Mehemed Malmîsanij

Mehemed Malmîsanij
Mehemed Malmîsanij
Melumato şexsi
Dewlete	Tırkiya
Cınsiyet	Camêrd
Cayê biyayışi	Piran
Biyayış	1952
Wendış	Uppsala University, Universitay Anqara û Linköping University
Gure	Nuştekar
Zıwani	Tırki û Kurdki

Malmîsanij (b. 1952, Pîran) yew nuştox, cigêrayox, şaîr û ziwannasêko^[1] kird o. Kirdkî (zazakî) ser o cîya cîya xebatê ey estê.

Cuyê ey

1952 de yew dewa Dîyarbekir de maya xo ra bi. Wendişê xoyo verên û mîyanên Kurdîstan de, unîversîta zî Anqara de qedênay. Dima heşt serrî Kurdîstan de malimîye kerde. Mabênê serranê 1975 û 1981î de hîrê rey dekewt hepisxane.

1982 de welat ra vejîya. Unîversîteya Sorbonne (Parîs) û Unîversîteya Uppsala (Swêd) de qismê ziwananê İranî wend. Unîversîteya Linköpingî de qismê perwerdeyî (terbîyet) de wend. Swêd de Unîversîteya Göteborgî de masterê xo temam kerd.

Malmîsanij hîna zaf bi Zazakî û Tirkî nuseno. Ehmedê Xasî û Usman Efendîyê Babijî ra pey heta 1970 welat de Zazakî nênusîya bî (nêamey bî nustene). Malmîsanij keso tewr verên (yewin) o ke serranê 1970 de welat de Zazakî nuşto. Ey û tayê hevalanê xo 1979-1980 de Tirkîya de kovara Tîrêje vete. Nêmeyê na kovare Zazakî nêmeyê aye zî Kurmancî (Kirdaskî) bî. Raya verêne kovara Tîrêje de bi nameyê Engiştê Kejê hîkayeyêka moderne nuşte. No sebeb ra nuştoxo tewr verên yê edebîyatê modern yê zazakî hesebîyeno.^[2] Ferhengê verênê Zazakî Malmîsanijî hazir kerd û 1987 de neşr kerd. Ey Fariskî û Tirkî ra tayê hîkayeyî zî tercumeyê Zazakî kerdî. Raya verêne ey Mewlidê Ehmedê Xasî û Usman Efendîyê Babijî herfanê Erebkî ra çarnayê (tadayê) herfanê Latînkî ser û nê her di şaîrê Zazakî dayê naskerdene.

Heta ewro nizdî pancas rojname û kovaran de, bi seyan nuşteyê Malmîsanijî vejîyay û ey nê kovaran de redaktorîye kerde:

Tîrêj (Îzmîr)
Hêvî (Parîs)
Armanc (Stockholm)
Çarçira (Stockholm)
Wan (Stockholm)
Çira (Stockholm)

O demêk Swêd de serekê Komeleya Nuştoxanê Kurdan bi. Demeyêko derg zî serredaktorê kovara Vateyî bi. ^[3]

Kitabê ey

Tayê kitabê Malmîsanijî tercumeyê îngilizkî, erebkî, kurdkîya başûrî (sorankî) û kurmanckî; tayê şiîrê ey zî tercumeyê îngilizkî, fransizkî û swêdkî bîyê.

Hetanî ewro nê kitabê Malmîsanijî weşanîyayê:

Kitabê ke ey tenya nuştê

Bi kirmanckî (zazakî) û kurmanckî (kirdaskî)

Ferhengê Dimilkî [Zazakî]-Tirkî, Uppsala, 1987
Herakleîtos, Uppsala, 1988
Folklorê Ma ra Çend Numûney, Bälinge, 1991
Ferhengekê Kirdkî-Pehlewkî-Kurmanckî, Stockholm, 1997
Pîre û Luye, Stockholm, 2004
Rindê Kincan Xo ra Dana, Stockholm, 2004
Rindê Heywanan Nas Kena, Stockholm, 2004
Gotibûn ku..., Îstanbul, 2006
Mi Şêx Seîd Dî, Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul 2009

Bi tirkî

Yüzyılımızın Başlarında Kürt Milliyetçiliği ve Dr. Abdullah Cevdet, Uppsala, 1986
Said-i Nursi ve Kürt Sorunu, Uppsala, 1991
Abdurrahman Bedirhan Ve İlk Kürt Gazetesi Kürdistan sayı: 17 ve 18, Stockholm, 1992
Bitlisli Kemal Fevzi ve Kürt Örgütleri İçindeki Yeri, Stockholm, 1993
Cızira Botanlı Bedirhaniler ve Bedirhani Ailesi Derneği’nin Tutanakları, Stockholm, 1994
Kırd, Kırmanc Dımıli Veya Zaza Kürtleri, Îstanbul, 1996
Kürt Teavün ve Terakki Cemiyeti ve Gazetesi, Stockholm, 1998
İlk Legal Kürt Öğrenci Derneği Kürt Talebe-Hêvî Cemiyeti (1912-1922), Îstanbul, 2002
Diyarbekirli Cemilpaşazadeler ve Kürt Milliyetçiliği, Îstanbul, 2004
Türkiye ve Suriye’de Kürtçe Kitap Yayımcılığının Dünü ve Bugünü, Îstanbul, 2006
İlk Kürt Gazetesi "Kurdıstan"’ı Yayımlayan Abdurrahman Bedirhan (1868-1936), Îstanbul, 2006
Bu Kürtleri Nereden Çıkardın İsmail Beşikçi? Vate Yayınları, Îstanbul, 2009
Yirminci Yüzyılın Başında Diyarbekir'de Kürt Ulusçuluğu (1900-1920), Vate Yayınları, İstanbul 2010
Antikürdolojiden Kürdolojiye Giden Yol ve İsmail Beşikçi, Vate Yayınları, Îstanbul, 2011
Kürtçede Ses Değişimi, Vate Yayınevi, Îstanbul, 2013
Kurmancca ile Karşılaştırmalı Kırmancca (Zazaca) Dilbilgisi, Vate Yayınları, Îstanbul, 2015

Bi swêdkî

Kurdiskt författarskap och kurdisk bokutgiving: bakgrund, villkor, betydelse, Stockholm, 1998

Kitabê ke Malmîsanijî û nuştoxanê bînan pîya nuştê

Malmîsanij & Mahmûd Lewendî, Li Kurdistana Bakur û Li Tirkiyê Rojnamegeriya Kurdî-I, Uppsala, 1989
Malmîsanij & Mahmûd Lewendî, Li Kurdistana Bakur û Li Tirkiyê Rojnamegeriya Kurdî-II, Stockholm, 1992
M. Malmîsanij & Mehmet Uzun, Rindê Baxçeyê Kaloyî de, Stockholm, 2004
M. Malmîsanij & Mehmet Uzun, Rindê Vana Ê Min a, Stockholm, 2004
M. Malmîsanij & Mehmet Uzun, Rindê û Keyeyê Xo, Stockholm, 2004
Grûba Xebate ya Vateyî, Ferhengê Tirkî-Kirmanckî (Zazakî) û Kirmanckî (Zazakî)-Tirkî, Îstanbul, 2004
Grûba Xebate ya Vateyî, Rastnuştişê Kirmanckî (Zazakî), Îstanbul, 2005
No kitab redakte kerdo: Koyo Berz, Na Xumxum a, Jîna Nû, Uppsala, 1988
No kitab herfanê erebkî ra transkrîbe kerdo û ziwanê ey sade kerdo: Celadet Âli Bedirhan, Günlük Notlar (1922-1925); Stockholm, 1995.
Na kovare seba çape amade kerde û newe ra neşr kerde: Dicle-Fırat, no: 1-8 (1962-1963), çapa newa: Stockholm, 1997.

Kitabê eyê ke tercume bîyê

Bi îngilizkî

Malmîsanij, The Past and The Present of Book Publishing in Kurdish Language in Turkey and Syria, İstanbul, 2007

Bi erebkî

Malmîsanij, Bedirxanîyyû Cezîret Botan we Mehadir Ictima’atu’l-Cem’yyete’l-’Aîlîyye’l-Bedirxanîyye, Hewlêr, 1998

Malmîsanij, El-Bedirxanîyyûn fî Cezîret Botan Wesaîqu Cem’yyete’l-’Aîlîyye’l-Bedirxanîyye, Beyrut, 1998
Malmîsanij, El-Qewmîyye el-Kurdîyye we D. ’Ebdellah Cewdet fî Metle’î’l-Qernî’l-’Işrîn, Hewlêr, 2000
Aîletu Cemîl Paşa el-Dîyarbekrî we Nîdalu’l-Qewmî’l-Kurdî, Hewlêr, 2007

Bi kurdîya başûrî (sorankî)

Malmîsanij, Binemaley Cemîlpaşa Diyarbekirî û Kurdayetî, Hewlêr, 2007
Malmîsanij, Cemîyetî Teawun we Tereqqîy Kurd û Rojnamekey, Silêmanî, 2007
Malmîsanij, Pêgey Kemal Fewzî Bitlîsî le Rêkxirawekanî Kurd da, Silêmanî, 2007
Malmîsanij, Civata Hêvî Telebey Kurdan (1912-1922), Silêmanî, 2007

Bi kurmanckî

Malmîsanij, Cemîlpaşazadeyên Diyarbekirî û Neteweperweriya Kurdî, İstanbul, 2008

Tayê nuşte û şiîrê Malmîsanijî tercumeyê Fransizkî, Swêdkî û Erebkî bîy.

Çimeyî

↑ Joyce Blau, "Written Kurdish Literature", Oral Literature of Iranian Languages: Kurdish, Pashto, Balochi, Ossetic; Persian and Tajik: Companion Volume II, (Edited by Philip G. Kreyenbroek, Ulrich Marzolph), I. B. Tauris, 2010 s.25 (72)
↑ "Roşan Lezgîn, "Destpêkê Edebîyatê Modernî yê Kirmanckî", Zazaki.net". Archived from the original on 2011-05-22. https://web.archive.org/web/20110522174341/http://www.zazaki.net/yazi/destpk-edebyat-modern-y-kirmanck-159.htm.
↑ Malmîsanij (Bîyografî), Zazakî.NET

Gireyê teberî

[1] Joyce Blau, "Written Kurdish Literature", Oral Literature of Iranian Languages: Kurdish, Pashto, Balochi, Ossetic; Persian and Tajik: Companion Volume II, (Edited by Philip G. Kreyenbroek, Ulrich Marzolph), I. B. Tauris, 2010 s.25 (72)

[2] "Roşan Lezgîn, "Destpêkê Edebîyatê Modernî yê Kirmanckî", Zazaki.net". Archived from the original on 2011-05-22. https://web.archive.org/web/20110522174341/http://www.zazaki.net/yazi/destpk-edebyat-modern-y-kirmanck-159.htm.

[3] Malmîsanij (Bîyografî), Zazakî.NET

[1]

[2]

[3]