Fransa
| Fransa | |
|---|---|
 | |
| Desmal û Arma | |
.svg)  | |
| Melumat | |
| Ware | Dewleta hegemonyal |
| Mıntıqa | Ewropa Rocawani |
| Embıryani | İspanya, Andorra, Belçıka, Luksemburg, Almanya, İswiçre, İtalya, Monako, Brezilya, Surinam û Qıraliya Hollanda |
| İdare | Government of FranceFrench Parliament |
| Erd | 643 801 km2 |
| Nıfus | 67 749 632 |
| Hıkumet | Sistemê serdareya nimeyın |
| Serdar | Emmanuel Macron |
| Kodê telefoni | +33 |
| Leteyê saete | UTC+01.00 |
| Kodê interneti | .fr |
| Zıwano resmi | Fransızki |
| Merş | La Marseillaise |
| Cayo tewr berz | Mont Blanc |
| Cayo tewr nızm | Étang de Lavalduc |
| Pere | Ewro |
| Ravêrşiyayışê heqa merdıman | 0,9 |
| Xerita | |
.svg) | |
Fransa, mıntıqa ra zımey rocawanê qıtay Ewropa dera. Zımey Fransa de Deryayê Manşi, veroc de İspanya u Deryao Sıpê, rocakewtene de Belçıka, Luksemburg, Almanya, İswiçre u İtalya; rocawan de Okyanuso Atlas estê. Paytextê Fransa Pariso. Fransa ezay NATOy, ê Yewiya Ewropa, Mıletanê Yewbiyayiyan (UN) u G8ia. Sistemê idarey demokrasiyo.
Tarix[bıvurne | çımeyi bıvurne]
Tarixê Fransa zaf dewletiyo. Seserra 2ıne u Seserra 3ıne de şarê Fransa Xrıstiyaniye qebul kerde. Çağê Miyanêni de qıralanê qıcan Fransa de hukım kerdo u sistemo feodal estbiyo. Labelê serra 1804ıne de Napolyoni qraliya Fransa vıraşta. Esrê 19. u 20ıne de Fransa zaf koloniy/mıstemerey gırewtê u zaf terteley kerdê. Wextê Cengê Dınyayê I. u IIıne de Fransa bınê işğalê Almanya de menda. Serra 1962ıne de Fransa, Cengê Cezayiri kerd vini u Cezayiri xo xoseriye ilan kerde.
Coğrafya[bıvurne | çımeyi bıvurne]
İklım[bıvurne | çımeyi bıvurne]
İklımê Fransa honıko. Seba awıka germıne (Gulf Stream), wextê zımıstani heway Fransa zaf serdın niyo. Erdê Fransa her daim kheweyo.
Sûke[bıvurne | çımeyi bıvurne]
Sûkê gırdi (2012):
- 1. Paris, nıfus: 12,341,418
- 2. Lyon, nıfus: 2,214,068
- 3. Marseille, nıfus: 1,727,070
- 4. Toulouse, nıfus: 1,270,760
- 5. Lille, nıfus: 1,166,452
- 6. Bordeaux, nifus: 1,158,431
- 7. Nice, nifus: 1,004,914
- 8. Nantes, nıfus: 897,713
- 9. Strasbourg, nıfus: 768,868
- 10. Rennes, nifus: 690,467
Sûka Parisi zaf raver şiyo. Banê xeylê berzi u bınaê ke hetê mımariye ra hewl vıraziyayê, tede estê. Paris paytextê borsayo, merkezê iqtısad u siyasetê Fransayo.
Nıfus[bıvurne | çımeyi bıvurne]
Nıfusê Fransa 63 milyono. Fransa hetê nıfusi ra (Almanya ra dıme) Ewropa de rêza dıyıne (2.) dera. Şarê Fransa sûkan de cıwiyeno, dewıcê xo senıkê; nuştekar u wendoğê xo zafê. Dinê Fransa Xıristiyaniya, labelê ateisti zafê. Tede tayê Mısılmani, Musewiy u Hinduy zi estê. Zıwano xoyo resmi Fransızkiyo, hema tayê şarê Fransa zi Katalanki, Bretonki u Basqki qısey keno.
Ekonomiye[bıvurne | çımeyi bıvurne]
İqtısadê Fransa zaf pêt u qewetıno u dınya de rêza şeşıne (6.) dero. Teknolociye u sektorê turizmi Fransa de zaf raver şiyê. Turizmê xo zaf muhımo; her serre 75 milyon turisti şonê Fransa. Serra 2005ıne de şirketanê Fransa u Ewropa tiyareyê gırdi (Airbus A380) vıraşti.
Çımey[bıvurne | çımeyi bıvurne]
| ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||