
 • Horasan
 • Sad Dastgah
Center:
District 10:
 • Berjanak
 • Haft Čenar
 • Salsabil
District 11:
 • Dohanijat
 • Laškar
 • Monirije
 • Šejh Hadi
District 12:
 • Baharestan
 • Bazar-e Tehran
 • Firdusi
 • Gorgan
 • Park-e Šar
 • Pič-e Šemiran
District 17:
 • Emamzade
   Hasan
 • Hazane Falah
 • Kale Morgi
South:
District 15:
 • Afsarije
 • Bisim
 • Havaran
 • Kijanšar
 • Masudije
 • Moširije
District 16:
 • Ali Abad
 • Bag-e Azari
 • Hazane
   Boharae
 • Jahči Abad
 • Nazi Abad
District 19:
 • Abdol Abad
 • Hava Niruz
 • Nemat Abad
District 20:
 • Dovlat Abad
 • Džavanm.-e
   Kasab
 • Ebn-e
   Babavejh
 • Hazrat-e
   Abdol-Azim
 • Sizdah-e
   Aban
West:
District 9:
 • Džej
 • Sar-Asjab
District 18:
 • Čahar Bari
 • Jaft Abad
 • Šad Abad
 • Šahrak-e
   Vali-Asr
 • Tolid Daru
District 21:
 • Iran Hodro
 • Tehransar
 • Vardavard
District 22:
 • Bag-e
   Hadž-Sejf
 • Kan
 • Kuj-e
   Sazman-e
   Barname
 • Parc Čitgar
 • Pejkanšar
 • Stadium-e
   Azadi
 • Šahrak-e
   Češme
 • Šahrak-e
   Rah-Ahan

Cayê Tehran zımeyê İrano.Zıme de Şemınarat,rocvetış de Demavend,veroc de İslamşehr,Pakdeşt u Rey,rocawan de Kerac u Şehriyar estê.Tehran de 22 nahiyey estê;

Ekonomiye u spor[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Sûka Tehrani zaf raver şiyo. Banê xeylê berzi u binayê ke hetê mımarine ra mıkemmel vıraziyê, tede estê. Tehran bacarê dewizio, paytextê borsao, merkezê iqtısad u siyasetê İranio. Tehran de fabrikê wesaitan (ereban), ê elektronik u çhekan u çimentoy u tekstili estê. Gımarê heway u problemê trafikê Tehrani zaf gıranê. Tehran de sistemê metroy esto, feqet bes niyo. Tehran de 45 kolec u universıtey estê.

Şeş taxımê futboli Tehran de kay kenê: Pirouzi/Persepolis, Saba Battery, Saipa, Rah Ahan, Pas Tehran, Esteqlâl.

Galeriye[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Tehran ra asayışê panoramik
Tehran ra asayışê panoramik
Tehran ra asayışê panoramik

Sûkê bıray[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Minsk, Londra, Pekin, Kabil, Brasília, Havana, Berlin, Beğdad, Kuwait City, Moskowa, Sankt Petersburg, Xartum, Duşanbe, Karakas, Sana, Los Angeles, Seul, Pretoria, Pavlodar, Kinşasa, Manila, Bangkok, Budapeşt, Tıflis û Dubai

Referansi[bıvurne | çımeyi bıvurne]

  1. TEHRAN MEHRABAD weather summary (1951). I.R OF IRAN METEOROLOGICAL ORGANIZATION (IRIMO)

Çımey[bıvurne | çımeyi bıvurne]