Ravêr zerreki

Rusya

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
(Federasyonê Rusya ra ame ardış)
Rusya
Desmal û Arma
Melumat
Ware Dewleta hegemonyal
Mıntıqa Post-Soviet states
Embıryani Azerbaycan, Belarus, Cumhuriyetê Şariê Çini, Estonya, Finlanda, Gurcıstan, Qazaxıstan, Letonya, Litwanya, Korya Zımey, Norwec, Japonya, Dewletê Yewbiyaeyê Amerika, Ukrayna, Moğolıstan, Polonya, Yewina Ewropa, İswec û Kherson State
İdare Government of RussiaFederal Assembly of the Russian Federation
Erd 17 075 400 km2
Nıfus 145 975 300
Hıkumet Super-presidential republic
Serdar Владимир Владимирович Путин
Kodê telefoni +7
Leteyê saete UTC+02.00
Kodê interneti .ru
Zıwano resmi Ruski
Merş State Anthem of the Russian Federation
Cayo tewr berz Mount Elbrus
Cayo tewr nızm Deryayê Xezeri
Pere Russian ruble
Ravêrşiyayışê heqa merdıman 0,82
Xerita

Rusya (Росси́я, Rossiya) ya zi Federasyonê Rusya (Российская Федерация Rossiyskaya Federatsiya), yew cumhuriyeto federalo ke qıtayanê Ewropa û Asya sero ronayiyo. Dewleta Rusya zaf gırda; dınya de ê yewına (1). Zımeyê Rusya de Okyanuso Arktik; veroc de Azerbaycan, Gurcıstan, Qazaxıstan û Çin; rocawan de Ukrayna, Belarus, Letonya, Litwanya, Estonya, Polonya û Finlanda; rocakewtene de Japonya, Dewletê Amerikaê Yewbiyaey û Okyanuso Pasifik estê. Paytextê Rusya Moskowaya. Rusya 6 eyaletan u 21 cumhuriyetan ra yena pêra (mıteşekkıla). Rusya ezaya Mıletê Yewbiyayeyan û G8iya.

Ewelan da, taxriben seserra 15., Rusya qewetı nibıp. Feqat penira seserra 15., Rusya zaf cengênan guret û biya zaf gırd. Feqat dewletê Rusya, Cengê Dınyaê I kerde vinı, seba dewrimê kominizmi ra serra 1917ıne de SSCB vıraziyê. Wextê Cengê Dınyayê Dıyıne, Rusya rocakewtena Ewropa (Ukrayna, Belarus, Letonya, Litwanya, Estonya, Polonya) gırewte. Serra 1990ıne de SSCB biya xırabe. Nıka Rusya tık tenyara.

İklım û sûki

[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Seba ke dewleta Rusya zaf gırda, iklımê Rusya zaf vurriyeno. Zımeyê Rusya zaf serdıno, feqat verocê Rusya zaf germıno. Hem cemedi hem zi çoli estê.

Bacarê gırdi:

Sûka Moskowa zaf raveri şiya. Banê xeylê berzi tede estê. Moskowa, bacarê dewiziyo, paytextê borsayo, hem merkezê iqtısadê Rusyayo hem zi merkezê siyasetê Rusyayo.

Xeritaya Rusya

Nıfusê Rusya 142,8 milyono. Şarê Rusan Ewropa sero ronışteyê; tayê merdumi zi Asya sero ronışteyê. Zerreyê dewleta Rusya de zaf mıxtelif mıleti estê (Tırki, Ermeniyi, Ukraynayıci, Tatari). Dinê Rusya Xıristiyaniya û itıqadê mıletê Rusya ortodokso. Zaf Mısılmani, tayê zi Cıhudi estê. Rusya de Musewiyi zaf qewetınê. Zıwano resmi Ruskiyo; feqat şarê Rusan zaf zıwanan qısey keno.

Wextê SSBCyi de iqtısadê Rusya zaf qewetın biyo. Feqat nıka iqtısadê Rusya zaf qewetın niyo. Zafê eyaleti peyser mendê. Teknolociya Rusya zaf be kalite niya. Endustriya petrol û gazi zaf muhima. Çıke dewleta Rusya Ewropa de zaf gaz rosena. Standardê heyati Rusya da hewl niyo. Semedê ekonomiye ra zaf merdumi şiyê Amerika û Ewropa.