Lekî

Lekî
Lekî
Zıwan
Melumat
Dewlete û mıntıqeyi	İran û Iraq
Amarê qıseykerdoğan	Environ 1 500 000
Ware	İlam, Lurıstan, Hemedan û Leki
Kodê zıwani
ISO 639-3	Lki
Glottolog	Laki1244
Ethnologue	Lki
Xısusiyetê zıwani
Alfabe	Alfabey Latinki û Arabic script
Keye	Kurdki;

Lekî, tayînan çim de lehçeyanê Ziwanê Kurdkî ra yew o tayînan çim de zî ziwanêko ke Kurdkîyê Verocî ra zehf nezdîyo. Zaf nezdîyê Kelhurî yo. Heta tay kesan gore Lekî yew şîweyê Kelhurî (Kurdîya Xwarig) ya (bwn: Wikipedîyaya Lekî). Labelê seba ke lekî nêzê Lurkî û Farskî ya, binê tesîrê înan de menda. Ti ra zaf çekuyî girewtî.

Lekî Başur Rojhilatê Kurdistan de, Lekîstan, Lorîstan, Îlam, Pahla û Hemedan de, hetê kurdanê Şîîyan ra yena qisekerdiş. Goreyê Anonby Lekî mabeynê Kurdkî û Lurkî de yew pird a.

Çend eşirî Lekan Başurê Kurdistan de Deşta Germîyan de ciwîyenê. Tirkîye de mintiqaya Haymana yê Enqere û Vakurê Kurdistan de zî eşîrî Lekan ra Şêxbizinî, Hemewendî estê û bi Lekî qiseykenê.

Fekê lekî[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Biranewenî: Vakurê Loristanî
Şêxbizinkî: Vakurê Kurdistan û Tirkiye
Hersînî: Qezaya Hersînî (mabeynê Kirmaşan û Loristanî)
Silaxûrî: Lekîstan (Başurê Hemedanî, mintiqaya Silaxûrî)

Lekî û lehçeyê binê Kurdkî u ziwanê binî[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Lekî	Feylî	Kelhurî	Soranî	Kurmancî	Hewramî	Zazakî
wehar, vihar	wehar	wehar	behar, wehar	bihar, behar	wehar	wisar
tawsan	tawsan	tawsan	tawsan, hawîn, hamîn	havîn	hamna, hamîn	hamnan
payîz	payîz	payîz	payîz	payîz	payîz	payîz
varan, waran, veşt	waran	waran	baran, verişt, waran	baran	waran	varan
çem	çaw	çaw	çaw	çav	çem	çim
dit, afiret	dut	dut	kiç	keç, dot	kinaçê	kêna, kêneke
kur	kur	kur	kur	kur	kur, law	laj
gurdale	gurdale	gurdale	gurdale, gurçîle	gurçik	willk	gurçike
ayîl	minal	minal	mindal	zarok	-	gede, doman
wijim	xwem	xwem	xom	ez bi xwe	wêm	ez bi xo
minîş	minîş	minîş	minîş	ez jî / min jî	minîş	ez zî, mi zî
ketin	keftin	keftin	kewtin	ketin	kewtey	kewtene
aîtin, aîştin	xistin	xistin	hawêştin	avêtin	wistey, wiztey	eştene
(mi) hetim	(mi) hatim	(mi) hatim	(min) hatim	ez hatim	-	ez ameya
(mi) merim/mexwim	(mi) xwem/xwerim	(mi) xwem/dixwem	(min) exwem/dexom	ez dixwim	min meweru	ez wena
(mi) nanim hward	(mi) nan xwardim	(mi) nan xwardim	(min) nanim xward	min nan xward	-	mi nan werd
(mi) nane merim/mexwim	(mi) nan xwem	(mi) nan xwem	(min) nan dexwim	ez nanê dixwim	-	ez nan wena
(mi) nanme mehward	(mi) nan xwardisim	(mi) na xwardêam	(min) nanim dexward	min nan dixwar	-	mi nan werdîn
(mi) hetime	(mi) hatime	(mi) hatime	(min) hatûme	ez hatime	-	ez ameya
(mi) hetüm	(mi) hatüm	(mi) hatüm	(min) hatibûm	ez hatibûm	-	ez amey bîya

Çimeyî[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Ethnologue